Rabiul avval.
Hijriy uchinchi oy.
Bu oy – musulmonlar qalbidan alohida o‘rin olgan oy. Chunki bu oyda suyukli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam tavallud topganlar. Hatto bu oyga azizlarimiz u zotga bo‘lgan muhabbatlari ifshosi o‘laroq, “mavlid” oyi nomini berganlar.
Mavlid oyida biz, musulmonlar o‘z Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning hayoti, sunnati soniyalarini yanada mukammal o‘rganib hayotimizga tadbiq qilishga zo‘r beramiz.
“Sen: “ Agar Allohga muhabbat qilsangiz, bas, menga ergashing. Alloh sizga muhabbat qiladir va sizlarning gunohlaringizni mag‘firat qiladir”, deb ayt” (Oli Imron surasi, 31-oyat).
Ushbu oyati karima Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: Ka’b ibn Ashrof va unga tobe bo‘lgan yahudiylarni iymonga chaqirganlarida
Ular kibrlanib urib: “Biz Allohning bolalari va do‘stlarimiz”, deganlarida nozil bo‘lgan.
Zunnun Misriy qoddasallohu sirrahu oyati karimani quyidagicha tafsir qilganlar:
“Alloh azza va jallaga bo‘lgan muhabbatning alomati – Uning Habibiga, u Zotning axloqiga, ishlariga, buyruqlariga va sunnatlariga ergashmoqdir”.
Siyrat kitoblarida ko‘rdim: zikr ahllari Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamga bo‘lgan muhabbatlari tufayli salavot aytishni kundalik virdlariga qo‘shib olganlar. Ba’zi birlari esa ko‘p vaqtini u zotga salavot aytish bilan o‘tkazganlar. Muhabbat ularning butun vujudini chulg‘ab olgan. Omma ularga “shayxus solah”– salavot shayxi unvonini berganlar. Vafot topganlaridan bir necha yillar o‘tganidan so‘ng qabrlari ochilganda, odamlar ularning jasadlari chirimaganiga guvoh bo‘lganlar. Chunki kim nimani yaxshi ko‘rsa, o‘shani ko‘p zikr qiladi. Kishi yaxshi ko‘rgani bilan jannatda birga bo‘ladi.
Ravshanbek O‘RINBOYEV,
Andijon shahridagi "Hazrati Bilol" jome masjidi imom-xatibi
Abu Bakr roziyallohu anhuning muhabbati
Buyuk sahobiy Abu Bakr roziyallohu anhu bunday deydilar: “Biz hijratda edik. Men juda chanqab turgan edim. Ozgina sut olib kelib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga uzatdim va: “Yo Allohning Rasuli, ichib oling”, dedim. Rasululloh ichdilar-u, mening chanqog‘im qondi”.
Bu gaplar aynan haqiqat. Abu Bakr roziyallohu anhu chin dildan shunday dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ichdilar va Abu Bakr roziyallohu anhuning chanqoqlari qondi. Bu muhabbatning go‘zalligini his qila olyapsizmi? Bu o‘zgacha, xos bir muhabbatdir...
Savbon roziyallohu anhuning muhabbati
Payg‘ambar alayhissalom dastyorlari Savbon roziyallohu anhuning oldida kun davomida bo‘lmadilar. Nabiy alayhissalom qaytib kelganlarida Savbon roziyallohu anhu u zotga qarab: “Ey Allohning Rasuli, meni yolg‘iz tashlab ketdingiz”, dedi-da, yig‘lab yubordi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Shunga yig‘layapsanmi?” – dedilar. Savbon roziyallohu anhu: “Yo‘q, Rasululloh! Lekin jannatda sizning va o‘zimning martabamni yodga olib qo‘rqib ketdim. Alloh taoloning mana bu oyati esimga tushdi: «Kimda-kim Alloh va Payg‘ambarga itoat etsa, ana o‘shalar Allohning in’omiga erishgan zotlar, ya’ni, payg‘ambarlar, siddiqlar, shahidlar va solih kishilar bilan birgadirlar. Ular esa eng yaxshi hamrohlardir»[1]. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Xursand bo‘laver! Sen ham o‘zing muhabbat qo‘yganlar bilan birgasan”, dedilar.
Savod ibn G‘oziyyaning muhabbati
Savod ibn G‘oziyya Uhud g‘azoti kunida qo‘shinning markazida turardi. Nabiy alayhissalom qo‘shinga qarata: “Saflarni rostlanglar, to‘g‘ri turinglar!” – dedilar. Qarab borar ekanlar Nabiy alayhissalom Savod roziyallohu anhuning to‘g‘ri turmaganini ko‘rib: “Rostlangin, ey Savod!” – dedilar. Sahobiy: “Xo‘p”, dedi-yu, biroq to‘g‘irlanmasdan turaverdi. Payg‘ambar alayhissalom u tomonga yaqinlashib, qo‘llaridagi misvoklari bilan sahobiyning biqiniga niqtab: “Savod, to‘g‘ri turgin!” – dedilar. Savod: “Og‘rittingiz, Rasululloh! Alloh taolo sizni haq ila yuborgan bo‘lsa, endi men sizdan o‘ch olishim uchun imkon bering”, dedi. Payg‘ambarimiz alayhissalom qorinlarini ochib: “Qasosingni olvol, Savod”, dedilar. Savod roziyallohu anhu egilib qorinlarini o‘pa boshladi va: “Yo Allohning Rasuli, bugun shahidlik kunidir, shuning uchun ham oxirgi onlarimda tanam sizning muborak tanangizga tegib qolishini xohladim”, dedi.
Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Minbar yasalmasidan avval Nabiy sollallohu alayhi vasallam xurmoning tanasiga suyanib xutba qilar edilar. Bir muddat o‘tib, minbar joylashtirilganidan so‘ng Nabiy sollallohu alayhi vasallam minbarga ko‘tarildilar. Shunda o‘sha xurmo tanasidan (yosh boladay) o‘ksik ovoz chiqdi. Uni, hatto biz ham eshitdik. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam keldilar-da, unga qo‘llarini tekkizdilar. Zum o‘tmay u tinchib qoldi” (Imom Buxoriy rivoyati).
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Niso surasi, 69-oyat.