O‘zbekiston musulmonlar idorasi raisi, muftiy
Usmonxon Alimovga
TABRIK XATI
Rossiya Federatsiyasi musulmonlari diniy idorasi, Rossiya muftiylar kengashining raisi, Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi Diniy birlashmalar bilan aloqalar Kengashi a’zosi, muftiy shayx Ravil G‘aynutdin O‘zbekiston musulmonlar idorasi raisi, muftiy Alimov Usmonxonni Islom akademiyasi davlat ro‘yxatidan o‘tkazish to‘g‘risidagi guvohnomani olishi munosabati bilan tabrikladi:
Butun dunyo ulamolari kengashi uyushmasi va
Butunjahon musulmonlar birlashmasining Ta’sis kengashi a’zosi,
O‘zbekiston musulmonlar idorasi raisi, muftiy
Alimov Usmonxonga
Hurmatli muftiy!
Rossiya Federatsiyasi musulmonlari diniy idorasi, Rossiya muftiylar kengashi va shaxsan o‘z nomimdan Sizni Islom akademiyasi davlat ro‘yxatidan o‘tkazish to‘g‘risidagi guvohnomani olishi munosabati bilan chin dildan tabriklayman.
Allohga beadad hamdu sanolar bo‘lsinki, xuddi bizning buyuk o‘tmishdoshlarimiz Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Abdulholiq G‘ijduvoniy, Bahouddin Naqshbandiy davrida bo‘lgani kabi bugungi kunda ham muhtaram Prezident Shavkat Miromonovich Mirziyoyevning qo‘llab-quvvatlovi va sizning rahbarligingiz ostidagi O‘zbekiston musulmonlar idorasining ulkan ishlari natijasida O‘zbekistondagi oliy islomiy ta’limning shonli an’analari qayta tiklanmoqda.
Men Islom akademiyasining O‘zbekiston va islom manfaati yo‘lida muvaffaqiyatli va samarali faoliyat olib borishiga tilakdoshman. O‘z dini va ummatiga fidokorona xizmat qilib kelayotgan inson sifatida Siz aziz birodarimning barcha ezgu ishlaringizga Allohning o‘zi madadkor bo‘lishini chin dildan tilab qolaman!
Hurmat va ezgu duolar ila,
Muftiy shayx Ravil Gaynutdin,
Rossiya Federatsiyasi musulmonlari diniy idorasi
va Rossiya muftiylar kengashining raisi,
Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi
Diniy birlashmalar bilan aloqalar Kengashi a’zosi
Rossiya diniy tashkilotlarning xalqaro hamkorlik faoliyati yuqori baholandi
Hozirgi kunda Rossiya Federatsiyasida musulmonlarning davlat va jamiyat hayotiga ta’siri ortib borayotgani soha mutaxassislari tomonidan e’tirof etilmoqda. Barcha fuqarolar singari musulmonlar ham mamlakat rivoji va osoyishtaligi uchun bor imkoniyatlarini ishga solib, jiddu jahd qilishmoqda. Barcha din vakillari qatori ularning ham haq-huquqlari konstitutsion ta’minlangani, ayniqsa, ijobiy samaralar bermoqda. Jumladan, minglab yangi masjidlar qurilib, hojilarning soni oshmoqda. Diniy adabiyotlar minglab nusxada nashr etilib, ko‘p sonli diniy o‘quv muassasalari, shuningdek, o‘nlab diniy idoralar ro‘yxatdan o‘tmoqda.
Shuni alohida ta’kidlash kerakki, Rossiyada Islom faqatgina diniy omil, ma’naviy-madaniy qadriyatlar tarqatuvchi yoki ijtimoiy dasturlarni amalga oshiruvchi sifatida emas, balki jamiyat hayotidagi jarayonlarning muhim tarkibiy qismiga aylanganini ko‘rsata boshladi. Misol uchun, mamlakatda istiqomat qiluvchi musulmonlar orasida sof islom ma’rifatini tarqatish, buzg‘unchi g‘oyalarga qarshi kurashda Rossiya diniy idoralari va boshqa mamlakatlarning diniy boshqarmalari o‘rtasidagi hamkorliklar – jamiyat osoyishtaligi uchun muhim ahamiyat kasb eta boshladi. Hatto, bu boradagi ishlar Davlat rahbari tomonidan ham yuqori baholanmoqda.
Kuni kecha Rossiya Federatsiyasi Prezidenti Vladimir Putin Rossiya musulmonlarining markazlashgan diniy tashkilotlari olib borayotgan xalqaro faoliyatga yuqori baho berdi, deb xabar qildi kun.uz internet-nashri.
Vladimir Putin bu haqda Rossiya musulmonlari markazlashgan diniy tashkilotlari muftiylari hamda Bolgariya islom akademiyasi rahbarlari bilan uchrashuvda aytib o‘tgan.
«Xalqaro faoliyatga keladigan bo‘lsak, mening fikrimcha, bu juda qiziqarli, juda to‘g‘ri yo‘nalish. Sizlarga yordam va qo‘llab-quvvatlov borasida bekorga murojaat qilmayman, bu bizning boshqa davlatlardagi ma’rifiy ishlarimizga aloqador», - deya aytib o‘tdi u.
O‘z navbatida, Rossiya musulmonlari diniy boshqarmasi raisi, Muftiylar kengashi raisi Ravil Gaynutdinning xabar berishicha, Rossiya musulmonlari tashkilotlari o‘z mamlakati manfaatini nafaqat uning ichida, balki MDH davlatlari, musulmonlar dunyosi va Yevropa mamlakatlarida ham ilgari suradi.
O‘MI Matbuot xizmati
Abu Hanifa aytdilar: "Men dahr’ (abadiy vaqt) nima ekanini bilmayman." Ya’ni, "Men unga "dahr" gapirmayman," degan iboradagi "dahr" so‘zidan qancha muddat qasd qilinganini bilmaganlar. Shuningdek, Imom Abu Hanifa quyidagi masalalarda ham tavaqquf qilib javob bermaganlar. Jumladan:
Birinchi savol: "Faqat najosat bilan oziqlangan hayvonning go‘shti qachon halol bo‘ladi?"
Bu masalada ulamolar ixtilof qilganlar: ba’zilar uch kundan keyin halol bo‘ladi, degan bo‘lsalar, boshqalari yetti kundan keyin, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.
Ikkinchi savol: "Ovchi itni qachon "o‘rgatilgan" deb hisoblash mumkin?"
Imom bu masalaning yechimini amaliy tajriba bilan shug‘ullangan kishiga qoldirganlar. Ushbu masalada ba’zi ulamolar: "Agar it uch marta ovini yemasa, u o‘rgatilgan hisoblanadi", deganlar.
Uchinchi savol: "farzandni xatna qilish yoshi qachon?"
Bu masalada ulamolar ixtilof qilganlar: ba’zilar bolani 10 yoshida sunnat qilish kerak, deganlar; ba’zilar esa 7 yoshida yoki 12 yoshida qilish kerak, deb aytganlar. Imom Abu Hanifa esa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.
To‘rtinchi savol: "Xunasa (ya’ni ikki jinsli odam) siydikni ikki joydan chiqarsa, uni erkak yoki ayol ekaniga qanday hukm beriladi?"
Bu masalaning javobini Imom Abu Hanifa ushbu dart ila balolangan kishiga qoldirib: "Siydikning qaysi joydan ko‘proq chiqishiga qaraydi", deb to‘xtalganlar.
Beshinchi savol: eshakning ortgan suvining pokligi masalasi bölib,
Abu Hanifa eshakning ortgan suvining pok yoki nopokligi masalasida qaror chiqarmaganlar.
Oltinchi savol: "Farishtalar payg‘ambarlardan afzalmi yoki yo‘qmi?"
Bu masalada ba’zi ulamolar payg‘ambarlar va maxsus insonlar farishtalardan afzal, deganlar. Imom Abu Hanifa esa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.
Yettinchi savol: "Mushriklarning yosh holatda vafot etib ketgan bolalari oxiratda qayerda bo‘ladi?"
Bu masalada ba’zi ulamolar mushriklarning bolalari jannatda bo‘ladi, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.
Sakkizinchi savol: "Masjid devorini shaxsiy mol bilan bezash mumkinmi?"
Ba’zi ulamolar zarurat bo‘lsa, masjidni bezash mumkin, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.
To‘qqizinchi savol: "Jinlarning itoat va ibodatlari tufayli oxiratda insonlar kabi mukofotlanishlari masalasi"
Bu masalada Imom Abu Hanifa jinlar ham insonlar kabi mukofotlanadimi yoki yo‘qmi, degan savolda aniq bir fikr bildirmaganlar.
Xulosa qilib aytganda, bu holatlar Imom Abu Hanifaning chuqur ilmiy ehtiyotkorligi, taqvosi va shar’iy masalalarda asosli dalillarsiz qaror chiqarmaganliklarini ko‘rsatadi. Shuningdek, ular Qur’on va Sunnatni ijtihodlarining asosiy manbasi sifatida ko‘rganlar va qiyosni hech qachon ulardan ustun qo‘ymaganlar.
Azizbek Boqiyev,
Mir Arab oliy madrasasi o‘qituvchisi