Bugun muborak juma kuni yurtimiz musulmonlari uchun munosib tuhfa o‘laroq O‘zbekistondagi masjidlar soni yana bittaga ko‘paydi. Buxoro viloyati Qorovulbozor tumanida “Abdulloh ibn Muborak” jome masjidi ro‘yxatdan o‘tkazilib, faoliyat yurita boshladi.
Qorovulbozor tumanida shu vaqtgacha masjid yo‘q edi. Bugungi kunda tumanda 19 000 aholi istiqomat qiladi. Aholining ko‘p qismi jamoat namozlarini ado etish uchun tumandan 50 km masofada joylashgan Kogon tumanidagi masjidlarga qatnar edi. Bu albatta ko‘pchilikka qiyinchilik tug‘dirar, ayniqsa keksalar uchun mushkul holat edi. “Tumanimizda ham masjid bo‘lsa edi”, deya orzu qilishar edi.
Nihoyat bu borada qilingan hatti-harakatlar, urinishlar zoye ketmadi. Aholining bir necha bor qilgan murojaatlari inobatga olinib, mahalliy hokimlik tomonidan masjid qurilishi uchun “Tinchlik” mahallasi hududidan yer ajratildi.
Xalq hashari yo‘li bilan bu joyda zamon talablariga javob beradigan va namozxonlar uchun qulay sharoitlarga ega 450-500 kishilik sig‘imga ega bo‘lgan masjid qurildi. Tegishli hujjatlar tayyorlanib, viloyat adliya boshqarmasidan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi haqida guvohnoma olindi. Masjidga islom olamidagi ulug‘ tobeinlardan biri “Abdulloh ibn Muborak” nomi berildi.
Bugun, 27 dekabr kuni masjidda ilk bor juma namozi ado etildi. Shukrona sifatida elga osh dasturxoni yozildi. Marosimga O‘zbekiston musulmonlari idorasi Masjidlar bo‘limi mudiri Muhammadnazar domla Qayumov, ulamolar, imom-xatiblar tashrif buyurib, hudud aholisini yangi masjid bilan muborakbod etdilar.
Qishloq aholisining sevinchi cheksiz. Tillari-yu dillari shukronada, duoda. Ko‘p yillik armonlar bugun barham topdi. Endi ularning ham o‘z masjidlari, imom-xatiblari bor. Qorvulbozorda yana azon baralla yangradi. Haq taoloning rahmatlari azon sadolari yetib borgan joylargacha sakinat ila nozil bo‘ldi, go‘yo. Bu azon hudud aholisi uchun najot chaqirig‘i, ma’rifat, tarbiya, ilohiy rahmatning da’vati bo‘lib qaytib keldi. Zero masjidlardan Alloh taoloning rahmat nurlari taralib turadi. Ibodat, ma’rifat, birodarlik maskani bo‘lib, musulmonlar e’tiqodini mustahkamlashga, axloqining go‘zallashishiga, yomonliklardan uzoqda bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
Muhammadnazar domla Qayumov masjid jamoasiga muftiy hazratlarining tabriklari, ezgu tilaklari, duoi xayrlarini yetkazdilar. Masjidlarni barpo etish, obod etishning ulug‘ ajri haqida so‘zlab berdilar. Ayniqsa zarurat bo‘lgan ana shunday chekka joylarda qurilishi ayni muddao ekanligini bildirdilar. Bu joyda toat-ibodatlar, solih amallar, Qur’oni karim tilovati qiyomatga qadar davom etishini tiladilar. Shuningdek, tashkiliy ishlarda faollik ko‘rsatgan mutasaddilar, ezgu niyatli kishilar haqqiga duolar qilindi.
Shu bilan O‘zbekistondagi masjidlar soni 2066 taga yetdi. Eslatib o‘tamiz, joriy yilning o‘zida 10 ta yangi masjid ochilib, faoliyat yurita boshladi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Masjidlar bo‘limi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Cavol: Issiq havoda ko‘p yurish natijasida ayrim odamlarda ikki oyog‘i orasi qizarib, achishadi. Ehromda shunday holatda malham, vazelin kabi narsalar surtsa bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Ehromdagi kishi siz aytgandek holatga tushib qolganda yoki tovoni yorilganda xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi mumkin. Bunda hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi. Agar xushbo‘y malham yoki vazelindan foydalansa, bunda sadaqa qilishi lozim bo‘ladi. Agar ko‘p marta surtsa, jonliq so‘yish vojib bo‘ladi. Shuning uchun bunday kasallikka duchor bo‘lgan inson imkon qadar xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu haqida fuqaholarimiz bunday deydilar:
وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.
“Ehromdagi kishi jarohat, oyoq yoriqlarini zaytun yog‘i bilan yog‘lasa, zimmasiga hech narsa vojib bo‘lmaydi. Chunki u xushbo‘ylik emas, balki xushbo‘ylik olinadigan narsa yoki bir jihatdangina xushbo‘ylik xolos. Kafforat vojib bo‘lishligi uchun uni xushbo‘ylanish uchun iste’mol qilgan bo‘lishi shart” (“Hidoya” kitobi).
Alloma Kamol Ibn Humom rahimahulloh aytadilar: “Ehromdagi inson yog‘ yoki sirkani yesa, jarohati yoki tovonidagi yoriqlariga surtsa yo qulog‘iga tomizsa, unga hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi” (“Fathul Qodir” kitobi).
Mulla Ali al-Qoriy rahimahulloh aytadilar:
ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا
“Agar xushbo‘y narsa bilan yoki xushbo‘ylik g‘olib bo‘lgan narsa bilan davolansa va ular olovda pishirilgan bo‘lmasa, so‘ng uni jarohatiga yopishtirsa va jarohat bir to‘liq a’zoni tashkil qilmagan bo‘lsa, sadaqa lozim bo‘ladi”. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.