Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

Musibatning kelishi ham, ketishi ham sinovdir

19.05.2020   4765   16 min.
Musibatning kelishi ham, ketishi ham  sinovdir

 MUSIBATNING KЕLISHI HAM, KЕTISHI HAM SINOVDIR

Bismillahir rohmanir rohiym

Alloh taologa hamd va sanolar, payg‘ambarimiz Muhammadga durud va salomlarimiz, ul zotning oila ahllari va sahobalariga Alloh taoloning rahmati va mag‘firati bo‘lsin!

Dunyoning barcha davlatlarida tarqagan SOVID-19—Koronavirus pandemiyasi sababli dunyo o‘z qiyofasini o‘zgartirdi. Chegaralar yopildi, o‘zaro munosabatlar savdo-sotiq, oldi-berdi, nafaqat xorij, balki qo‘shni viloyatga ham borish, ishxonada jamoa bo‘lib ishlash, jamoat namozi uchun masjidlarga borish, jum’a, taroveh va hayit namozlarini jamoat bilan ado etish, ahli-oila, farzandlar bilan baxorning go‘zal pallasida sayr va ziyoratlarga chiqish, umra ziyoratiga borish va shunga o‘xshash narsalar kishilarning orzusiga aylandi.   

Yumushlari sababli farzandi-oilasi uchun “vaqti yetmayotgan” ota-onalar, xayrli ishlarni boshlashga, Allohning amriga itoat qilib, shaytoniy yo‘ldan qaytishga “hali vaqti kelmaganini” ro‘kach qilayotgan beparvolar,  arzimagan narsalar uchun aka ukasi va jigarlari xolidan xabar olishni paysalga solayotgan “tug‘ishganlar” hamda ulardan boshqalar ham, qilib turgan ishlari bu o‘tkinchi dunyodagi arzimas bahonalar ekanini anglashlariga turtki bo‘ldi.

Ba’zan hol tili bilan qilingan nasihat, zabon tili bilan qilingan nasihatdan kuchliroq va tasirliroq bo‘ladi.  SOVID-19—Koronavirus pandemiyasi, insoniyat uchun hol tili bilan qilingan nasihat bo‘ldi. Alloh taolo insoniyatni bu dunyoga o‘rinbosar o‘laroq yaratar ekan, dunyodagi barcha narsani, ta’kidlab aytaman barcha-barcha narsani inson uchun yaratdi va uning uchun buysundirib qo‘ydi.

Haqiqatdan, xilqat jihatidan ko‘zimizga haqir ko‘ringan, aslida esa o‘z jismiga nisbatan bir necha barobar yukni ko‘tara oladigan, odamdan farqli o‘laroq oyoqlarini shiftga qo‘yib yura oladigan chumolidan ham zaif yaratilgan inson uchun, Mehribon Yaratuvchimiz barcha narsani musaxxar qilib berdi.

Yer ostidagi loyxo‘rak jonzoddan tortib, dengiz qa’ridagi baliqqacha, yerdagi nabotot, hayvonot, parrandadan tortib, shamol, bulut yomg‘irlargacha, koinotdagi quyosh, oy, yulduzlardan tortib, dunyo osmoniga shift-himoya bo‘lib turgan atmosfera, ozon qatlamigacha, barchasi insoniyatga xizmat qiladi.

Nima uchun? Alloh taolo bizlarga shunchalar muhtojmi? Yoki bizlar Alloh taologa farishtalardanda ko‘proq itoatli va ibodatlimizmi? Yoki biz bo‘lmasak, dunyoni ishi to‘xtab qoladimi? Unda nima uchun?!

Aniq javobni barchamiz topishimiz mumkin. Inson, Alloh, uni yaratishida bergan aql-idrokini, ong-tafakkurini ozgina ishlatishi bilan bunga erisha oladi. Faqat bizdan talab qilingani ozgina tafakkur, o‘z holimizga nazar va borliq bilan muqoyasa xolos.

Bir oz oldin internet sahifalarida ko‘rganim bir surat e’tiborimni tortdi. Unda kosmosdan olingan yer sharining ikkita surati bo‘lib, ularning birining tagiga “dunyoga kelishimdan oldingi yerning holati” va ikkinchisining tagiga “dunyodan o‘tganimdan keyin, yerning holati”, deb yozib qo‘yilgandi.

O‘ylanib qoldim. Inson o‘zini yerning hokimidek tutadi. Go‘yoki u bo‘lmasa, ishlar yurishmay qoladi va u o‘zini har bir narsaga bevosita ta’sirini o‘tkazadigan muhim shaxsdek tutishga harakat qiladi. O‘ziga omonat tarzida berilgan mol-davlat, mansab-martaba, sixat-salomatlik, obro‘-e’tibor, shonu-shavkatdan, Yaratganning izni bo‘lmasa, ichgan bir piyola suvini ham chiqarishga qodir bo‘lmagan  Allohning zaif bandasi sifatida emas, balki qudratli “inson” sifatida suyiste’mol qiladi. Manmanlik qilib, kibr-havoga beriladi, insonlarni oyoq osti qilib, jabr-zulmga beriladi. Suratga qarar ekanman, birinchi suratda ham, ikkinchi suratda ham bizning yerda bor ekanimiz ham, yo‘qligimiz ham yoki yerning o‘zgargani ham bilinmasligi, yuqoridagi narsalarning barchasi nisbiy narsalar ekani, mulk Allohning qo‘lida va uni qanday xoxlasa shunday tasarruf qilishiga yana bir bora amin bo‘ldim.

Biroq, yaxshi anglab yetishimiz lozimki, Alloh bizlarni yer yuzida yaxshilik va adolat bilan, O‘zining buyruqlarini amalga oshiradigan, zulm, jaholat, fisq-fasod va adolatsizlikka qarshi kurashadigan o‘rinbosari  qilib tanlab, O‘zining fazli bilan bizlarni “hazrati inson” qildi. Koinotdagi nafaqat yer va undagi narsalar, balki undan katta bo‘lgan jismlarni ham bizlarning manfaatlarimiz uchun yaratib qo‘ydi. Hazrati insondan esa, bor yo‘q talab qilingan narsa, Yaratuvchini tanib, Unga shukr qilishlik va yer yuzini fasodga to‘ldirmasdan yaxshilik ila obod qilishlik bo‘ldi.

Ma’lumki, Alloh taolo bandalarini ikki yo‘l bilan imtixon qiladi. Ularning biri musiybat va ikkinchisi ne’mat. Aslida biz, bularning ikkinchisi imtihon ekanini unutib qo‘yamiz. Haqiqatda esa, musiybatdagi imtihondan ko‘ra, ne’mat bilan bo‘lgan imtihondan o‘tib olish qiyinroqdir.

Yaqin kunlarda Alloh taolo butun insoniyatni, olimlar e’tirofi bilan aytganda juda ham kichkina, zaif bir verus bilan imtihon qildi va O‘zining “Bo‘l, desa bas, bo‘ladi”, amrini namoyon qildi. Bu haqda o‘ylar ekanman, bu verusni musiybat emas, balki Alloh taoloning insoniyatga yana bir bora shafqati deb bildim.

Nima uchun shafqati? Axir insonlar bundan aziyat ko‘rdilarku?, dersiz. To‘g‘ri. Uylab ko‘ring, borliq Allohning mulki. Uni hech kimdan so‘ramasdan yaratgan va hech kimdan so‘ramasdan tasarruf qiladi. Buni har bir, Allohga imoni bor banda biladi. Tarixga nazar solaylik. Alloh ularni qanday musiybatlar bilan sinaganiga guvoh bo‘lamiz. Nuh (as) va Lut (as) qavmi, Od va Samud qavmi, Abraha va uning askarlarining xoliga qarang. Ularga nima bo‘lgan?!

Alloh saqlasin, agar sinov, tosh yomg‘iri, zilzila, olov yoki suv balosi bilan bo‘lganda nima bo‘lardi?! Allohning irodasiga kim qarshi tura olardi?! Endi esa, sinovdan oldingi ne’matga g‘arq bo‘lgan xolimizni tafakkur qilaylik. Men, “falon davlatda bunday buzuqlik, pismadon joyda bunday jabr-zulm”, demoqchi emasman. Bular haqiqatda sodir bo‘ldi. Lekin xozir, ularning barchasini bir yonga qo‘yib, o‘zim va yaqinlarimdan nima kamchilik o‘tganini mushohada qilishimizni va qilgan xato kamchiliklarmiz uchun istig‘for aytib, ularni to‘g‘rilashni istar edim. Chunki nafs, doimo o‘zini haq va to‘g‘riman deb biladi.

Zero, yaxshilik ham, yomonlik ham Alloh taoloning irodasi va ilohiy hikmatiga ko‘ra voqe’ bo‘ladi. Ishlarimizni bir maromda davom etishi va rizqimizni keng bo‘lishi omili, Allohga bo‘lgan mustahkam ishonch, taqvo va tavakkuldir. Bunga dalolat qiluvchi oyati karimalar Qur’oni Karimda bir necha o‘rinlarda zikr qilingan, jumladan:

وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا (2) وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ (3)

“Kim Allohga taqvo qilsa, uning yo‘lini ochib qo‘yadir. Va unga o‘zi o‘ylamagan tarafdan rizq berur. Kim Allohga tavakkul qilsa, bas, unga U Zotning O‘zi kifoyadir”.[1]

Inson o‘zligini ya’ni, “hazrati inson” ekanligini yo‘qotmas ekan, uning hayoti farovonlik sari davom etaveradi. Qachonki undan nonko‘rlik, noshukrlik sodir bo‘lsa, Mehribon Alloh taolo ularni to‘g‘ri yo‘lga qaytarish uchun turli sinovlarga ro‘baro‘ qiladi.

Aslida bu kabi sinovlar, garchi zohirda yomon ko‘rinsada, uning ortida ko‘plab yaxshilik yashiringan bo‘lishi mumkin. Tom ma’noda, yurtimizga kelgan SOVID-19—Koronavirus pandemiyasi, Buxorodagi shamol va Sirdaryodagi toshqin hodisasi bizlarni garchi zohirda uzoqlashtirgan bo‘lsada, lekin qalban yaqinlashtirdi. Barcha O‘zbekiston aholisi bu musiybatlarni qalban his qildi va undan qutilish choralarida birdek ishtirok etdi.

Hukumat tomonidan bu sinovlarni bartaraf etish uchun katta miqdorda mablag‘lar yo‘naltirildi. Bu sinovlardan o‘tib olish uchun fidoiy xalqimiz, shifokorlar, ichki ishlar xodimlari, homiylar va diniy soha vakillari jonbozlik ko‘rsatganlari tahsinga loyiq. Xali xanuz xalqimiz tomonidan yordam karvonlari to‘xtagani yo‘q. Bunday xalqni vakili bo‘lish va bunday xalqni ichida yashash sharaf ekanini barchamiz anlashimiz kerak. Zero, biz o‘zi to‘q bo‘lib, qo‘shnisi och holda tong ottiradigan millat emasmiz, Alhamdulillah!

Dunyo bo‘yicha bu pandemiyaga xali-xanuz vaksina topilmagan. Ammo, qilingan xayrli ishlar, qurbonliklar, xatmi Qur’onlar, salovatlar va duolar sharofatidan, Alloh taolo bemorlarimizga shifo berdi va ularning ko‘plari sog‘ayib ketishdi. Shu munosabat bilan yurtimizning ba’zi viloyat va tumanlariga karantin yumshatildi. Biroq, masalaning ikkinchi afsuslanarli joyi shundagi, ba’zi yurtdoshlarimiz bu yumshatishni noto‘g‘ri tushinib yoki umuman mensimasdan suistemol qilishdi.

Shuning uchun ham eslatib o‘tmoqchimanki, agar bandaga bir musiybat keladigan bo‘lsa, ko‘p hollarda bunga uning o‘zi sababchi bo‘ladi. Alloh taolo bu  haqda shunday degan:

وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ (30)

(Ey, insonlar!) Sizlarga ne musibat yetsa, bas, o‘z qo‘llaringiz qilgan narsa (gunoh) sabablidir. Yana U ko‘p (gunohlar)ni afv etib turur.[2] 

Demak, musiybatning sabablarini o‘zimizdan izlamog‘imiz maqsadga muvofiq ekan. Alhamdulillah, yurtimizdagi islohotlar, xayrli ishlar, duo va istig‘forlar, xalqimizning bag‘ri kengligi va yoshlarimiz ichidan ko‘plab Allohdan qo‘rqadigan va ibodatlik, ota-onasini hurmat qiladigan, ilmga chanqoq, mehnatga rag‘batli, esli, xushli avlod vakillari yetishib chiqayotgan bo‘lsada, boshimizga kelgan bu musiybat nega tamomila ko‘tarilib ketmayotgani haqida uylab qolaman. Buning hikmati nima ekan?!

Kuni kecha Ramazonning oxirgi ya’ni, xar bir toq kunida qadr kechasi yashiringan o‘n kunligi, taroveh namozidan so‘ng televizorni qo‘ysam, “25-soat” ko‘rsatuvida, yurtimizdagi qoida buzarlar va jinoyatchilarni ko‘rsatayotgan ekan. Bu ko‘rsatuvda ko‘rganlarim, yuqoridagi savolimga javob bo‘ldi deb o‘yladim va shu maqolani yozishga jazm qildim.

Unda “Yoshi oltmish to‘rtga kirgan, soqoli oppoq “otaxon” o‘z uyida qirq ming so‘m evaziga begona erkak va ayolga joy berib, qo‘shmachilik qilayotgani haqida” ichki ishlar xodimlari navbatdagi reydlarini ko‘rsatayotgan edi.

Undan so‘ng Toshkent shaxar Chilonzor tumanida yarim oqshomda shaxarda daydib yurgan ayollar ichki ishlar xodimlari tomonidan ushlanib, tegishli hujjatlar rasmiylashtirish uchun olib kelingani va shu mavzeyda yashaydigan onaxon esa, ularning dastidan tinchlik bo‘lmasligi, xatto ular nimani gaplashayotgani ham eshitilib turishi va buning yoshlarning tarbiyasiga salbiy ta’siri haqida kuyinib gapirdilar. Ko‘rsatuvni oxiri nima bo‘lar ekan deya kuzatib turdim. Tartib buzarlarga bir million bir yuz ellik ming so‘m atrofida moddiy jarima belgilandi va ko‘rsatuv nihoyasiga yetdi.

Alloh taolo har bir narsani ilohiy hikmat bilan yaratgan. Agar inson kasal bo‘lsa, uning harorati ko‘tariladi. Mana shu harorat insondagi barcha zararli kasallik alomatlari kuydirib, yeb bitiradi. Shundan so‘nggina harorat tushib, kishi normal hayotga qaytadi.

Muborak Ramazon, Allohning rahmati, mag‘firati to‘lib toshgan, shaytonlar kishanlangan bu oyda, bo‘lib ham ustimizda shunday sinovlar kelib, har kuni bu ofatni daf qilishi uchun millionlab xalqimiz Allohga yolborib, duolar qilib turgan chog‘da, xattoki Misrdagi Insoniy birodarlar birlashmasi Dinlararo Oliy qo‘mitasi barcha din vakillarini 14 may kuni Ramazon ro‘zasini tutishni taklif qilib, bu taklifini qo‘llab-quvvatlab, Rim papasi Fransisk katoliklar va barcha dinlarga mansub odamlarni Ramazonda bir kun ro‘za tutishga va pandemiyaga barham berish uchun Xudoga duo qilishga chaqirib turgan vaqtda, yoshi bir joyga, oyog‘i esa qabr labiga borib qolgan kimsaning qo‘shmachilik qilishi, pasportida “O‘zbekiston” yozuvi bor ayollarni “xaridor” izlab, karantinligiga ham qaramasdan yarim kechasi izg‘ib yurishi va ularning kasri yoshlarimizga, nafaqat yoshlar balki barchamizga urishi haqidagi o‘ylar meni juda maxzun qildi va g‘azabimni keltirdi.

Bu ham kasallik alomati. Ularga qandaydir moddiy chora ko‘rmasdan, balki jiddiy qonuniy choralarni qo‘llash vaqti kelgandir. Balki, ustimizdagi bu musiybatni daf bo‘lishi sababini Alloh taolo o‘zimizga qoldirgandir. Xalqimiz bir tomon bo‘lsa-yu, bu kabi nobakorlar bir tomon bo‘lsa, na xudodan qo‘rqsa va na xalqdan uyalsa...

Bu musiybat xalqimizni yanada birlashtirdi. Endi esa, bu kabi razil, yaramas illatlarni tag-tomiri bilan qo‘porib tashlashda ham xalqimiz va hukumatimiz kerakli qarorlarni chiqarishiga umid qilamiz. Ta’kidlab aytishni istardimki moddiy chora ular uchun chora bo‘lmasligi kerak. Chunki bunday pastkash insonlar, jamiyatning kesib tashlamasa bo‘lmaydigan “qora son” kasalligidir. Shuncha yillardan beri uni davolash uchun “moddiy chora” qo‘llangani yetarli bo‘lmadi. Bu uslub o‘zini oqlamadi.

Xalqimiz va jamiyatimiz manfaatlari uchun, qonun chiqaruvchi organlarimiz kerakli qonunlarni qabul qilish vaqti yetdi chamamda. Chunki bir joyda munkar ish sodir bo‘lsa-yu, unga yetarlicha ahamiyat berilmasa, uni oldi olinmasa, pirovardida gunohkorga qo‘shilib begunohlar ham zarar ko‘rishi shubhasiz.

Xulosa o‘rnida barchamiz ogoh va sergaklikni qo‘ldan bermaslikka targ‘ib qilgan holda,  quyidagi hadisi sharifni keltirib o‘tishni maqsadga muvofiq deb bildim:

عن النعمان بن بشير رضي الله عنهما يقول: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: "مَثَلُ الْقَائِمِ عَلَى حُدُودِ اللَّهِ وَالْوَاقِعِ فِيهَا كَمَثَلِ قَوْمٍ اسْتَهَمُوا عَلَى سَفِينَةٍ فَأَصَابَ بَعْضُهُمْ أَعْلَاهَا وَبَعْضُهُمْ أَسْفَلَهَا فَكَانَ الَّذِينَ فِي أَسْفَلِهَا إِذَا اسْتَقَوْا مِنْ الْمَاءِ مَرُّوا عَلَى مَنْ فَوْقَهُمْ فَقَالُوا لَوْ أَنَّا خَرَقْنَا فِي نَصِيبِنَا خَرْقًا وَلَمْ نُؤْذِ مَنْ فَوْقَنَا فَإِنْ يَتْرُكُوهُمْ وَمَا أَرَادُوا هَلَكُوا جَمِيعًا وَإِنْ أَخَذُوا عَلَى أَيْدِيهِمْ نَجَوْا وَنَجَوْا جَمِيعًا"

Nu’mon ibn Bashir roziyallohu anhumo Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan rivoyat qilib dedilar: “Allohning chegarisida (ya’ni, undan o‘tish mumkin bo‘lmagan hududda) qoim turgan kishi va u chegarani buzib o‘tuvchining misoli, xuddi o‘zaro qur’a tashlab bir kemani sherikchilikka ijaraga olgan qavmga o‘xshaydi. Shunda ularning ba’zisiga kemaning yuqorisidan va ba’zilariga pastidan joy tegadi. (Kemaning) pastidan joy olgan kishilar, agar suv olmoqchi bo‘lsalar, yuqoridagilar huzuriga chiqardilar. Shunda (pastdagilar o‘zlaricha): “Agar biz o‘zimiz uchun (kerakli suvni) teshib chiqarib olsak, ustimizdagilarni aziyatga qo‘ymagan bo‘lardik”, deyishdi. Bas, agar ularni qilmoqchi bo‘lgan narsalariga qo‘yib bersalar, barchalari halok bo‘ladilar. Agar qo‘llaridagini (kemani teshmoqchi bo‘lgan narsani) olsalar, o‘zlari ham ular ham barchalari najot topadilar”.[3]

Alloh taolo yurtimiz va butun dunyodan bu kasallikni ko‘tarsin. Buning ortidan bitmas tuganmas yaxshiliklarni ato etsin. Jannatmakon yurtimiz kishilarini ham, jannatmonand imon-e’tiqodli, pokiza, yaxshilikka shukr qiladigan, yomonlikni o‘z vaqtida to‘xtata oladigan himmati baland, ziyrak va shijoatli bandalaridan qilsin! Va oxiru da’vana anil hamdulillahi Robbil alamiyn!

 Olimxon Yusupov,

Hadis ilmi maktabi rektori

 

[1] Taloq surasi 2-3-oyatlar.

[2] Sho‘ro surasi 30-oyat.

[3] Imom Buxoriy rivoyati.

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

EZGULIK, BAG‘RIKЕNGLIK VA MЕHR-OQIBAT BAYRAMI

06.06.2025   4996   4 min.
EZGULIK, BAG‘RIKЕNGLIK VA MЕHR-OQIBAT BAYRAMI

Munosabat

 

Avvalo, barcha yurtdoshlarimizni xursandchilik ayyomi – Qurbon hayiti bayrami bilan samimiy muborakbod etaman!

Mamlakatimizda Qurbon hayiti nafaqat diniy, balki umummilliy bayram sifatida ham keng nishonlanadi. Zero, ushbu kunda yurtdoshlarimiz bir-birini hayit bilan samimiy tabriklab, o‘zaro sovg‘alar ulashadi, millati, tili va dinidan qat’i nazar, yolg‘iz keksalar, kam ta’minlangan oilalar holidan xabar olinib, xayriya ishlari amalga oshiriladi.

Shu ma’noda, ushbu qutlug‘ bayram insonparvarlik va bag‘rikenglik ramzi bo‘lish bilan birga, insonlar o‘rtasida o‘zaro mehr-muhabbat va hamjihatlik kabi fazilatlarni ham o‘zida mujassam etadi.

Yurtimizda hayit bayramini munosib kutib olish va o‘tkazish, shuningdek, milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash, xalqimizning ko‘p asrlik an’ana va urf-odatlariga uyg‘un holda o‘tkazilishiga alohida e’tibor qaratiladi. Buning uchun barcha zarur tayyorgarliklar ko‘riladi, mamlakatimizning barcha hududlarida tom ma’noda bayram shukuhi hukm suradi.

Kezi kelganda yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya asosida barcha sohalar qatori diniy-ma’rifiy jabhada ham katta islohotlar amalga oshirilayotgani, normativ-huquqiy hujjatlar takomillashtirilib, soha faoliyati samaradorligi yangi bosqichga chiqarilayotganini alohida qayd etish lozim.

Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan oxirgi yillarda yurtimizning har bir go‘shasidagi ulkan bunyodkorlik ishlari izchil davom ettirilmoqda. Xususan, Toshkentda Islom sivilizatsiyasi markazi binosi qurilishi yakuniga yetib bormoqda, Samarqandda Imom Buxoriy majmuasi qad rostlamoqda.

Yaqinda Prezidentimiz ushbu majmuaga tashrif buyurib, u yerdagi bunyodkorlik ishlari bilan tanishdi, zarur ko‘rsatmalar berdi. Zero, bu  davlatimiz rahbarining uzoqni ko‘ra bilishi, ulug‘ ajdodlarga yuksak ehtiromining yorqin ifodasidir.

E’tiborga sazovor jihatlardan yana biri shuki, Prezidentimiz qo‘ng‘iroq qilib, hojilarimiz uchun yaratilgan shart-sharoitlar, ularning salomatligi va kayfiyati haqida so‘radi. Bundan hojilarimiz behad mamnun bo‘ldi, e’tibor va ehtiromdan xursand bo‘lgan ziyoratchilarimiz ko‘zlarida yosh bilan duo qildilar.

Arafot maydonida, duolar mustajob bo‘ladigan ayni onlarda Prezidentimizning Qurbon hayiti munosabati bilan O‘zbekiston xalqiga yo‘llagan tabrigini katta hayajon bilan eshitdik. Yaratgandan yurtimizga tinchlik, xalqimizga farovonlik so‘rab, duolar qildik.

Ayniqsa, tabrikda hojilarimiz alohida eslab o‘tilgani ziyoratchilarimizni cheksiz quvontirdi.

Barcha yurtdoshlarimiz qatori hojilarimiz ham ushbu tabrikdagi olijanob g‘oya va tashabbuslarga befarq emasligini izhor qildi.

Tabrikdagi “Inson qadri uchun, inson baxti uchun!” degan olijanob g‘oya barcha jabhalardagi islohotlarning asosi ekanini alohida e’tirof etish va hojilarimizning tashabbuslari ham ushbu g‘oyaga hamohang ekanini qayd etish lozim.

Bu Arafot maydonida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga hojilarimizning murojaatida ham o‘z aksini topdi. Jumladan, mazkur murojaatda hojilarimiz yurtga qaytgach, “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni bir ovozdan ilgari surib, Uchinchi Renessans yaratuvchilarini tarbiyalashda Prezidentimizga ko‘makchi bo‘lamiz, deb va’da berdi.

Shuningdek, Vatanimiz taraqqiyotiga xolis xizmat qilish, mahallalarda tinchlik va birdamlikni mustahkamlash, tinchlik-osoyishtalikning qadriga yetish, xalqimizni ma’nan yuksaltirish, jamiyatdagi islohotlarga daxldorlik hissini oshirish kabilarni targ‘ib etish borasida faol bo‘lishni aytib o‘tdi.

O‘z navbatida, hojilarimiz kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish, to‘ylar, oilaviy tadbirlar va marosimlarda me’yorga amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish, mahallalardagi notinch oilalar, shu jumladan, tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlarini olib borish, hududlardagi maktablarning ta’mirga muhtoj qismini joriy ta’mirlash ishlariga ko‘maklashish, xayriya, mehr-muruvvat va yordam ko‘rsatish ishlarini ko‘paytirish kabi tashabbuslarni qat’iy amalga oshirishga ahd qildi.

Aziz yurtdoshlar! Shubhasiz, ushbu shukuhli kunlar tom ma’noda barchamiz uchun katta bayram, xursandchilik onlaridir. Mo‘tabar manbalarda saodatli damlarni shodu xurramlik bilan o‘tkazish bo‘yicha ko‘p tavsiyalar kelgan. Ulamolarimiz: “Hayit kunlari shodlikni izhor qilish dinning shiorlaridan”, deyishadi. Demak, Qurbon hayiti kunlarida quvonchimizni, saxovatimizni har qachongidan ko‘ra ko‘proq namoyon qilishimiz lozim. Ayniqsa, kam ta’minlangan, ijtimoiy himoyaga muhtoj insonlarga yordam ko‘rsatishga shoshilishimiz lozim.

Ushbu fazilatli kunlarda muborak manzillarda turib, ona Vatanimizga tinchlik-osoyishtalik, xalqimizga yanada farovon hayot, farzandlarimizga baxtu saodat so‘rab, duolar qilmoqdamiz!

Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin!

Shayx Nuriddin XOLIQNAZAR,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy

 

Maqolalar