Bugun, 27 mart kuni Samarqand viloyatida “Mahmud az-Zamaxshariy va uning al-Kashshof asari” mavzusidagi diniy soha xodimlarining ilmiy-amaliy seminari bo‘lib o‘tdi.
Tadbir Qur’oni karim oyatlari tilovati va xayrli duolar bilan boshlandi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari ilmiy-amaliy seminarni kirish so‘zi bilan ochib, shunday so‘zlarni aytdilar:
– muhtaram Prezidentimiz tashabbuslari bilan diniy-ma’rifiy va ilmiy-ijodiy sohalarda katta tarixiy voqealar yuz bermoqda. Jumladan, qo‘lyozma asarlarni o‘rganish va tadqiq etish ishlari izchillik bilan olib borilmoqda. Shu maqsadda, O‘zbekiston musulmonlari idorasi delegatsiyasi Misr, Turkiya va Tatariston kabi mamlakatlarda xizmat safarlarida bo‘lishdi. O‘zbekiston musulmonlari idorasi kitob fondida 3 ming jild qo‘lyozma, 17 ming jild toshbosma kitoblar mavjud. Eng noyob qo‘lyozmalardan biri – Mahmud az-Zamaxshariyning “al-Kashshof” asaridir. Ushbu asarni har tomonlama o‘rganish va ahamiyatini jamoatchilikka yetkazish maqsadida, ushbu ilmiy-amaliy sayyor seminar tashkil etildi.
Ilmiy-amaliy seminarda Diniy idora Kotibiyat bo‘limi mudiri Muhammad Ayubxon Homidov Mahmud az-Zamaxshariy ulug‘ mufassir, Islom ilmlarining deyarli barcha sohalarida chuqur ilmga ega bo‘lgan olim, arab tili grammatikasini ishlab chiqqan va ilm-fanning ko‘plab sohalarida shuhrat qozongan zabardast ulamo ekani to‘g‘risidagi ma’lumotlarni keltirdi.
– Mahmud az-Zamaxshariy tafsir, fiqh, qiroat, tilshunoslik, adabiyot, jo‘g‘rofiyaga oid oltmishga yaqin asar ta’lif etgan. Uning eng mashhur asari “al-Kashshof”kitobidir. Imom Zamaxshariy ijodlarining eng mo‘tabari “al-Kashshof” nomli tafsir hisoblanadi. Ushbu asarning to‘liq nomi “Al-Kashshof an haqoiqit-tanziyl fi vujuhit-ta’vil” deb nomlanadi, deya ushbu asarning mazmun-mohiyati haqida nutq qildi Fatvo bo‘limi mudiri Xomidjon Ishmatbekov.
Shuningdek, ilmiy-amaliy seminarda Surxondaryo viloyatidagi Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori Ubaydulla Uvatov “Mahmud az-Zamaxshariyning ma’naviy meroslari”, Toshkent islom instituti o‘qituvchisi Abdulqodir Pardayev “Imom az-Zamaxshariyning “al-Kashshof” asarida e’tiqodiy masalalarning yoritilishi” mavzularida ma’ruzalar o‘qishdi.
Seminar yakunida mavzu yuzasidan fikr-mulohazalar bildirildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Kecha «Hilol Nashr» nashriyotining majlislar zalida yangi chop etilgan taroveh mus'hafining (https://hilolnashr.uz/taroveh-musxafi-27-29) taqdimoti o‘tkazildi. Tadbirda kitobni nashrga tayyorlagan ustoz Hasanxon Yahyo Abdulmajid qori, Abdulhakim qori Matqulov va bir qancha qorilar mehmon bo‘ldilar.
Suhbat avvalida ustoz Erkin Malik Hasanxon Yahyo Abdulmajidni yangi kitob bilan tabriklab, tadbirni ochib berdilar. Keyin esa Hasanxon qori Qur’oni Karimning mus'haf holiga keltirilishi, juz, hizb kabi qismlarga bo‘linishi, taroveh mus'hafining tayyorlanish jarayoni va unda ishlatilgan belgilar haqida so‘zlab berdilar.
So‘ng an’anaga ko‘ra, kitobxonlar bilan savol-javob o‘tkazilib, to‘g‘ri javob topganlarga taqdimoti bo‘layotgan kitob − taroveh mus'hafi hadya qilindi.
Keyin Hasanxon Yahyo Abdulmajid navbatdagi xushxabar − quran.uz sahifasidagi o‘n qiroat bo‘yicha yangilik bilan o‘rtoqlashdilar. Endilikda ushbu sahifa orqali Qur’oni karimni 10 xil qiroat va 20 xil rivoyatda o‘qish va tinglash mumkinligini taqdimot yordamida tushuntirib berdilar.
So‘ng ustoz qorilardan Abdulhakim Matqulov Hasanxon Yahyo Abdulmajidni mus'hafning yangi nashri bilan qutlab, kelgusi ilmiy faoliyatlariga baraka tiladilar.
Kelgan mehmonlarga nashriyotning esdalik sovg‘alari ulashildi.
Ahmad Rizo qori va Abdulbosit qori Qobilovning tilovatlari hamda Abdulhakim qori Matqulovning xayrli duolari bilan tadbir nihoyasiga yetdi.
@hilolnashr