O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi oliy va o‘rta maxsus islom bilim yurtlariga 2019-2020 o‘quv yili uchun qabul e’lon qiladi.
Hadis ilmi maktabi
Hadis ilmi maktabi O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi oliy diniy ta’lim beruvchi ta’lim muassasasi hisoblanadi. Maktabda o‘qish muddati 5 yil, kunduzgi ta’lim shaklida olib boriladi. Maktabda “Hadisshunoslik” ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha bakalavr darajasidagi kadrlar tayyorlanadi.
Maktabga 2019-2020 o‘quv yili bo‘yicha 10 nafar talaba qabul qilinadi. Maktabga arab tilini puxta o‘zlashtirgan, hadislarni yod olishga salohiyati bo‘lgan o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalarining iqtidorli bitiruvchilari tanlov asosida saralab olinadi.
Hadis ilmi maktabiga qabul 2019 yilning 15 iyunidan 5 iyulgacha abituriyentlardan hujjatlar qabul qilinadi.
Taqdim etiladigan hujjatlar:
- qabul hay’ati raisi nomiga ariza;
- o‘rta maxsus islom ta’lim muassasasini bitirganligi haqida hujjat (diplom) asl nusxasi;
- pasport nusxasi (asl nusxasi ko‘rsatiladi);
- 6 dona rangli fotosurat (3,5 x 4,5 hajmdagi);
- yashash joyidagi masjid imom-xatibidan tavsiyanoma (joriy yilda o‘qishni tamomlagan bitiruvchilar ta’lim muassasasi rahbaridan tavsiyanoma oladi).
Qabul imtihonlari quyidagi fanlardan bo‘lib o‘tadi:
- Hadis va Mustalahul hadis (og‘zaki, ijodiy imtihon);
- Arab tili (og‘zaki, ijodiy imtihon);
- O‘zbekiston tarixi (test sinovi).
Hujjatlar Hadis ilmi maktabi binosida qabul qilinadi.
Manzil: Samarqand viloyati, Payariq tumani, Ho‘ja Ismoil shaharchasi.
Tel: (0366) 240-20-51
Toshkent islom instituti va Mir Arab oliy madrasasi
Toshkent islom instituti va Mir Arab oliy madrasasiga 2019 yilning 15 iyunidan 15 iyulgacha abituriyentlardan hujjatlar qabul qilinadi.
Taqdim etiladigan hujjatlar:
- qabul hay’ati raisi nomiga ariza;
- o‘rta maxsus islom ta’lim muassasasini bitirganligi haqida hujjat (diplom) asl nusxasi;
- pasport nusxasi (asl nusxasi ko‘rsatiladi);
- 6 dona rangli fotosurat (3,5 x 4,5 hajmdagi);
- yashash joyidagi masjid imom-xatibidan tavsiyanoma (joriy yilda o‘qishni tamomlagan bitiruvchilar ta’lim muassasasi rahbaridan tavsiyanoma oladi).
Qabul imtihonlari quyidagi fanlardan bo‘lib o‘tadi:
- Fiqh va aqoid (test sinovi);
- Arab tili (og‘zaki, ijodiy imtihon);
- O‘zbekiston tarixi (test sinovi).
Manzil: Toshkent islom instituti.
Toshkent shahar, Olmazor tumani, Zarqaynar 18-berk ko‘cha, 47-uy.
Tel: (0371) 227-23-47
Manzil: Mir Arab oliy madrasasi.
Buxoro viloyati, Kogon tumani, Qasri Orifon qishlog‘i.
Tel: (+99895) 604-45-97
Toshkent islom instituti va Mir Arab oliy madrasasiga o‘rta maxsus islom bilim yurtlarini tamomlaganligi to‘g‘risidagi hujjat (diplom)ga ega bo‘lgan fuqarolari qabul qilinadi.
O‘rta maxsus islom bilim yurtlari
O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi o‘rta maxsus islom bilim yurtlariga 2019 yilning 15 iyunidan 5 iyulgacha abituriyentlardan hujjatlar qabul qilinadi.
Taqdim etiladigan hujjatlar:
- qabul hay’ati raisi nomiga ariza;
- umumiy o‘rta ta’lim (11-sinf negizida) yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim muassasasini tugatganligi haqida hujjat (diplom) asl nusxasi;
- pasport nusxasi (asl nusxasi ko‘rsatiladi);
- 6 dona rangli fotosurat (3,5 x 4,5 hajmdagi);
- yashash joyidagi masjid imom-xatibidan tavsiyanoma.
Qabul imtihonlari quyidagi fanlardan bo‘lib o‘tadi:
- Xorijiy til (test sinovi);
- Tarix (test sinovi);
- Ma’naviyat va ma’rifat (test sinovi).
O‘rta maxsus islom bilim yurtlariga umumiy o‘rta ta’lim ma’lumoti to‘g‘risidagi shahodatnoma (11-sinf), akademik litsey yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar kollejini tamomlaganligi to‘g‘risidagi hujjat (diplom)ga ega bo‘lgan fuqarolari qabul qilinadi.
Oliy va o‘rta maxsus islom bilim yurtlari telefon raqamlari
1. Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom instituti, Toshkent sh., (0371) 227-23-47; (0371) 227-42-37;
2. “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Toshkent sh., (0371) 244-48-27;
3. “Xadichai Kubro” ayol-qizlar o‘rta maxsus islom bilim yurti, Toshkent sh., (0371) 299-24-11;
4. Hadis ilmi maktabi, Samarqand viloyati, Payariq tumani, Ho‘ja Ismoil sh., (0366) 240-20-51;
5. “Mir Arab” oliy madrasasi, Buxoro viloyati, Kogon tumani (+99895) 604-45-97;
6. “Mir Arab” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Buxoro sh., (0365) 224-10-11;
7. “Jo‘ybori Kalon” ayol-qizlar o‘rta maxsus islom bilim yurti, Buxoro sh., 221-77-44;
8. “Xoja Buxoriy” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Kitob shahri (0375) 54-27-425;
9. “Sayyid Muhyiddin maxdum” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Andijon sh., (0374) 228-00-91;
10. “Hidoya” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Namangan shahri (0369) 226-60-60;
11. “Faxriddin ar-Roziy” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Urganch sh., (+99895) 606-92-55, (+99895) 602-92-57;
12. “Muhammad al-Beruniy” o‘rta maxsus islom bilim yurti, Nukus sh., (0361) 229-03-26, 229-03-20.
“Mazhab” so‘zi arabchada “yo‘l”, “yo‘nalish”, shar’iy istilohda esa “diniy masala bo‘yicha muayyan mujtahid olimning fatvo chiqarish yo‘li” ma’nolarini bildiradi.
Mashhur alloma Ibn Rajab (1335-1393 m.y.): “Ko‘plab mazhablar orasidan faqat to‘rttasining saqlanib qolgani asrlar davomida insonlarni turli ziddiyatlar va ixtiloflardan himoya etishda asos bo‘lgan”, deb yozgan (“To‘rt mazhabdan boshqaga ergashganga raddiya” kitobi).
Ulamolar mazhablarga ergashish Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning quyidagi hadisiga amal qilishdir, deb ta’kidlaydilar: “Agar ixtilofni ko‘rsangiz, o‘zingizga ko‘pchilik tomonini lozim tuting” (Imom Moja, 3950-hadis).
Mazhablardagi bitta masalaga nisbatan turlicha yondashishlik islom shariatida musulmonlar uchun keng imkoniyatlar mavjudligidan dalolat beradi. Mazhablarda u yoki bu masala islom ahkomlari, muayyan jamiyat, xalq yoki millatning urf-odatlari, qadriyatlari hamda ijtimoiy munosabatlarning mazmunini ham hisobga olgan holda, eng ma’qul shaklda hal qilingan.
Islom ulamolari shar’iy hukmni va uning dalilini bilmaydigan musulmon odam (muqallid)mujtahid olimga taqlid qilishi zarurligini ta’kidlaydilar. Bunga Qur’ondagi ushbu oyatni dalil sifatida keltirish mumkin: “Agar bilmasangiz zikr ahllaridan so‘rang” (Nahl surasi, 43-oyat).
Mazhablarda Qur’on, sunnat, ijmo va qiyosdan dalil sifatida foydalanishning o‘ziga xos qoidalari, usul va tamoyillariga asoslangan muayyan tizim mavjud. Masalalar tizimli ravishda hal bo‘lgan. Mazhabsizlarda esa hech qanday ijtihod usul va qoidalari yo‘q bo‘lib, “Qur’on va Sunnatga murojaat qilamiz” qabilidagi dalilsiz da’vo bilan hukmlar berilmoqda. Maqsadiga, ra’yiga va nafsiga to‘g‘ri kelgan dalillarni olib, qolganlarini tashlash esa yomon oqibatlarni keltirib chiqarmoqda.
Bemazhablar omma musulmonlar ichida ko‘plab noto‘g‘ri talqin qilingan aqidaviy va fiqhiy masalalarni tarqatmoqdalar. Vaholanki, bu masalalar Ahli sunna olimlari tomonidan allaqachon hal qilingan.
Mazhabsizlar tarafdorlarining ayrim iddaolaridan ularning da’volari asossiz ekaniga ishonch hosil qilish mumkin:
– bemazhablar “Qur’on bitta va Payg‘ambar bitta bo‘lsa, to‘rt mazhab orasida fiqhiy ixtiloflar bor, haq bitta emasmi?” deydilar.
Mazhablar bir manba – Qur’on va sunnatga asoslanadi. Mazhablarning biriga ergashgan kishi Qur’on va sunnatga ergashgan bo‘ladi.
– Mazhabsizlik tarafdorlari “Imom Buxoriy bemazhab bo‘lgan”, deb dalil qiladi. Vaholanki, Imom Buxoriy yashagan davrda u kishiga o‘xshash ilmi ijtihod darajasiga yetgan, o‘zi ijtihod qilganlar ko‘p bo‘lgan. Hamma ulamolar ilmi mujtahidlikka yetgan odam, o‘zi ijtihod qiladi, deganlar. Hozir esa o‘sha davrdagi kabi mujtahidlar yo‘q ekanini hisobga olmaydilar.
Aksincha, Qur’on va sunnatdan har kim o‘zboshimcha yangi hukm chiqarish, fitna qo‘zg‘ash kabi islomda qat’iyan man qilingan xatti-harakatlarga sabab bo‘lmoqda. Shu nuqtayi nazardan, marhum Shayx Muhammad Said Ramazon Butiy qayd etganidek: “Mazhabsizlik islom shariatiga tahdid soladigan xatarli bid’atdir”.
Ming afsuslar bo‘lsinki, mana shunday yetuk olimlar bir mazhabni mahkam ushlab, to‘g‘riligini e’tirof qilib turgan bir paytda ba’zi yurtdoshlarimiz hali dastlabki ilmiy ko‘nikmalarni hosil qilmagan bo‘lsalarda: “Men Qur’on va hadisdan o‘zim hukm olaman” deb, da’vo qilib, turli ixtiloflarni keltirib chiqarmoqdalar. Ba’zida o‘zlari adashgani yetmagandek, o‘zgalarni ham yo‘ldan urmoqdalar.
Alloh taolo hammamizni O‘z hidoyatida sobit qilsin.
G‘ulomov FATHULLOH,
Al-Hudaybiya jome’ masjidi imom noibi