Alloh taologa hamd-sanolar bo‘lsin. Payg‘ambarimiz Muhammad mustafo (sollallohu alayhi va sallam)ga salavot-salomlar bo‘lsin. Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi:
“...Kimki Allohga imon keltirsa, (U) uning qalbini to‘g‘ri yo‘lga hidoyat qilur..” (Tag‘obun, 11).
Qalb hidoyati barcha hidoyat asosi, tavfiq negizi, umr mohiyatidir. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Ogoh bo‘ling, jasadda bir go‘sht parchasi bor. U solih bo‘lsa, jasad solih bo‘ladi. U buzilsa, butun jasad buziladi. U qalbdir”, dedilar ( Imom Buxoriy, Muslim).
Qalbning solih bo‘lishi ikki dunyoda saodatga erishish garovidir. Uning buzilishi esa chegarasini Alloh taolo biladigan halokatdir.
“Albatta, bunda (uyg‘oq) qalb egasi bo‘lgan yoki o‘zi hozir bo‘lib, quloq tutgan kishi uchun eslatma bordir” (Qof, 37).
Har bir maxluqning qalbi bor. Qalb tirik yoki o‘lik bo‘lishi mumkin. Tirik qalb nur bilan uradi, imon bilan yorishadi, ishonch bilan limmo-lim to‘ladi, taqvo bilan to‘lib toshadi. O‘lik qalb esa kasallik, illatdan iborat bo‘ladi. Alloh taolo bu haqda shunday marhamat qiladi:
“Ularning dillarida illat (shubha va takabburlik) bor. Alloh ularga (shu) illatni ziyoda qildi...” (Baqara,10).
”Axir, ular Qur’on (oyatlari) haqida fikr yuritmaydilarmi?! Balki dillarda «qulflari»bordir?!” (Muhammad, 24).
“Ular dedilar: «Dillarimiz sen bizlarni da’vat qilayotgan narsadan to‘silgan, quloqlarimizda esa og‘irlik (karlik) bordir” (Fussilat, 5).
Bu oyatlar qalb kasal bo‘lishi hamda o‘lishiga dalil bo‘ladi. Alloh taolo dushmanlarining qalblari ko‘kslarida tursa-da, haqiqatni ko‘rmaydi va hidoyat topolmaydi. Shuning uchun Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam): “Ey qalblarni o‘zgartiruvchi zot, qalbimni diningda qaror toptirgin”, deb duo qilar edilar
Mo‘minning qalbi Ramazonda ham boshqa oylarda ham ro‘za tutadi. Qalb halok qiluvchi narsalardan, fosid e’tiqodlardan, isyonkor vasvasalardan, yomon niyatlardan, dahshatli xatarlardan tiyilish bilan ro‘za tutadi.
Mo‘minning qalbi Alloh taolo muhabbati bilan to‘lib toshadi. Rabbisini ism va sifatlari ila tiniydi. Uning qalbida nur bo‘ladi va zarracha zulmat qolmaydi. Abadiy risolat, samoviy ta’lim va rabboniy nurlari bilan Alloh taolo bandani yaratgan vaqtdagi fitrat nuri qo‘shilib, ikki buyuk nur hosil bo‘ladi. Bu haqida Qur’oni karimda shunday zikr qilinadi:
“...(Mazkurlar qo‘shilganda esa) nur ustiga nur (bo‘lur). Alloh o‘zining (bu) nuriga o‘zi xohlagan kishilarni hidoyat qilur. Alloh odamlar (ibrat olishlari) uchun (mana shunday) misollarni keltirur. Alloh barcha narsani biluvchidir” (Nur, 35).
Mo‘minning qalbi quyosh kabi nur sochadi, tong kabi yorishadi Qur’on eshitsa, imon nuri ziyoda bo‘ladi, tafakkur qilsa, ishonchi ortadi.
Mo‘minnning qalbi kibrdan ro‘za tutadi, chunki u ro‘zani buzadi. Kibr harom bo‘lgani uchun mo‘minning qalbini obod qilmaydi. Kibr qalbni egallasa, bu qalb sohibi kasal bo‘ladi. Alloh taolo bandalarini kibrdan qaytarib shunday deydi:
“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki, Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon, 18).
Mo‘minning qalbi o‘ziga bino qo‘yish kabi illatdan ro‘za tutadi. O‘ziga bino qo‘yish insonga o‘zini mukammal, afzal qilib, boshqalarda yo‘q yaxshiliklarni o‘zida bordek qilib ko‘rsatadi. Bu ayni halokatdir. Bu haqida Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Halok qiluvchi narsalar uchtadir. Kimsa o‘z-o‘ziga bino qo‘yishi, baxillik qilishi va ergashilgan havoi nafs”, dedilar (Bazzoz rivoyati).
Mo‘minning qalbi hasaddan ro‘za tutadi, chunki hasad solih amallarni yo‘qqa chiqaradi, qalb nurini o‘chiradi, qalbni Alloh taologa bog‘lanishiga to‘sqinlik qiladi. Bu haqda Qur’oni karimda shunday marhamat qilinadi:
“Yoki (ular) Alloh O‘z fazlidan bergan ne’matlari uchun odamlarga hasad qilishadimi?” (Niso, 54).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam): “Mo‘min bandaning ichida Allohning yo‘lidagi (amalda yutilgan) chang va jahannamning olovi jam bo‘lmaydi. Bir bandaning ichida imon bilan hasad jam bo‘lmaydi”, dedilar” (Ibn Hibbon).
Ey Rabbimiz, qalbimizni to‘g‘ri yo‘lingga hidoyat etib, iymonda barqaror et. Ushbu Ramazon oyida ham jismonan, ham qalban, ham ruhan ro‘za tutishni nasib qil.
Bahriddin PARPIYEV
7 iyul kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtiroklarida Oliy va o‘rta maxsus islom ta’lim muassasalari uchun 2025-2026 o‘quv yili qabul imtihonlariga tayyorgarlik ishlari muhokama qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari, professor Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov diniy ta’lim muassasalari uchun yangi o‘quv yili kirish imtihonlarini tartibli o‘tkazish yuzasidan amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida axborot berdi.
Muftiy hazratlari imtihonlarni adolatli va xolisona o‘tkazish, tartib-qoidalarga rioya etish, jarayonlar shaffof bo‘lishiga erishish hamda tegishli xonalar xavfsizligini ta’minlash, videokuzatuv kameralari bilan jihozlash kabi muhim jihatlarga diqqat qaratdilar. Shuningdek, imtihondan oldin abituriyentlar bilan o‘tkaziladigan suhbatlar ham belgilangan tartibda bo‘lishiga urg‘u berdilar.
Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari imtihonlarni ochiq-oshkora va adolatli o‘tkazish orqali yosh avlod haq-huquqlarini ta’minlash, iqtidorli yoshlarga bilimlarini namoyon etishga imkoniyat berishni qayd etdilar. Shuningdek, imtihon olishga mas’ul ustoz va mutaxassislar Alloh taolo huzurida ham, xalqimiz oldida ham ulkan mas’uliyatni chuqur his etishi hamda nomaqbul illatlardan saqlanishlariga katta diqqat qaratdilar.
Madrasalarga kirish imtihon savollari umumta’lim maktab dasturlari asosida, Oliy diniy ta’lim muassasalari uchun kirish imtihon savollari esa madrasa ta’lim dasturlari asosida bo‘lishi ham alohida ta’kidlandi.
Yig‘ilish yakunida quyidagi muhim vazifalar belgilab olindi:
– Qabul jarayonlarini namunali tashkil etish;
– Yuqori darajada xavfsizligi ta’minlangan elektron dasturlardan foydalanish;
– Abituriyentlar uchun munosib sharoitlarni yaratish;
– Abituriyentlarga test sinovlaridagi huquq va majburiyatlarini tushuntirish;
– Imtihon jarayonini videokuzatuv qurilmalari orqali nazorat qilish;
– Ota-onalar uchun kutish joylarini tayyorlash;
– Imtihon jarayonlarini namoyish etish uchun ekranlar o‘rnatish.
Qabul imtihonlari muvaffaqiyatli o‘tishini tilab duolar qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati