Tashqi ishlar vazirligi xabar berishicha 2019 yilning 4 mart kuni Malayziya Islom ilmiy universiteti (USIM) rahbariyati va professor-o‘qituvchilari bilan O‘zbekiston delegatsiyasi o‘rtasida uchrashuv bo‘lib o‘tgan.
Ushbu ta’lim muassasasiga 1998 yilda asos solingan bo‘lib, Malayziya Islom ilmiy universitetida 32 yo‘nalishda ta’lim beriladi. Bugungi kunda bu dargohda 15 ming talaba tahsil oladi.
Uchrashuv chog‘ida USIM va mamlakatimiz ta’lim muassasalari o‘rtasidagi munosabatlarni rivojlantirish istiqbollari muhokama qilindi hamda bu kabi hamkorlikning samaradorligi alohida ta’kidlandi. So‘nggi yarim yil ichida USIM bilan Urganch davlat universiteti va Samarqand davlat arxitektura-qurilish instituti o‘rtasida tadqiqotlarni birgalikda o‘tkazish sohasida, mutaxassislarni tayyorlash va ularning malakasini oshirish, talabalarni almashish bo‘yicha hamkorlik to‘g‘risidagi sherikchilik bitimlari imzolandi. Shuningdek, Malayziya universiteti O‘zbekiston milliy universiteti va Buxoro davlat universiteti bilan ham hamkorlik aloqalarini o‘rnatgan.
Natijada joriy yilning yanvar oyidan O‘zbekiston Xalqaro islom akademiyasi va Urganch davlat universitetida Islom ilmiy universiteti yetakchi professorlarining Islom huquqi va banking, turizm, menejment, AKT va boshqa yo‘nalishlar bo‘yicha leksiyalari tashkil etildi.
Oliy ta’lim muassasalari o‘rtasidagi hamkorlikni chuqurlashtirish va “visiting professors” shaklidagi amaliyotni davom ettirish maqsadida universitetning injeneriya va qurilish fakulteti dekanini Toshkent arxitektura-qurilish institutida mustahkam arxitektura mavzusida leksiyalar kursini o‘tkazishi uchun 2019 yil 27 martdan 11 aprelgacha O‘zbekistonga yuborish to‘g‘risida kelishuvga erishildi.
O‘zbekiston musulmonlar idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.
Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan