“Zuho” so‘zi – “choshgoh vaqti” degan ma’noni anglatadi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Qasamyod eturman choshgoh vaqti bilan” (Zuho surasi, 1-oyat).
Quyosh chiqqandan tahminan o‘n besh daqiqa o‘tgach ushbu namozni o‘qish mumkin. Uning eng afzal vaqti bomdod namozini ado etgandan so‘ng, o‘sha joyda quyosh chiqquncha zikr bilan mashg‘ul bo‘lib, quyosh chiqqandan keyin o‘qishdir.
Zuho namozi ikki rakatdan o‘n ikki rakatgacha o‘qiladi, eng afzali to‘rt rakatdan o‘qishdir. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) shunday qilganlar.
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Kim to‘rt rakat zuho namozini muntazam o‘qisa, gunohi dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham, kechiriladi”, dedilar (Imom Termiziy, Imom Ibn Moja, Imom Ahmad rivoyati).
Abu Sa’id Xudriy (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) zuho namozini ba’zan uzluksiz o‘qir edilar. Biz endi bu namozni hargiz tark qilmaydilar, derdik. Gohida esa o‘qimas edilar, endi bu namozni hargiz o‘qimasalar kerak, deb o‘ylardik” (Imom Termiziy, Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) zuho namozida “Shams” va “Zuho” suralarini o‘qir edilar.
Zuho namozining 5 fazilati
Abu Zarr (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Har biringiz bo‘g‘in va suyaklar ustida tong ottirganingiz uchun bir sadaqa bor. Har bir tasbehingiz – sadaqa. Har bir tamhid (Alhamdulillah) – sadaqa, har bir tahlil (La ilaha illalloh) – sadaqa, har bir takbir – sadaqa, yaxshilikka buyurishingiz ham, yomonlikdan qaytarishingiz ham sadaqadir. Endi bularning hammasi uchun ikki rakat zuho namoz o‘qishingiz kifoya qiladi”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Anas ibn Molik (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Kim ikki rakat zuho namozi o‘qisa, g‘ofillardan deb yozilmaydi. Kim to‘rt rakat zuho namozi o‘qisa, qanoatlilardan deb yoziladi. Kim olti rakat zuho namozi o‘qisa, u o‘sha kun uchun unga kifoya qiladi. Kim sakkiz rakat zuho namozi o‘qisa, Alloh taolo uni obidlardan deb yozib qo‘yadi. Kim o‘n ikki rakat zuho namozi o‘qisa, u odam uchun Alloh jannatda oltindan bir qasr bino qiladi” (Imom Termiziy, Imom Ibn Moja, Imom Bayhaqiy rivoyati).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilingan hadisda bunday deyiladi: «Albatta, jannatda bir eshik bor. U “Zuho” deb nomlanadi. Qiyomat kuni bo‘lganda, bir jarchi nido qilib: “Zuho namozini doim o‘quvchilar qani? Bu sizlarning eshigingizdir. Unga Allohning rahmati ila kiringlar”, deydi» (Imom Tabaroniy rivoyati).
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Menga Xalilim (sollallohu alayhi va sallam) uch narsani vasiyat qilganlar: har oyda uch kun ro‘za tutishni; ikki rakat choshgoh – zuho va uxlashimdan oldin vitr namozlarini o‘qishni” (Imom Buxoriy, Imom Muslim, Imom Nasoiy rivoyati).
Muoz ibn Anas (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bomdodni jamoat bilan o‘qisa, so‘ngra quyosh chiqqunicha Allohni zikr qilib o‘tirsa, keyin ikki rakat namoz o‘qisa, uning uchun haj va umraning ajri to‘liq, to‘liq, to‘liq beriladi”, dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
Umar ibn Xattob (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Najdga qo‘shin jo‘natdilar. Ular tezda Najddan ko‘plab o‘ljalarni qo‘lga kiritib, qaytishdi. Qo‘shin bilan Najdga bormagan bir kishi: “Bundan oldin bunday katta o‘ljani shunday qisqa muddatda qo‘lga kiritib qaytgan lashkarni ko‘rmaganman”, dedi. Shunda Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Sizlarga oz muddat ichida bulardan ham ko‘proq boylikni qo‘lga kiritgan qavmning xabarini beraymi? Ular bomdod namozini jamoat bilan o‘qib, quyosh chiqqunga qadar Allohni zikr qilib o‘tirgan, so‘ng ortga qaytgan qavm. Ana o‘shalar tez va katta o‘lja bilan qaytgan qavmdir”, dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
tayyorladi.
Bugun Buxoroi sharifda ilm va ma’rifat yo‘lida umrini sarflagan ulug‘ ustoz – Mir Arab oliy madrasasi va Mir Arab o‘rta maxsus islom ta’lim muassasasi mudarrisi, Bahouddin Naqshband jome masjidi imom-xatibi, muhtaram Abdug‘afur Razzoq Buxoriy hazratlari muborak 75 yoshni qarshi olmoqdalar.
Ustoz hazratlari umrlarining 50 yildan ortiq qismini islom dini ravnaqiga, yoshlarni tarbiyasiga va ajdodlar merosini asrab-avvaylashga bag‘ishladilar. Buxoro shahar “Xo‘ja Zayniddin” masjidida imom sifatida, shuningdek, Buxoro viloyati qozisi sifatida xalqqa xizmat qildilar. U zotning zahmatli mehnatlari, ilmga bo‘lgan sadoqatlari va tolibi ilmlarga mehribonliklari minglab shogirdlar qalbida ilhom uyg‘otdi.
Abdug‘afur Razzoq Buxoriy hazratlari nainki faqat imom-xatib va mudarris, balki haqiqiy ma’naviyat ustuni, ilm va tarbiya maydonida namuna bo‘lib kelmoqdalar. U zot xattotlik, tabobat, ilm va ma’rifat sohalarida ham o‘zining yuksak bilimi va mahoratlari bilan tanilganlar.
Haqiqatan ham, ustoz hazratlari tolibi ilmlarning peshvosi, yoshlarning haqiqiy murabbiysi, zamondosh ulamolar orasida e’tiborli va ardoqli alloma sifatida tanilganlar. U zotning har bir so‘zlari, har bir nasihatlari qalblarga nur, ilmga chanqoq yoshlar uchun esa yo‘l-yo‘riqdir.
Bugun, shu tabarruk kunlarda, ustozga uzoq-umr, sihhat-salomatlik tilaymiz. Xalqimiz, Vatanimiz va dinimiz yo‘lida yana ko‘p yillar davomida samarali xizmat qilishlarini Allohdan so‘rab qolamiz.
Ustoz, ilm yo‘lida zahmat bilan o‘tgan muborak yoshlaringiz muborak bo‘lsin!
Mir Arab oliy madrasasi
Matbuot xizmati