Sayt test holatida ishlamoqda!
02 Aprel, 2025   |   4 Shavvol, 1446
search icon
Avvalgi sayt
ЎЗ РУ EN AR

Toshkent shahri
Tong
04:44
Quyosh
06:05
Peshin
12:32
Asr
16:57
Shom
18:52
Xufton
20:07
Bismillah
02 Aprel, 2025, 4 Shavvol, 1446
Avvalgi sayt
#search
 YouTube

Ramazon hayitini qanday o'tkazamiz?

09.04.2024   4776   2 min.
Ramazon hayitini qanday o'tkazamiz?

1. Ramazon hayitiga o'tar kechani bedor o'tkazish.

Hayit kuniga o'tar kechani Qur'on tilovati, zikr, tasbeh va nafl namozlar bilan o'tkazish ulkan savoblarga sabab bo'ladi. Rasululloh sollalohu alayhi vasallam: “Kim ikki iyd kechalarini Allohdan savob umidida qoim qilsa, qalblar o'ladigan kunda uning qalbi o'lmas”, deganlar (Ibn Moja, Tabaroniy rivoyati).


2. G'usl qilish.“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam fitr, azho va arafa kunlari g'usl qilar edilar”(Ibn Moja rivoyati).


3. Eng yaxshi, yangi yoki toza kiyimlarni kiyib, xushbo'ylanish. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam hayit namoziga chiroyli to'nlarini kiyib chiqardilar.


4. Hayit namoziga chiqishdan oldin biror narsa tanovul qilish.“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam fitr kuni bir nechta xurmo tanovul qilib chiqardilar. Toq er edilar” (Imom Buxoriy va Imom Termiziy rivoyati).


5. Masjidga imkon qadar piyoda va ertaroq borish.“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ikki hayit namoziga piyoda yurib chiqardilar” (Ibn Moja rivoyati).


6. Masjidga etib etguncha “Laa ilaha illalloh” va “Allohu akbar” kabi zikrlarni aytib borish.


7. Hayit namozidan oldin boshqa biror nafl namoz o'qimaslik.Masjidga borgandan so'ng tahiyyatul masjid yoki boshqa biror nafl namoz o'qilmaydi, balki zikr qilib o'tiriladi.


8. Namozga bir ko'chadan borib, boshqasidan qaytish. Nabiy sollallohu alayhi vasallam shunday qilar edilar.


9. Hayit bilan muborakbod etish.Sahobalar: “Taqobbal Alloh minna va minkum (Alloh bizdan ham, sizdan ham qabul etsin)”, deb bir-birlarini bayram bilan tabriklashardi.


10. Ahli ayol va yosh bolalarni xursand qilish. Oilada bayram kayfiyatini paydo qilish, sovg'a-hadyalar ulashish kerak. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarning eng yaxshingiz o'z ahli ayoliga yaxshi munosabatda bo'lganingizdir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).


11. Qavm-qarindosh, yosh ulug'larni ziyorat qilish.


12. Tanish-bilish, yoru do'st, qo'ni-qo'shnilarni bayram bilan tabriklash.

Alloh taolo tutgan ro'za, qilayotgan solih amal va duolaringizni husni qabul etsin! Ramazon hayitingiz muborak bo'lsin!

 Davron NURMUHAMMAD

Boshqa maqolalar

Qiyomatning kichik alomatlari: Mol-mulkning ko‘payishi va sadaqa oluvchilarning yo‘qligi (5-qism)

02.04.2025   1344   2 min.
Qiyomatning kichik alomatlari: Mol-mulkning ko‘payishi va sadaqa oluvchilarning yo‘qligi (5-qism)

Abu Xurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Toki mol-mulkiningiz ko‘paymaguncha Qiyomat bo‘lmaydi” (Imom Buxoriy).

Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Shunday vaqt keladiki, inson sadaqani oltin bilan bermoqchi bo‘ladi, lekin uni oluvchini topa olmaydi” (Imom Buxoriy rivoyati).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo musulmonlarga dunyo ne’matlarini ochib beradi va Islom hukmronligi ham G‘arbni, ham Sharqni qamrab oladi”, dedilar.

Savbon roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda bunday deyilgan: “Alloh men uchun yerni jamladi va men mashriq va g‘arbni ko‘rdim. Ummatimning mollari menga ko‘rsatilgan joylarga yetib boradi” (Imom Muslim rivoyati).

Boshqa bir hadisi sharifda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Menga yer ne’matlarining kalitlari berildi”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

Bu so‘zlarning haqiqatini sahobai ikromlar o‘z zamonlaridayoq ko‘rganlar. Umar roziyallohu anhu zamonlarida ko‘plab fathlar bo‘lib, fors va yunonlarning mol-mulki Madinaga oqib kelgan. Umar ibn Abdulaziz[1] rahimahulloh zamonlarida esa odamlar zakotga loyiq odamlarni topishda qiynalar edi.

Ayrim ulamolar Mahdiy va Iso alayhissalom zamonlarida mol-mulk va pul ko‘p bo‘ladi hamda yer yuzi xazinasini ochadi, degan fikrni ham aytishgan (Ibn Hajar Askaloniy “Fath al-Boriy”).

Boshqa ulamolar esa mol-mulkning ko‘payishini Qiyomat kelganda odamlar o‘z mol-mulkiga e’tibor bermay qo‘yadigan darajada qo‘rqishlari nazarda tutilgan, degan fikrni bildirishgan. Hamma qo‘rqib ketib, har kim o‘z mulkidan xalos bo‘lishga harakat qiladi, lekin uni oladiganni topolmaydi.

Bu aynan qachon sodir bo‘lishiga kelsak, bu borada aniq ko‘rsatma yo‘q, ammo bu tarixning bir nuqtasida sodir bo‘ladi.

Demak, biz bu borada Umar ibn Abdulaziz rahimahulloh zamonlarida sodir bo‘lgani qabul qilinsa, ba’zi ulamolarning fikriga ko‘ra esa bu hol hech bo‘lmaganda yana bir marta – Imom Mahdiy davrida yuzaga chiqadi.

Manbalar asosida
Bahriddin XUSHBOQOV
tarjimasi.

 

[1] Umar ibn Abdul Aziz ibn Marvon (61-101 x/681-720) – Umaviylar sulolasidan sakkizinchi xalifa (717-720). Umar ibn Xattobning nevaralari. Ko‘pincha Umar ibn Abdul Aziz o‘zining solihligi va adolati uchun “Beshinchi xalifa” deb ataladi. Uning diniy hayotga taalluqli eng muhim qarorlaridan biri hadislarni to‘plash va yozishni buyurgani edi.