Gohida baxt deb qidirgan, saodat shunda deb bilgan ishingiz amalga oshmay qoladi. Shunaqa vaqtda bilingki, rozi bo'lish, qanoat qilish sizni eng baxtli inson qiladi. Robbingizning taqdiridan rozi bo'lishingiz Robbingizni sizdan rozi qiladi. Axir Allohning roziligidanda yuqoriroq maqsad bormi?!
Bir kuni baxtdan so'rashibdi: “Ey baxt, sen qayerda yashaysan?”.
U debdi: “Allohning qazoyu qadariga rozi bo'lganlarning qalbida!”.
- Nimadan ozuqa olasan?
- Ulardagi iymonning quvvatidan.
- Nima sababli ularda mudom turasan, ketib qolmaysan?
- Ularning Allohga chiroyli gumon qilishlari tufayli.
- Sening shioring qanday?
- Hech bir jonga Alloh taqdir qilib bitgan narsadan boshqasi tegmaydi. Faqat Alloh taqdir qilgan narsagina sodir bo'ladi.
Mo'min-musulmon banda “Dunyodagi barcha narsa Allohning mulki. Alloh xohlagan ish bo'ladi, xohlamagani bo'lmaydi”, deb ishonadi. Shuning uchun har qanday holatda: farovonlik vaqtida ham, boshiga musibat tushganida ham Allohning hukmiga rozi bo'ladi.
Bo'ladigan har bir ish taqdirda yozib qo'yilgan ekan, endi banda boshiga bir ish tushsa, qo'lidan ne'mat ketsa, buning uchun ortiqcha xafa bo'lish, g'amga botish, “Bunday qilganimda unday bo'lardi”,“Bu ishni qilmaganimda shuncha tashvishga qolmasdim”, deb nadomat chekish to'g'ri emas. Alloh banda peshonasiga yozgan narsadan qochib-qutulish iloji yo'q.
Shuningdek, Alloh banda biron ne'matga erishishini, yutuqni qo'lga kiritishini taqdir qilganmi, demak, bu ish ham aniq bo'ladi. Bu – bandaning sa'y-harakati, jiddu jahdi bilan emas, Allohning fazli, taqdiri, rizqlantirishi bilan yuz beradi. Shuning uchun farovonlikka etishganda haddidan oshish, o'zini yo'qotib qo'yish ma'qul emas.
Boshiga musibat tushganida “Agar unday qilganimda bunday bo'lardi” yoki “Unday qilmaganimda bunday bo'lmasdi”, deb afsuslanadiganlar ham bor. Bu borada mo'min banda qanday yo'l tutishi kerakligi quyidagi rivoyatda aytilgan.
Abu Hurayra roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladi: “Kuchli mo'min Alloh uchun zaif mo'mindan yaxshiroq, sevimliroqdir. Ikkovida ham yaxshilik bor. (Shunday ekan) o'zingga foydali narsalarga tashna bo'l, Allohdan yordam so'ra, ojiz qolma! Agar senga biron (kor-hol) etsa, “Agar unday qilganimda...” dema, balki “Qodarullohi va maa shaa-a fa'al” (ya'ni, Allohning taqdiri ekan. U Zot nimani istasa, o'shani qiladi) deb ayt. Zero, “agar” (so'zi) shaytonga (yangi) ish ochib beradi” (Imom Muslim rivoyati).
Doktor Hasson Shamsi Poshoning “Metin qoyalar” kitobidan
G'iyosiddin Habibulloh, Ne'matulloh Isomov tarjimasi.
Savol: Umraga borgan kishi, yetti marta tavofni qilib bo‘lgach, toliqib qolib, Safo va Marva orasida sa’yni qilmay, mehmonxonaga ketib qolsa, nima qilishi lozim bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu odam mehmonxonada biroz orom olgach, haramga qaytib, sa’yni qilishi vojib bo‘ladi. Chunki Safo va Marva orasida yetti marta sa’y qilish umraning vojiblaridan sanaladi. Shuning uchun umra qilayotgan odam tavofdan keyin sa’yni tugatmaguncha ehromdan chiqa olmaydi. Agar sa’ydan oldin sochini oldirib, ehromdan chiqqan bo‘lsa, o‘z vaqtidan oldin ehromdan chiqqani uchun, zimmasiga bir jonliq so‘yish vojib bo‘ladi. Shu bilan birga sa’yni qilishi ham lozim bo‘ladi. Agar keksa yoki bemorligi tufayli o‘zi yurishga qiynalsa, aravada sa’y qilsa ham joiz bo‘laveradi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.