Zulhijja so'zi qanday ma'noni anglatadi?
“Haj egasi” degan ma'noni bildiradi.
Zulhijja oyi qanday oy?
Bu oy Alloh taolo urush, qon to'kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa'da, Muharram, Rajab) to'rt oyning biri, hijriy-qamariy taqvimning oxirgi oyidir.
Zulhijja oyi qanday fazilatlarga ega?
Haj ibodati ado etiladigan, qurbonlik qilinadigan, Arafa va Qurbon hayiti nishonlanadigan oy. Bu oyda, ayniqsa uning dastlabki o'n kunida qilingan ibodatlar Alloh taolo uchun eng sevimli amallardan sanaladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Zulhijja oyining o'n kunidagi amaldan ko'ra afzalroq amal yo'qdir”, deganlar (Imom Ibn Hibbon rivoyati).
Bu oyda tutilgan ro'za ikki yillik gunohlarga kafforot bo'ladi
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Arafa kunining ro'zasi o'zidan avvalgi bir yil va o'zidan keyingi bir yilning gunohlariga kafforat bo'lishini Allohdan umid qilaman”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
Zulhijja oyini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o'tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Zulhijja oyining dastlabki to'qqiz kunida, Ashuro kunida va har oydan uch kunda – oyning avvalgi dushanbasi bilan ikki payshanbasida – ro'za tutardilar (Imom Ahmad rivoyati).
Nabiy sollallohu alayhi vasallam yanada ko'proq zikr qilardilar va: “...Bu kunlarda tahlil (Laa ilaha illalloh Muhammadur Rasululloh), takbir (Allohu akbar) va tahmid (Alhamdulillah) aytishni ko'paytiringlar!” derdilar (Imom Ahmad, Imom Bayhaqiy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ushbu duoni ko'p aytardilar: “Laa ilaha illallohu vahdaxu laa shariyka lahu, lahul mulku va lahul hamdu va huva 'ala kulli shay'in qodiyr”(Imom Termiziy rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
Tushkunlik qondagi kortizol miqdorining kamayib ketishiga olib keladi, g‘azab esa qonda adrenalin va tiroksin miqdorining keskin oshishiga sabab bo‘ladi. Agar inson qattiq g‘azablanish, tashvish, uyqusizlik va tushkunlik holatiga tushsa, u osongina oshqozon yarasi, diabet, ichaklarning qisqarishi, qalqonsimon bez kasalliklari va yurak xuruji kabi kasalliklarning qurboniga aylanadi. Bu kasalliklarning yagona davosi esa, mehr-muhabbat ko‘rsatish, xushhollik kayfiyatini uyg‘otish, kengbag‘rlik va sofdillikdir.
Mustafo Mahmud "Qur’oniy yangi psixologiya" kitobida bunday yozadi: "Islomda ruhiy muolajaning eng yuqori cho‘qqisi zikr bo‘ladi. Bu - qalb, til, a’zolar, xulq-atvor va amallar bilan Alloh taoloni zikr qilmoqdir.
U har so‘z va ishda, doimiy va uzoq vaqt Hazrati ilohiyni eslashdir.
Shifo, himoya, omonlik va xotirjamlik zikrdadir.
Chunki zikr banda bilan Parvardigor o‘rtasida uzilgan rishtalarni ulaydi. Nafsni ayrilib qolgan manbasiga bog‘laydi. Ishni Egasiga topshiradi.
Zero, bu borliqda nafsning ayblarini Yaratgandan ko‘ra biluvchiroq va muolajasiga qodirroq hech kim yo‘qdir".
Darhaqiqat, nafl namozlar, Qur’on tilovati va "Astag‘firulloh", "Subhanalloh", "Alhamdulillah", "Allohu akbar" kabi so‘zlarni aytish zikr deyiladi.
Yanada kengroq aytilsa, har amalni bajarishda Alloh taoloni yodda tutish - zikr.
Masalan, ovqatlanganda, yurganda, o‘tirganda, savdo qilganda Allohni yodga olinadigan turli zikrlar hadis kitoblarida keladi.
Mustafo Mahmudning mazkur so‘zlariga amal qilib ko‘ring, ruhiy tushkunlik qanday yo‘qolishiga o‘zingiz guvoh bo‘lasiz.
Mustafo Mahmudning "Sirlar olami" kitobidan