Bahila roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Hazrati Umar roziyallohu anhu Shomga kelganlarida Jobiya mavzeida xutba o‘qib, bunday dedi:
– Ey insonlar! Allohning Kitobi – Qur’onni o‘rganinglar, u tufayli tanilgaysiz. Unga amal qilinglar, unga loyiq bo‘lasiz. Zero, hech bir haq egasi Allohga ma’siyat qilib, Uning amriga bo‘ysunish darajasiga yeta olmagan.
Haq so‘zni aytish kishining ajalini yaqinlashtirmaydi, rizqini uzoqlashtirmaydi. Bilinglar, banda va rizqi orasida bir parda bor. Agar u sabr qilsa, rizqi unga keladi. Agar sabr qilolmay, pardani majburlab ochmoqchi bo‘lsa, ham parda yirtiladi, ham rizqidan bebahra qoladi.
Otlarni yaxshi parvarish qiling. O‘q otishni o‘rganing. Yalangoyoq yuring. Misvok ishlating. Rumliklarning axloqidan o‘rnak olmang. Qo‘pol insonlar bilan hamsuhbat bo‘lmang. Hammomga yalang‘och kirmang.
– Ey insonlar! Bilinglar, Alloh taolo uch kishini oqlamaydi, yuzlariga qaramaydi, Qiyomat kuni ularni O‘ziga yaqin tutmaydi. Bulardan birinchisi, birovni boshliq qilish maqsadida dunyo manfaati uchun yoqlagan va undan istaganini olganida uni maqtagan, orqasidan esa yomonlagan kimsadir. Ikkinchisi esa narsalarini sotuvga chiqarib: “Allohga qasam, menga mana shu narxda olaman deyishdi, lekin bermadim”, deb mol sotgan savdogar. Uchinchisi, musulmonlarni so‘kadigan fosiq kimsadir.
– Ey insonlar! Goh sehrga, goh kohinga, goh folchiga borib, ularning “xabar”lariga ishongan kimsa Alloh taolo va Uning payg‘ambari Muhammad sollallohu alayhi vasallamga nozil bo‘lganlarni inkor etgan bo‘ladi”.
“Al-Kanz”, “Hayotus sahoba” kitoblari asosida
Sumayro ABDUMUROD qizi
tayyorladi
O‘MI Matbuot xizmati
Savol: Besh vaqt namozda imomga iqtido qilganimizda, Fotiha va zam suralarni o‘qimaymiz. Janoza namozida qanday yo‘l tutamiz? Unda ham quloq qoqqandan keyin jim turamizmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Janoza namozida besh vaqt namozdan farqli ravishda, imomga iqtido qilganlar to‘rt takbirni va sano, salavot hamda duolarni o‘qiydi. Ya’ni birinchi takbirdan keyin sanoni, ikkinchi takbirdan keyin salavotni, uchinchi takbirdan keyin janoza duosini o‘qiydi. To‘rt takbir janoza namozining rukni ya’ni farz, boshqa zikrlar esa, sunnat hisoblanadi. Agar iqtido qilganlar takbirni ham, boshqa zikrlarni ham aytmay, jim tursa, janoza o‘qigan hisoblanmaydi. Agar takbirlarni aytsa-yu, boshqa zikrlarni aytmasa, sunnatni tark etgan bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.