Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Iyun, 2025   |   5 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:53
Peshin
12:27
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:45
Bismillah
30 Iyun, 2025, 5 Muharram, 1447

Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi

08.04.2019   4655   3 min.
Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi
Prezident Shavkat Mirziyoyev Xalqaro baxshichilik san’ati festivalining ochilish marosimida ishtirok etish uchun 6 aprel kuni Surxondaryo viloyatida bo‘ldi. Davlatimiz rahbari tashrif doirasida Termiz yaqinidagi Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi, majmuada mahalliy va xorijiy ziyoratchilar uchun qulay sharoit yaratish, uni yanada obod qilish bo‘yicha ko‘rsatmalar berdi.
 
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov Sulton Saodat yodgorlik majmuasining musulmon olamida tutgan o‘rni xaqida O‘zA muxbiriga eksklyuziv intervyu berdi:
 
– Bismillohir rohmonir rohiym. Ollohga beadad shukronalar bo‘lsinki. yurtimizga juda ham ulug‘ ne’matlar, tinchlik-osoyishtalikni berdi. Bugun Prezidentimiz rahbarligida mamlakatimizda barcha sohalarda katta katta islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, diniy sohada ham. Ulug‘ allomalar, ma’rifatparvar zotlar mangu qo‘nim topgan joylarni obod qilishga katta e’tibor berilayapti. Davlatimiz rahbari Surxondaryo viloyatiga tashriflari doirasida Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi.
 
Bu majmuada Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v)ning qizlari Fotima onamizning beshinchi avlod nabirasi Hasan al-Amir mangu qo‘nim topgan. Bu ulug‘ zot Termiz amirlarining sultoni bo‘lgan.
 
Manbalarda qayd etilishicha, Hasan al-Amir o‘z yaqinlari bilan Samarqandga ko‘chib kelgan. Bu yerda o‘n yillar yashab ma’rifat tarqatish, xalqni birdamlikka chorlash bilan mashg‘ul bo‘lgan. Shundan so‘ng Balxga ko‘chadi. U yerda bir muddat yashaydi, taxminan 865 yilda Termizga qelib, umrining oxirigaga yashab qoladi.Shu yerda dafn etiladi. Asrlar davomida u mo‘tabar zotning avlodlari uchun ham mahobatli maqbaralar qurilgan.
 
Sulton Saodat, Sayyidlar sultoni degan ma’noni anglatadi. Shuning uchun ham bu joyning maqomi ulug‘, ruhoniyati baland. Kimki kelib ziyorat qilsa, o‘ziga ma’rifat, ulgu oladi. 
 
O‘z davrida buyuk allomalarimiz, olimlarimiz sayyidlarning duolarini olganlar, ularga e’htirom ko‘rsatganlar. “Temir tuzuklari”da qayd etilishicha, Sohibqiron Amir Temur Hindistonga yurishlari chog‘ida hamisha Termiz sayyidlari xonadonida to‘xtab, mehmon bo‘lgani qayd etilgan. Sayyidlardan bir qanchasi Sohibqironning yurishlarida qatnashgani aytilgan. Sayyidlar o‘z xalqiga Vataniga sadoqatini izhor qilgan. Amir Temur o‘z tuzuklarida men sayyidlarni, ilm-ahlini hurmat qilar edim, degan bitiklarini qoldirgan.
 
Sulton Saodat ziyoratgohi obodonlashtirilgan bo‘lishiga qaramay, boshqa ziyoratgohlarga nisbatan kam ma’lumot berilgan. Bizning tarixmiz juda boy. Lekin o‘rganilmagan jihatlari ko‘p.
 
Prezidentimiz bu muqaddas qadamjoga tashrif chog‘ida yoshlarimiga tariximizni ilmiy asosda tushuntirish, bu ulug‘ zotlar qanday ishlarni amalga oshirganliklarini, Vataniga sodiqligini, ilm-ma’rifatini o‘rganish yuzasidan ko‘rsatma berdilar. Shu joyda qisqa muddatli o‘qishlarni tashkil qilishni taklif etdilar. Unda yoshlar va mutaxassislarga tariximizdan bilim beriladi.
 
Mana shunday ulug‘ zotlarni yo‘lidan borsak, ular qoldirgan ma’rifatni o‘rgansak yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlarga o‘z hissamizni qo‘shgan bo‘lamiz. 
 

 

Ziyodulla Jonibekov, O‘zA
O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Vafot etgan ota-onamga qanday yaxshilik qilishim mumkin?

30.06.2025   385   3 min.
Vafot etgan ota-onamga qanday yaxshilik qilishim mumkin?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Farzand uchun ota-onaga xizmat qilib, ularning roziligini olishdan ham ulug‘roq saodat yo‘q. Boisi Alloh taolo rizosi ota-ona roziligiga bog‘langan.

Mehribon Robbimiz ota-ona roziligini topish uchun bizlarga uning yo‘llari va vositalarini oson qilib qo‘ygan. Nafaqat hayotliklarida, balki dunyodan ko‘z yumganlaridan keyin ham ularga yaxshilik qilish shulardan biridir.

Shariatimizda ota-ona nafaqat hayotlik chog‘larida, balki ular bu dunyodan o‘tib ketganlaridan keyin ham haqlarini ado etmoqlik farzand zimmasidagi vazifalardan sanaladi. Ana shulardan biri ota-ona yaqinlari va do‘stlariga yaxshilik qilishdir.

Ibn Dinordan rivoyat qilinadi: “Abdulloh ibn Umarning eshagi va sallasi bo‘lar edi. Bir kuni o‘sha eshagini minib ketayotgan edi, oldidan bir a’robiy o‘tib qoldi. Shunda  “Sen falonchining o‘g‘li emasmisan?” dedi. U: “Ha, shunday”, dedi. Ibn Umar unga eshakni berib, “Bunga minib ol”, dedi va sallasini berib: “Buni boshingga o‘rab ol”, dedi.

Sheriklaridan biri unga: “Alloh sizni mag‘firat qilsin! Charchaganda minib turadigan eshagingizni, boshingizga o‘raydigan sallangizni mana shu a’robiyga berdingiz-a?” dedi. Ibn Umar: “Men Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning “Yaxshiliklarning eng yaxshisi – kishi otasi ketganidan (vafot etganidan) so‘ng uning yaxshi ko‘rganlariga yaxshilik qilishidir”, deganlarini eshitganman. Uning otasi (otam) Umarning do‘sti edi”, dedi” (Imom Muslim rivoyati).

Abu Usayd Molik ibn Rabi’a So’idiy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning huzurlarida edik, Bani Salimalik bir kishi kelib, “Yo Allohning Rasuli, ota-onamning vafotidan keyin ularga qilishim mumkin bo‘lgan yaxshiliklardan biror narsa qoldimi?” dedi. U zot: “Ha. Ularning haqqiga duo qilish, ular uchun istig‘for aytish, ulardan keyin ahdlariga vafo qilish, ular orqaligina bog‘lanadigan silai rahmni bog‘lash va ularning do‘stlarini ikrom qilish”, dedilar (Imom Abu Dovud rivoyati).

Hadisi sharifda farzand o‘z ota-onasiga qiladigan yaxshilik ularning vafotlaridan keyin ham davom etishi lozimligi bayon qilinmoqda. Ya’ni, farzand ota-onasi haqqiga ularning vafotidan keyin ham mag‘firat so‘rab duo qilib tursa, ular uchun Alloh taologa istig‘for aytishni kanda qilmasa, inshoAlloh ota-onasining savobiga savob qo‘shilib boraveradi, darajasi esa ko‘tariladi. Yana bir muhim jihat shuki, farzandlar ota-onasining yaqinlariga hamisha sila rahm qilishi, ularning hollaridan xabar olib turishlari lozim.

Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Otangning do‘stligiga rioya qil, shunda Alloh taolo nuringni so‘ndirmaydi”, deganlar.

Demak, ota bilan do‘stlashgan har qanday odamlardan aloqani uzmaslik kerak.

 

Ilyosxon AHMЕDOV