Okapi – Markaziy Afrikaning tropik o‘rmonlarida, xususan, Kongo demokratik respublikasida yashaydi. Tanasining uzunligi 2 yarim metr, balandligi 1 yarim metr, vazni 230 kg atrofida.
Bu hayvon ko‘rinishidan otni eslatadi, oyoqlari va orqa tomonlarida zebranikiga o‘xshash chiziqlar, tanasining o‘rta qismi yovvoyi eshakka, boshi jirafanikiga o‘xshaydi. O‘zi jirafasimonlar oilasiga mansub. Bo‘yni jirafanikidan qisqaroq. Tanasining chiziqsiz joyidagi rangi to‘q jigarrang. Jirafaga o‘xshaydigan yana bir tomoni tilining uzunligidir. U uzun tili orqali yuzini yuvishi va daraxt barglarini yulib olib yeyishi mumkin.
Quloqlari katta bo‘lib, dushman xavfini uzoqdan sezishiga yordam beradi. Inson uchun zaharli bo‘lgan barglarni okapi yeya oladi.
Homiladorlik davri 440 kun atrofida bo‘lib, bolasi 14-30 kg oralig‘ida tug‘iladi va ona suti bilan oziqlanadi. Odatda bolasi 6 oy emadi. Ba’zan bu muddat 1 yilgacha cho‘zilishi mumkin.
Urg‘ochisining tanasi erkagining tanasidan kattaroq. Tutqunlikda 30 yilgacha yashashi mumkin. Ammo tabiat qo‘ynida qancha yashashi ma’lum emas.
Bu hayvon fanga 1901 yilda ma’lum bo‘ldi. Britaniyalik Garri Jonston ismli tadqiqotchi, tabiatshunos Afrika qit’asida izlanish olib borgan paytda ushbu hayvonni kashf etgan. U bundan tashqari qushlarning 100 dan ortiq turini, sut emizuvchi va umurtqasiz jonzotlarni kashf etgan.
Hozirgi kunda dunyoning ko‘pgina davlatlaridagi hayvonot bog‘larida ushbu hayvonni uchratish mumkin.
Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday deb marhamat qilgan:
وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِن مَّاء فَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى رِجْلَيْنِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى أَرْبَعٍ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
“Alloh hamma jonivorni suvdan yaratdi. Bas, ulardan ba’zilari qorni bilan yuradir, ba’zilari ikki oyoq bilan yuradir va ba’zilari to‘rt (oyoq) bilan. Alloh O‘zi xohlagan narsani yaratur. Albatta, Alloh har bir narsaga qodirdir” (Nur surasi, 45-oyat).
Internet materiallari asosida
Nozimjon IMINJONOV
tayyorladi.
#xabar #haj2025
Bugun kechqurun 15 ming o‘zbekistonlik ziyoratchilar Makkai mukarramadagi mehmonxonalardan haj ibodatining asosiy amallarini bajarish uchun Mino vodiysiga yo‘l oladilar.
Aytish joizki, bugungi kungacha O‘zbekiston ishchi guruhi vakillari tomonidan ziyoratchilarimiz ulug‘ ibodatni bekamu ko‘st ado etishlari uchun Mino, Arofat va Muzdalifa vodiylarida barcha shart-sharoitlar to‘liq tayyor holatga keltirilgan.
Ayni maqsadda ishchi guruhi va shifokorlarning ma’lum a’zolari mazkur muborak vodiylarda bir muddat oldin borib, ziyoratchilarimizni kutib olishga shay bo‘lib turibdilar.
Xususan, bu yil, O‘zbekiston tomonining talabiga muvofiq, Arafot hududidagi chodirlar yopiq tarzda barpo etildi. Ularning atrofi issiq o‘tkazmaydigan panellar bilan o‘ralgan, sovutish tizimi o‘rnatilgan, gilam va to‘shaklar solingan. Bu hozirgi yoz kunlarida ziyoratchilarga qo‘shimcha qulaylik yaratadi.
Shuningdek, barcha sharoitlarga ega tibbiyot markazlari, 3 mahal issiq ovqat va 24 soat davomida choy va salqin ichimliklar bilan ta’minlash yo‘lga qo‘yiladi. Arafotda Muzdalifada foydalanish uchun hojilarga maxsus to‘shak va soyabonlar tarqatish rejalashtirilgan.
Ayni paytgacha soha rahbarlari tomonidan ishchi guruhi a’zolari, ellikboshilar va shifokorlar jamoasiga haj jarayonlarini namunali boshqarish, belgilangan tartiblarga rioya etish va shar’iy masalalar haqida batafsil tushuntirildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati