Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyul, 2025   |   26 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:30
Quyosh
05:08
Peshin
12:34
Asr
17:38
Shom
19:55
Xufton
21:25
Bismillah
21 Iyul, 2025, 26 Muharram, 1447

Nadomat

15.05.2020   5722   3 min.
Nadomat

Dunyoning bir chekkasida nomi olamga ma’lum va mashhur bo‘lgan bir shahar bor edi. Shahar nihoyatda obod; ko‘rkam binolari, oziq-ovqatga to‘lib toshgan rastalari har qanday kishining havasini uyg‘otar, odamlari o‘ziga to‘q, deyarli muhtojlikda yashaydigan odamning o‘zi yo‘q edi.

Bu yerda har kuni ziyofatlar, ko‘ngilochar tomoshalar, va bir-biridan qiziqarli to‘y-u tantanalar bo‘lardi. Dasturxonlarda bo‘sh yerning o‘zi qolmas, ortib qolgan narsalarni esa birov bir tiyinga olmas edi...

Jazirama kunlarning birida o‘sha badavlat shaharning ichida bir notanish kimsa paydo bo‘ldi. U oppoq yopinchiq o‘rab yuzini berkitib olgan, ko‘chada kimni ko‘rsa unga salom berib ko‘nglini olgan, odamlarga iliq so‘zlar aytib ezgulikka da’vat qilar edi.

Bu hol shahar ma’murining qulog‘iga yetib borgach, o‘sha har yili bir paydo bo‘ladigan notanishning maqsadini bilmoqchi bo‘lib, uni huzuriga chaqirishlarini buyurdi. Biroz o‘tib, notanishning o‘zi shahar ma’murining yonida paydo bo‘ldi. Va unga qarab:

−   Salom senga ey Allohning bandasi, – gap boshladi u, − qutlug‘ kunlaring muborak bo‘lsin!

−   Nimalar deyapsan o‘zing?! O‘zi shundoq ham har kunimiz qutlug‘ bo‘lsa, yana qanaqa kun haqida aytyapsan? – hayron bo‘lib so‘radi ma’mur.

− Qanday bo‘lardi, Yaratganga kechalari duo qiladigan, undan gunohlarni kechirishlikni so‘rab iltijo qilinadigan, kechalari ibodatga qoim bo‘lib, unga istig‘forlar aytiladigan, odamlarga hayr-u sahovat qilib, ularning ko‘ngillarini oladigan, ko‘zni, qo‘lni, til va dilni gunohlardan muhofaza qilib, faqat yaxshiliklar qilinadigan kunlarni aytyapman-da! – javob berdi notanish.

Ma’mur uning so‘zlarini tinglab, istehzoli kulib qo‘ydi. Va dedi:

−  Menga qara hoy notanish yo‘lovchi! Bizning hech narsadan kam joyimiz yo‘q! Har narsamiz yetarli, odamlarning qorni to‘q, ustlari but! Har kunimiz bayram, ziyofat! Endi menga aytchi, sen aytgan ishlarni qilishlikdan bizga nima naf?! Sen yaxshisi, yo‘lingdan qolma...

Notanish kimsa boshqa so‘z aytmadi. Va bir zum o‘tmay ko‘zdan g‘oyib bo‘ldi.

Oradan bir necha kunlar o‘tdi. Shahar ahli har doimgidek «shirin» hayotida yashashda davom etdi. Har kunlari bir xillikda – bazm-u jamshidlarda o‘tar, bu kunlarning o‘z poyoniga yetishi esa hech kimsaning hayoliga ham kelmas edi.

Bir kuni shunday bo‘ldi: shaharda qurg‘oqchilik boshlanib, ekinlar nobud bo‘ldi. Rastalar tez orada bo‘shab odamlar och qola boshladi. Endi o‘sha totli damlar yo‘q, hammayoqni qahatchilik egallab bo‘lgan edi. Ushbu holatni ko‘rib odamlar negadir o‘sha notanish kimsani yo‘qlab qolishdi. «Balki uning aytganlarini qilsak, Yaratgan bizlarni kechirib, yana avvalgi holimizga qaytarib qo‘yar?!» deb o‘ylashardi ular. Shahar ma’muri zudlik bilan o‘sha notanishni olib kelishga buyurdi. Biroq...Endi kech edi! O‘sha notanishni hech qayerdan topa olishmadi...

  O‘sha notanishning ismi – Ramazoni Sharif edi! Shahar ahlining holiga tushishlikdan Allohning o‘zi saqlasin...

Sherzod  HAYDARBЕKOV

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar

Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

16.07.2025   5135   2 min.
Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.

Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.

Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).

Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:

“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).

Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyrni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).

Shunga ko‘ra imom domla Subhanalloh, Alhamdulillah, Allohu akbar deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.