Shoh Valiyulloh Dehlaviy “Hujjatullohil balig‘o” kitoblarining “Ro‘za hukmlari” bobida bir hadisni keltiradilar:
“Payg‘ambarimiz sallollohu alayhi vasallam aytdilar: “Agar sizlardan birortangiz og‘iz ochadigan bo‘lsa, xurmo bilan og‘iz ochsin. Albatta u barakadir. Agar uni topa olmasa, suv bilan iftorlik qilsin. Chunki u poklovchidir”. (Ahmad, Dorimiy rivoyati)
Aytamanki, insonning tabiati shirinlikni yoqtiradi, ayniqsa ochlikdan so‘ng. Jigar ham shirinlikni xushlaydi. Arablarning ham tabiati xurmoga moil. Xurmo munosib vaqtda tanovul qilingani uchun, baraka olib keladi”. (iqtibos tugadi)
Nabiy sollallohu alayhi vasallam buyurgan har bir ishlarida hikmat va foyda mujassamdir. Ushbu iftorlikda xurmo tanavul qilish hadisi ham juda ko‘plab foydani o‘z ichiga oladi. Ayniqsa, tibbiy jihatdan!
- Og‘iz ochish paytida qorin ochqab, badan ko‘p taom istab turgan holatda xurmo birinchi bo‘lib oshqozonga yetib borsa, miyaga to‘qlik hissini jo‘natadi. Natijada holsizlanib turgan oshqozonga yengil va tez hazm bo‘luvchi meva joylashadi.
- Vitamin A, B-1,2,3,5,6,9, C, D, K, Kalsiy, temir, fosfor, ruh, natriy va marganes singari kompleks elementlarni o‘zida mujassam qilgan.
- Xurmodagi kaliy miqdorining yuqoriligi bois asab tizimi o‘ziga keladi.
- Ochlikning so‘nggi soatlarida qonda qand miqdori ko‘tariladi. Natijada holsizlik, dangasalik, diqqatni jamlay olmaslik kabi holatlar avj oladi. Xurmo esa qondagi qand miqdorini pasaytiradi.
- Cheksiz quvvat manbai bo‘lib, kun davomidagi charchoqdan forig‘ etadi.
- Tarkibida ko‘plab foydali elementlar va vitaminlar sabab, saraton kasalligini bartaraf etadi.
- Jigar faoliyatini yaxshilaydi.
- O‘zi shira, glyukoza va saxarozaga boy bo‘lsada, qand miqdorini ko‘tarmaydi. Aksincha, tushiradi. Bir kunda to‘rt donadan iste’mol qilish tasvsiya qilinadi. Ortiqchasi ko‘plik qiladi.
- O‘pka ishlashini yaxshilaydi.
- Anemiya va gipertoniyada juda foydali.
- Immunitetni ko‘taradi.
- Yurak faoliyatini rivojlantiradi.
- Yuzdagi nerv tolalari shol bo‘lishidan saqlaydi.
- 1 donasi taxminan 23 koloriyaga ega.
- Ozishni istaganlar shirinlik sifatida tanovul qilsalar bo‘ladi.
- Kislota balansini ushlab turadi.
- Homilador va emizikli ayollarga eng yaxshi ozuqa manbai hisoblanadi.
- Stress va taranglikni kamaytiradi.
Shu va shunga o‘xshash foydali jihatlarni o‘zida mujassam etgan xurmo mevasi yoshu qariga birday mos keladi. Faqat uni ham me’yorida iste’mol qilish zarur.
Iftorlik va saharlik dasturxoningizdan totli xurmo mevasi arimasin!
N.Saidakbarova tayyorladi.
Bilasizmi? Silikat moddasiga boy bo‘lgan tuproqqa dafn qilingan insonning skeleti vaqt o‘tishi bilan tosh va xarsangga aylanadi.
Agar u pirit (temir sulfidi) moddasiga boy mintaqaga dafn qilinsa, unday jasad temir haykalga aylanib qolishi mumkin!
Bu ilmiy haqiqat yaqinda aniqlangan bo‘lsa-da, Qur’onda bu haqida 1445 yil oldin hayratlanarli tarzda juda aniqlik bilan bayon etilgan. Qur’onda bunday deyilgan:
وَقَالُوا أَإِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا
"Ular: “Biz suyaklarga va chang- tuproqlarga aylanib ketganimizdan keyin ham, yangitdan tiriltirilamizmi?” dedilar. “Sen ularga, toshga yoki temirga aylaninglar”, deb ayt"
(Isro surasi, 50-oyat).
Bu oyat yaqin yillarda kashf etilgan — suyaklari toshga aylangan yoki temir haykalga aylangan qazilmalarga ochiq va ravshan ishora qilmoqda. Go‘yoki Qur’onda xabar berilgan ushbu dalillar olimlar kashf qilishlarini uzoq asrlardan beri kutib yotgandek.
Shunday ekan, aqlli inson bunday ochiq-oydin va ravshan mo‘jizani qanday inkor qila oladi? Qur’onning bu mo‘jizasi kunduzdagi quyoshdek ravshan emasmi?
Homidjon domla ISHMATBЕKOV