Alloh taologa hamd-sanolar bo‘lsin. Payg‘ambarimiz Muhammad mustafo (sollallohu alayhi va sallam)ga salavot-salomlar bo‘lsin. Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi:
“...Kimki Allohga imon keltirsa, (U) uning qalbini to‘g‘ri yo‘lga hidoyat qilur..” (Tag‘obun, 11).
Qalb hidoyati barcha hidoyat asosi, tavfiq negizi, umr mohiyatidir. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Ogoh bo‘ling, jasadda bir go‘sht parchasi bor. U solih bo‘lsa, jasad solih bo‘ladi. U buzilsa, butun jasad buziladi. U qalbdir”, dedilar ( Imom Buxoriy, Muslim).
Qalbning solih bo‘lishi ikki dunyoda saodatga erishish garovidir. Uning buzilishi esa chegarasini Alloh taolo biladigan halokatdir.
“Albatta, bunda (uyg‘oq) qalb egasi bo‘lgan yoki o‘zi hozir bo‘lib, quloq tutgan kishi uchun eslatma bordir” (Qof, 37).
Har bir maxluqning qalbi bor. Qalb tirik yoki o‘lik bo‘lishi mumkin. Tirik qalb nur bilan uradi, imon bilan yorishadi, ishonch bilan limmo-lim to‘ladi, taqvo bilan to‘lib toshadi. O‘lik qalb esa kasallik, illatdan iborat bo‘ladi. Alloh taolo bu haqda shunday marhamat qiladi:
“Ularning dillarida illat (shubha va takabburlik) bor. Alloh ularga (shu) illatni ziyoda qildi...” (Baqara,10).
”Axir, ular Qur’on (oyatlari) haqida fikr yuritmaydilarmi?! Balki dillarda «qulflari»bordir?!” (Muhammad, 24).
“Ular dedilar: «Dillarimiz sen bizlarni da’vat qilayotgan narsadan to‘silgan, quloqlarimizda esa og‘irlik (karlik) bordir” (Fussilat, 5).
Bu oyatlar qalb kasal bo‘lishi hamda o‘lishiga dalil bo‘ladi. Alloh taolo dushmanlarining qalblari ko‘kslarida tursa-da, haqiqatni ko‘rmaydi va hidoyat topolmaydi. Shuning uchun Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam): “Ey qalblarni o‘zgartiruvchi zot, qalbimni diningda qaror toptirgin”, deb duo qilar edilar
Mo‘minning qalbi Ramazonda ham boshqa oylarda ham ro‘za tutadi. Qalb halok qiluvchi narsalardan, fosid e’tiqodlardan, isyonkor vasvasalardan, yomon niyatlardan, dahshatli xatarlardan tiyilish bilan ro‘za tutadi.
Mo‘minning qalbi Alloh taolo muhabbati bilan to‘lib toshadi. Rabbisini ism va sifatlari ila tiniydi. Uning qalbida nur bo‘ladi va zarracha zulmat qolmaydi. Abadiy risolat, samoviy ta’lim va rabboniy nurlari bilan Alloh taolo bandani yaratgan vaqtdagi fitrat nuri qo‘shilib, ikki buyuk nur hosil bo‘ladi. Bu haqida Qur’oni karimda shunday zikr qilinadi:
“...(Mazkurlar qo‘shilganda esa) nur ustiga nur (bo‘lur). Alloh o‘zining (bu) nuriga o‘zi xohlagan kishilarni hidoyat qilur. Alloh odamlar (ibrat olishlari) uchun (mana shunday) misollarni keltirur. Alloh barcha narsani biluvchidir” (Nur, 35).
Mo‘minning qalbi quyosh kabi nur sochadi, tong kabi yorishadi Qur’on eshitsa, imon nuri ziyoda bo‘ladi, tafakkur qilsa, ishonchi ortadi.
Mo‘minnning qalbi kibrdan ro‘za tutadi, chunki u ro‘zani buzadi. Kibr harom bo‘lgani uchun mo‘minning qalbini obod qilmaydi. Kibr qalbni egallasa, bu qalb sohibi kasal bo‘ladi. Alloh taolo bandalarini kibrdan qaytarib shunday deydi:
“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki, Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon, 18).
Mo‘minning qalbi o‘ziga bino qo‘yish kabi illatdan ro‘za tutadi. O‘ziga bino qo‘yish insonga o‘zini mukammal, afzal qilib, boshqalarda yo‘q yaxshiliklarni o‘zida bordek qilib ko‘rsatadi. Bu ayni halokatdir. Bu haqida Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Halok qiluvchi narsalar uchtadir. Kimsa o‘z-o‘ziga bino qo‘yishi, baxillik qilishi va ergashilgan havoi nafs”, dedilar (Bazzoz rivoyati).
Mo‘minning qalbi hasaddan ro‘za tutadi, chunki hasad solih amallarni yo‘qqa chiqaradi, qalb nurini o‘chiradi, qalbni Alloh taologa bog‘lanishiga to‘sqinlik qiladi. Bu haqda Qur’oni karimda shunday marhamat qilinadi:
“Yoki (ular) Alloh O‘z fazlidan bergan ne’matlari uchun odamlarga hasad qilishadimi?” (Niso, 54).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam): “Mo‘min bandaning ichida Allohning yo‘lidagi (amalda yutilgan) chang va jahannamning olovi jam bo‘lmaydi. Bir bandaning ichida imon bilan hasad jam bo‘lmaydi”, dedilar” (Ibn Hibbon).
Ey Rabbimiz, qalbimizni to‘g‘ri yo‘lingga hidoyat etib, iymonda barqaror et. Ushbu Ramazon oyida ham jismonan, ham qalban, ham ruhan ro‘za tutishni nasib qil.
Bahriddin PARPIYEV
Islom dini odamlarning tafriqaga bo‘linishni qoralaydi. Mintaqamiz va yurtimiz musulmonlari Qur’on va hadisdagi aqidaviy va fiqhiy masalalarni tushunishda Ahli sunna val jamoaning moturidiy aqidasi va hanafiy mazhabidalar.
Ahli sunna val jamoa islom tarixining barcha davrlarida musulmonlarning katta qismini tashkil qilgan. Afsuski, hozirgi kundagi o‘zini Ahli sunna val jamoadanman deb da’vo qiladigan kimsalarning aytayotgan gaplari va tutayotgan yo‘llari sunnatga zid hisoblanadi. Alloh subhonahu va taolo ham Qur’oni karimda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlarini mahkam ushlashni alohida buyurgan:
“Payg‘ambar sizga nimani bersa, o‘shani olinglar va nimadan qaytarsa, o‘shandan qaytinglar" (Hashr surasi, 7-oyat).
Demak, "Ahli sunna val jamoa"dan ajramaslik lozim ekan. "Kim jannatning qoq o‘rtasini iroda qilsa, jamoatni lozim tutsin" deyilgan.
Jamoatdan ajrab qolish oqibati ham sahih hadisi shariflarda o‘z aksini topgan. Jumladan, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Kimki jamoatdan bir qarich ajralsa, o‘ladigan bo‘lsa, faqatgina johiliyat o‘limi ila vafot etadi!” (Imom Buxoriy, Muslim rivoyati).
Har bir firqa vakillari o‘zlarini ahli sunna val jamoa vakili deb biladi va o‘zlarining guruhlaridan boshqalarni bu yo‘ldan ayrilgan, deb biladi. Chunki, har qanday firqa va oqimning bir necha yuzlab, balki minglab va millionlab vakillari bo‘lishi mumkin va bu o‘ziga xos jamoatni yuzaga keltiradi, albatta.
Ahli sunna val jamoa aytganimizdek, musulmonlarning mutlaq ko‘pchiligi bo‘lganlar va sunnatga amal qilib kelgan musulmonlarning katta jamoasini tashkil qiladi.
Shunday ekan, Alloh taolo barchalarimizni, xususan yoshlarni tug‘ri yo‘lda sobit qadam qilsin.
Kosonsoy tuman bosh imom-xatibi Azizov Qodirxon
Manba: @Softalimotlar