Sayt test holatida ishlamoqda!
28 Dekabr, 2024   |   27 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:48
Peshin
12:30
Asr
15:20
Shom
17:04
Xufton
18:24
Bismillah
28 Dekabr, 2024, 27 Jumadul soni, 1446

Ka’bai muazzama ichkarisida tug‘ilgan yagona inson

8.05.2018   7042   3 min.
Ka’bai muazzama ichkarisida tug‘ilgan yagona inson

Mo‘minlar onasi Xadicha binti Xuvaylidning  jiyani Hakim ibn Hizom ibn Xuvaylid Ka’bai muazzama ichkarisida tug‘ilgan yagona insondir. 

* * *

Hakim ibn Hizom obro‘li, badavlat oilada oqil, yaxshi xulqli bo‘lib ulg‘aydi. Qavmi uni hurmat qilib, rifodat (johiliya davrida muhtoj hojilarga ovqat ulashuvchi) mansabini berishgan edi.

Hakim ibn Hizom Muhammad Rasululloh sollalohu alayhi vasallam bilan payg‘ambarlik kelmasidan oldin qalin do‘st edi. Besh yosh katta bo‘lsa ham olamlar Sarvari uni o‘zlariga yaqin tutar, do‘stligiga do‘stlik, muhabbatiga muhabbat bilan javob qilardilar.

Rasululloh sollalohu alayhi vasallam Hakimning ammasi Xadicha binti Xuvaylidga (roziyallohu anho) uylanganlaridan keyin o‘rtalaridagi aloqa qarindoshlik bilan yanada mustahkam bo‘ldi.

* * *

Payg‘ambar sollalohu alayhi vasallam Hakimdek esli-hushli, aql-farosatli odamning ishlaridan hayron bo‘lardilar. U va u kabi bir necha kishilarning tez kunda Islomni qabul qilishiga umid bog‘lardilar.

Makka fathidan bir kun oldin Rasululloh sollalohu alayhi vasallam  sahobalarga:

– Makkada to‘rt kishi bor, ularning musulmon bo‘lmay, mushrikligicha qolib ketishi aqlga sig‘maydi, – dedilar.

Sahobalar:

– Ular kimlar, yo ey Allohning Rasuli? – deb so‘rashdi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:

– Attob ibn Usayd, Jubayr ibn Mut’im, Hakim ibn Hizom va Suhayl ibn Amr, – deb javob berdilar.

Allohning fazli bilan barchasi Islomni qabul qildi.

* * *

Rasululloh sollalohu alayhi vasallam Makka fath etilganidan so‘ng ham Hakim ibn Hizomga hurmat ko‘rsatdilar va jarchilarga bunday deyishni buyurdilar:

“Kim sherigi bo‘lmagan Allohdan boshqa iloh yo‘q, Muhammad Uning quli va elchisidir, deb guvohlik keltirsa, moliyu joni omonda.

Kim Ka’baga kirib, qurolini topshirsa, moliyu joni omonda.

Kim uyiga kirib, eshigini berkitib olsa, moliyu joni omonda.

Kim Abu Sufyonning uyiga kirsa, moliyu joni omonda.

Kim Hakim ibn Hizomning uyiga kirsa, moliyu joni omonda...”

Hakimning uyi Makkaning quyi, Abu Sufyonniki esa yuqori qismida edi.

* * *

Hunayn g‘azotidan so‘ng Hakim ibn Hizom Rasululloh sollalohu alayhi vasallamning huzuriga borib, o‘ljadan ulush so‘radi. Payg‘ambarimiz sollalohu alayhi vasallam  so‘raganini berdilar. Yana so‘radi. Sarvari olam yana ulush ajratdilar. So‘ray-so‘ray Hakimning ulushi yuzta tuyaga yetdi. Shunda Payg‘ambarimiz sollalohu alayhi vasallam:

– Ey Hakim, dunyo shirin va maftunkor. Kim undan qanoat bilan foydalansa, barakaga erishadi. Ochko‘zlik bilan harakat qilgan, undan mahrum bo‘ladi. Tepadagi qo‘l pastdagisidan yaxshiroqdir, – dedilar.

Buni eshitgan Hakim:

– Yo Rasululloh, Buyuk Zotga qasam, endi hech kimdan hech narsa so‘ramayman, – dedi va umrining oxirigacha shu so‘zida turdi.

Abu Bakr roziyallohu anhu davrida bir necha  marta xazinadan ulushini olishga chaqirishdi, ammo u hech narsa qabul qilmadi.

 “Hidoyat” jurnalidan

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Dam olish kunlaringizni qanday o‘tkazasiz?

27.12.2024   17747   3 min.
Dam olish kunlaringizni qanday o‘tkazasiz?

1. Diniy ibodatlarni bajarish

1.1. Namozlarni o‘z vaqtida o‘qish. Ibodatlar ichida eng afzali – vaqtida o‘qilgan farz namozi sanaladi.

1.2. Ro‘za tutish. Qazo va nafl ro‘zalarni tutish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qish kunidagi ro‘za qiyinchiliksiz topiladigan g‘animat (o‘lja)dir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).

1.3. Qur’on o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ummatimning eng afzal ibodati Qur’onga qarab tilovat qilishdir”, deganlar. Qur’onni yoddan o‘qishdan ko‘ra, unga qarab o‘qish afzaldir. Chunki Qur’onga qarash ham ibodatdir.

1.4. Tahajjud namozlarini o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Farz namozdan keyingi eng afzal namoz tungi namozdir”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).

1.5. Duo va zikrni ko‘paytirish. “...Allohni ko‘p zikr qiling. Shoyadki, zafar topsangiz” (Juma surasi, 10-oyat).

 

2. Oilaga yaxshilik qilish

2.1. Ota-onaga yaxshilik qilish. O‘z vaqtida o‘qilgan farz namozdan keyin eng afzal amal bu – ota-ona xizmatida bo‘lish sanaladi. Zero, “Robbingiz, Uning O‘zigagina ibodat qilishingizni hamda ota-onaga yaxshilik qilishni amr etdi” (Isro surasi, 23‑oyat).

2.2. Farzand va ahli ayolga xursandchilik ulashish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Sizlarning yaxshilaringiz o‘z ahliga yaxshi muomala qilganingizdir. Men o‘z ahliga yaxshi muomala qiluvchirog‘ingizman”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).

 

3. Ilm olish, kitob o‘qish

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ilm talab qilish har bir musulmon zimmasiga farzdir”, deganlar.

 

4. Tafakkurga vaqt ajratish

Hasan rahmatullohi alayh aytadilar: “Bir soat tafakkur qilish bir kechani bedor o‘tkazishdan yaxshidir”.

 

5. Muhtojlarga yordam berish

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir mo‘minning bitta dunyoviy tashvishini aritsa, Alloh taolo uning Qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini aritadi. Kim qiynalgan kishiga yengillik keltirsa, Alloh taolo unga dunyoyu Oxiratda yengillik beradi” (Imom Muslim rivoyati).

 

6. Silai rahm qilish

Dam olish kunlari qavm-qarindoshlar holidan hech bo‘lmasa telefon orqali bo‘lsada xabar olish uchun qulay fursat. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimni rizqi keng, umri uzoq bo‘lish xursand etsa, silai rahm qilsin (qarindoshlik rishtalarini mustahkamlasin) (Imom Buxoriy, imom Termiziy rivoyati).

 

7. Sport bilan shug‘ullanish

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kuchli mo‘min Alloh huzurida kuchsiz mo‘mindan yaxshiroq va mahbubroqdir”, deganlar.

 

8. Do‘st va yaqinlar holidan xabar olish

Hazrat Ali roziyallohu anhu aytadilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni: “Qaysiki musulmon boshqa bir musulmonni ertalab ziyorat qilsa, to kech kirgunicha unga yetmish ming farishta salavot aytadi. Agar kech kirganida ziyorat qilsa, to tong otgunicha yetmish ming farishta unga salavot aytadi. Unga jannatda bir bog‘ bo‘ladi”, deb aytganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).


Dam olish kunlaringiz xayrli va barakali o‘tsin!

Davron NURMUHAMMAD