Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Avgust, 2025   |   10 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:49
Quyosh
05:21
Peshin
12:34
Asr
17:30
Shom
19:41
Xufton
21:05
Bismillah
04 Avgust, 2025, 10 Safar, 1447

Shavvolning olti kunlik ro'zasi

15.04.2024   308   3 min.
Shavvolning olti kunlik ro'zasi

Cavol: Ramazon oyidan keyin tutiladigan olti kunlik ro'za haqida batafsil ma'lumot bercangiz. Oldindan rahmat.

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohim. Ramazon oyidan keyin hijriy-qamariy taqvimning o'ninchi oyi hisoblanadigan Shavvol keladi. Ushbu oy ham fazilatli va barakotli oylardandir. Ayniqsa bu oyda sog'lig'i va imkoni bor kishilar nafl ro'za tutsalar, ko'plab ajru-savobga ega bo'lishlari va'da qilingan. Jumladan Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisi sharifda Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Kim Ramazon ro'zasini tutib, ortidan shavvol oyidan olti kun ro'za tutsa, yil bo'yi ro'za tutgandek bo'ladi”(Imom Muslim, Imom Abu Dovud va Imom Termiziy rivoyatlari).

Demak, ushbu hadisi sharifga amal qilib, shavvolning olti kunida ro'za tutgan kishi umr davomida ro'za tutganlik savobini qozonar ekan. Zero, Alloh taolo Qur'oni karimda bunday marhamat qiladi: “Kimki (bir) hasana (savobli ish) qilsa, unga o'n barobar (ko'paytirib yozilur)...”(An'om surasi, 160-oyat).

Bu olti kunlik ro'zani Ramazon hayitining ertasidan boshlab tutish mumkin. Shuningdek shavvol oyi davomida tutsa ham bo'ladi. Bu haqda “Zohiriyya” va “Hulosa” nomli fatvo kitoblarimizda Shavvol oyidagi olti kunlik ro'zani ketma-ket tutilishi shart emasligi, balki oy davomida tutib ham ado etish mumkinligi aytib o'tilgan.

Shavvolning olti kunida ro'za tutishning yana foydalaridan biri shuki, u Ramazon ro'zasidagi yo'l qo'yilgan kamchilik-nuqsonlarga kafforat bo'ladi. Zero beayb – Parvardigori olam! Banda kamchilik va xatolardan xoli emas. Bu – xuddi farz namozlar ortidan o'qilgan sunnat namozi kabidir. Ushbu sunnatlar farzda bilib-bilmay yo'l qo'yilgan kamchiliklarni bartaraf qiladi. Qiyomat kuni bandaning nafl ibodatlari uning farz-vojib amallarda yo'l qo'ygan nuqsonlarini to'ldiradi.

Qolaversa, shavvolning olti kunida ro'za tutish o'z mohiyati bilan musulmon kishining ro'zadan zerikmaganiga, balki unga rag'bati kuchli ekaniga dalolat qiladi. Zero, bu oydagi ro'zaning hikmati haqida Alloma Ibn Rajab rahimahulloh bunday degan: “Ramazon oyidan keyin ro'za tutib yurishga odatlanish – Ramazon oyi ro'zasining qabul bo'lgani belgisidir. Chunki Alloh taolo bandasining biror amalini qabul qilsa, undan keyin uni (boshqa) solih, xayrli ishlarga boshlaydi, davomli qiladi”. Vallohu a'lam.

 O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi

 
 
Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

04.08.2025   303   1 min.
Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Men Turkiya davlatida avtomashinalarni yuvish xizmati (avtomoyka)da ishlayman. Ba’zan taksi haydovchilarining mashinalarini yuvganimizda ichida mijozlarning buyumlari va pullari tushib qolgan bo‘ladi. Shu pullarni o‘zimizga olsak bo‘ladimi yoki taksichiga berishimiz kerakmi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Mazkur buyum va pullar sizning ham, taksichining ham mulki emas, balki o‘z egasining mulkidir. Shuning uchun egasiga qaytarish lozim. Buning uchun siz topilmani taksichining o‘ziga qaytarib berasiz va u haqiqiy egalarini topish chorasini ko‘radi. Egasidan beruxsat ishlatib yuborishi gunoh hisoblanadi.

Zayd ibn Xolid al-Juhaniy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim yo‘qolgan narsani tanitmay o‘ziniki qilib olsa, zalolatga ketuvchidir”, deganlar (Imom Muslim va Imom Ahmad rivoyat qilgan).

Hozirgi vaqtda unutib qoldirilgan buyumlarning egasini topishning turli yo‘llari mavjud. Unutib qoldirilgan narsalar buyum va pul singari chirib, aynib qolmaydigan narsalar bo‘lsa, egasi chiqqunicha o‘zida saqlab turadi va egasini topishga jiddiy kirishadi.

Egasini topishdan butkul umidi uzilgan vaqtda o‘zi muhtoj bo‘lsa, sadaqa o‘rnida o‘ziga ishlatishi, boy bo‘lsa, faqirlarga egasining nomidan sadaqa qilib yuborishi lozim bo‘ladi.

Keyinchalik egasi topilib qolsa, holatni tushuntiradi. Agar egasi rozi bo‘lsa, sadaqaning savobi unga bo‘ladi. Egasi rozi bo‘lmay, narsasini talab qilsa, qiymatini to‘lab beradi va qilingan sadaqaning savobi ana shu taksichining o‘ziga bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar