O‘tayotgan yilni sarhisob etish, ish faoliyatni tahlil qilish, rejalar tuzib, kelgusi yil uchun mustahkam poydevor tayyorlash yaxshi an’anaga aylangan. Har bir yilning o‘ziga xos nomda atalishi esa davlatimiz taraqqiyotining muhim asosi bo‘lmoqda.
Muhtaram Prezidentimiz rahnamoliklarida Qur’on musobaqalari bilan boshlangan 2018 yil qut-barakali o‘tdi, Alloh taoloning ne’matlari bisyor bo‘ldi. Yurtboshimizning diniy-ma’rifiy sohani takomillashtirish to‘g‘risidagi bir qator farmon va qarorlari asosida:
– Xalqaro islom akademiyasi ta’sis etildi;
– Xalqaro Islom sivilizatsiya markazi tashkil etildi;
– “Vaqf” xayriya jamoat fondi tuzildi;
– Hadis ilmi maktabi nomli oliy diniy ta’lim muassasi ish boshladi;
– masjid-madrasalarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazishda bir qator imtiyoz va yengilliklar berildi;
– 13 ta yangi masjid ochildi, 39 tasi yangidan qurildi, 100 ga yaqini kapital ta’mirlandi;
– Haj qiluvchilar soni 7200 dan oshdi, umra safariga cheklanmagan miqdorda ziyoratchilar borishi mumkin bo‘ldi;
– Ramazon oyida 1149 ta masjidda xatmi Qur’on o‘tkazildi;
– “Qur’oni karim va tajvid” hamda “Arab tili” kurslari tashkil etildi, bundan elu xalqimiz juda ham mamnun bo‘ldi.
Diniy sohada amalga oshirilayotgan sa’y-harakatlarni butun dunyo hamjamiyati e’tirof etmoqda. AQSH Davlat departamenti O‘zbekistonda diniy erkinlik yo‘lidagi ishlarni tan oldi. BMT sessiyasida O‘zbekiston tashabbusi bilan “Ma’rifat va diniy bag‘rikenglik” nomli muhim hujjat qabul qilindi.
Yurtimiz ulamolari xalqaro anjumanlarda munosib ishtirok etdi. Saudiya Arabistoni, Fransiya, Ispaniya, Rossiya, Turkiya va boshqa ko‘plab davlatlar mezbonlik qilgan nufuzli xalqaro tadbirlarda vakillarimiz muvaffaqiyatli qatnashdi.
Islom olami bilan aloqalar mustahkamlanib, musulmon dunyosining eng mo‘tabar ulamolari o‘lkamizga tashrif buyurishdi. Azhari sharif shayxi Ahmad Toyyib, yirik muhaddis Muhammad Avvoma va tariqat peshvosi Zulfiqor Ahmad Naqshbandiy kabi zotlarning tashrifi o‘zgacha fayz baxsh etdi.
2018 yil 28 dekabrdagi Prezidentimiz Murojaatnomasidan kelib chiqsak, 2019 yilni – “Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanish yili” deb e’lon qilinishi mamlakatimizda tobora kuch-quvvatga to‘lib borayotgan islohotlarning davomi bo‘ladi. Boshqacha aytganda, kelgusi yil jamiyatimiz hayotida investitsiya va ijtimoiy sohadagi rivojlanish yangi bosqichiga ko‘tariladi, insho Alloh.
Ushbu yo‘nalishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi ham o‘zining munosib hissasini qo‘shishga tayyorgarlik ko‘rmoqda. Xususan, “Vaqf” xayriya jamoat fondi aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj kishilarini qo‘llab-quvvatlash bilan bir qatorda jamiyatni ijtimoiy rivojlantirish loyihalarini ham hayotga tadbiq etishni o‘z oldiga maqsad qilgan. Sarmoyadorlar bilan ham hamkorlik o‘rnatishni nazarda tutgan.
Yuqorida qayd etilganlar 2018 yildagi keng ko‘lamli ishlarning muxtasar bayoni edi. Alloh taolo mana shunday ne’matlarini yanada bardavom aylasin.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Kelinlikka nomzod shaxsning ham o‘ziga yarasha huquqlari va odoblari mavjud.
1. Kelinlikka nomzod shaxs o‘zini xushro‘y ko‘rsatish uchun ziynatlanishga haqli.
Ulamolarimiz bunga misol qilib, Subayha binti Horis roziyallohu anhoning hadisini keltirishadi. Unda «Qachonki nifosdan poklanganda, sovchilar uchun ziynatlandi» degan jumla bor. Boshqa bir rivoyatda: «...surma surtib, xino qo‘yib tayyorlandi», deyilgan.
2. Kelinlikka nomzod shaxs kuyovlikka nomzodni ko‘rishga haqli.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Mug‘iyra roziyallohu anhuning hadisidagi: «Unga nazar sol, chunki bunday qilish ikkingiz orangizda bardavomlikka kerakdir», deganlari kelinlikka nomzodga ham tegishli.
3. Kelinlikka nomzod shaxs kuyovlikka nomzod bilan suhbatlashishga haqli. Bu – tabiiy holat. Ko‘rishgandan keyin, oila qurish niyati bo‘lgandan keyin, o‘rtada suhbat bo‘lishi turgan gap.
4. Kelinlikka nomzod shaxs muayyan erkakni yoqtirish va unga nikohlanish istagini bildirishga haqli.
قَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ وَلَدَتْ سُبَيْعَةُ الْأَسْلَمِيَّةُ بَعْدَ وَفَاةِ زَوْجِهَا بِنِصْفِ شَهْرٍ، فَخَطَبَهَا رَجُلَانِ أَحَدُهُمَا شَابٌّ وَالْآخَرُ كَهْلٌ، فَحَطَّتْ إِلَى الشَّابِّ، فَقَالَ الشَّيْخُ: لَمْ تَحِلِّي بَعْدُ، وَكَانَ أَهْلُهَا غَيَبًا وَرَجَا إِذَا جَاءَ أَهْلُهَا أَنْ يُؤْثِرُوهُ بِهَا، فَجَاءَتْ رَسُولَ اللهِ r، فَقَالَ: قَدْ حَلَلْتِ فَانْكِحِي مَنْ شِئْتِ. رَوَاهُ مَالِكٌ.
«Ummu Salama aytadilar:
«Subayha Aslamiya erining vafotidan yarim oy o‘tib tug‘di. Unga ikki kishi sovchi qo‘ydi. Ulardan biri yosh, boshqasi qari edi. U yoshiga moyil bo‘ldi. Chol: «Hali halol bo‘lganing yo‘q», – dedi. Ayolning ahli g‘oyib edi. Chol ayolning ahli kelganda uni o‘ziga berishlaridan umidvor bo‘ldi. Ayol Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga bordi. Bas, u zot: «Sen halol bo‘lding. Kimni istasang, o‘shanga nikohlan», dedilar» (Molik rivoyat qilgan).
Ikki taraf rioya qilishi lozim narsalar
Kelinlik va kuyovlikka nomzodlar nikohdan oldingi uchrashuv va boshqa munosabatlarda rioya qilishlari lozim bo‘lgan narsalar quyidagilardan iborat:
1. Ikkovlari bir-birlariga nomahram ekanliklarini unutmasliklari zarur.
Chunki asli mahram bo‘lmagan ikki jinsdagi shaxsning nikohdan boshqa narsa mahram qila olmaydi, jumladan, sovchilik qilish va unashtirish ham.
2. Ikkovlari uchrashmoqchi bo‘lsalar, faqat mahramlarining ishtirokida uchrashishlari shart.
3. Ikkovlari uchrashganda qo‘l berib ko‘rishishlari mutlaqo mumkin emas.
4. Nikohdan oldin ikkovlari xoli qolishlari mutlaqo mumkin emas.
"Baxtiyor oila" kitobidan