Til insonning eng mukarram, shu bilan birga eng xatarli azosi hamdir. Agar inson uni yaxshilikga ishlatsa, ulkan ajr-mukofotlarga ega bo‘ladi, bordiyu yomonlikga ishlatsa uni ortidan malomatga qolishi tayin. Shuning uchun ham Payg‘ambar sollollohu a’layhi vasallam: “Odam bolasining ko‘pchilik xatolari tilidan” [1] deganlar.
Insonni abadiy saodatga erishishib jannatga kirishi, yoki baxtsiz bo‘lib do‘zaxga kirishishining ham asosiy sababchisi tilidir. Abu Hurayra roziyollohu a’nhudan rivoyat qilinadi: “Rosululloh sollollohu a’layhi vasallam, insonlarni jannatga kiritadigan amallarning ko‘prog‘i haqida so‘ralganlarida: “Allohga taqvo qilish va chiroyli xulq” dedilar. Insonlarni do‘zaxga kiritadigan narsalarning aksari haqida so‘ralganlarida esa: “Og‘iz va farj” [2] dedilar. Demak insonning najot topishiga Allohga bo‘lgan taqvosi va chiroyli xulqi sababchi bo‘lsa, halokatga uchrashiga tilini lag‘vdan, avratini zinodan saqlamasligi sabab bo‘lar ekan. Jobir roziyollohu a’nhudan rivoyat qilingan hadisda Rosululloh sollollohu a’layhi vasallam: “ Kim menga ikki jag‘i va ikki oyog‘i o‘rtasidagi narsani saqlashni kafolatini bersa, men unga jannat kafolatini beraman. Biror bir sadaqa Alloh azza va jallaga yaxshi so‘zdan ko‘ra mahbubroq emas” [3] dedilar.
So‘zning ahamiyati shunchalik muhimki inson birgina so‘zi bilan musulmon bo‘lishi yoki dindan chiqishi, insonlar o‘rtasini isloh qilishi yoki buzishi mumkin. Shunday ekan Alloh ta’olo ne’mat qilib bergan tillarimizni faqat xayrli amallarga ishlatmog‘imiz va uni Alloh va Rosuli qaytargan narsalardan tiymog‘imiz lozim. Anas roziyollohu a’nhudan rivoyat qilingan hadisda Rosululloh sollollohu a’layhi vasallam: “Toki tilini saqlamagunicha birortangiz ham iymonning haqiqatiga yeta olmaydi” [4] dedilar. Rosululloh sollollohu a’layhi vasallam hadisi sharifda marhamat qilganlaridek iymonning haqiqatiga yetish maqsadida tilimizni undan saqlashimiz kerak bo‘lgan narsalarni yana bir bor eslatib o‘tishni lozim deb bildik. Chunki Alloh taolo: “ (Ey, Muhammad sollollohu a’layhi vasallam) Eslating! Zero, eslatma mo‘minlarga manfaat yetkazur”[5] degan.
“Islom nuri” jome masjidi imom xatibi,
Toshkent Islom instituti o‘qituvchisi A. Sobirov.
[1] Tabaroniy va Ibn Abuddunyo rivoyati.Vahid Abdussalom Boliy. Hifzullisan 5-bet.1990-yil Makka-i mukarrama.
[2] Termiziy rivoyat qilib sahih degan 3.245 Vahid Abdussalom Boliy. Hifzullisan 5-bet. 1990-yil Makka-i mukarrama.
[3] Imom Bayhaqiy. Shu’abul-iymon, 4- juz, tilni saqlash bobi 4915- hadis. 1990-yil Bayrut. Darul kutubil i’lmiyya.
[4] Imom Bayhaqiy. Shu’abul-iymon, 4- juz, tilni saqlash bobi 5005- hadis. 1990-yil Bayrut. Darul kutubil i’lmiyya.
[5] Zoriyot surasi 55-oyat.Shayx Abdulaziz Mansur. Qur’oni karim ma’nolarining tarjimava tafsiri. 2009-yil Toshkent. TIU nashriyoti.
Indoneziya poytaxtida O‘zbekiston turizm salohiyatining taqdimoti o‘tkazildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Tadbirda Indoneziya sayyohlik kompaniyalari rahbarlari, Turizm va Din ishlari vazirliklari mas’ul xodimlari hamda matbuot vakillari ishtirok etdi.
"Qanot Sharq" aviakompaniyasi rahbariyati joriy yilning kuzgi mavsumidan boshlab Jakarta-Samarqand-Jidda yo‘nalishida havo qatnovlari yo‘lga qo‘yilishini e’lon qildi. Samarqand shahri va "Umra+" dasturi doirasida indoneziyalik sayyohlar uchun yaratilgan imkoniyatlar haqidagi videofilm namoyish etildi.
Anjumanda so‘zga chiqqan Indoneziya din ishlari vaziri Nasiruddin Umar O‘zbekistonning islom sivilizatsiyasi rivojiga qo‘shgan hissasi, ushbu zamindan yetishib chiqqan buyuk zotlar, mutafakkir va ulamolar to‘g‘risida so‘zlab berdi.
–O‘zbekiston – muqaddas zamin. Samarqand shahri esa Makka va Madinaga olib boruvchi asosiy darvoza, – dedi vazir Nasiruddin Umar. – Movarounnahr ulamolari Indoneziya orollarida islom dini ta’limotini qaror toptirishda alohida o‘rin tutadi. Islom olamining buyuk dahosi, Qur’ondan keyingi o‘rinda turuvchi "Al Jomiy as-Sahihi" kitobining muallifi Imom Buxoriy O‘zbekiston zaminida tavallud topgan. O‘zbekiston Prezidentining farmoni bilan taniqli muhaddisning qabri joylashgan Samarqand yonidagi Xartang qishlog‘ida ulug‘vor yodgorlik majmuasi barpo etilmoqda. Ziyoratgoh dunyo musulmonlari uchun eng ahamiyatli tuhfa bo‘lishi muqarrar. Shubhasiz, ushbu voqea nafaqat Yangi O‘zbekiston tarixida balki islom dini rivojlanishi tarixida ham munosib o‘rin egallaydi.
Imom Buxoriy indoneziyaliklar uchun nihoyatda qadrli shaxs. Uning maqbarasini ziyorat qilish har bir musulmonning orzusi. Mamlakatimiz birinchi Prezidenti Sukarno ham bundan 70 yil muqaddam ya’ni 1956 yilda muhaddisning qabrini ziyorat qilgan.
Har yili 1 million 200 mingdan ortiq vatandoshimiz Umra amallarini ado etish uchun Saudiya Arabistoniga yo‘l oladi. Ziyoratchilarimiz aksariyat hollarda Istambul, Qohira, Doha, Ammon shaharlarida to‘xtab o‘tishadi. Samarqand shahri o‘zining boy tarixi, yuksak madaniyati, islomiy obidalari, tamaddun maskanlari, o‘zbeklarga xos mehmondo‘stlik qadriyatlari, aholisining indoneziyaliklarga bo‘lgan iliq munosabati nuqtayi nazaridan qayd etilgan shaharlardan ko‘p marotaba afzaldir.
Indoneziya tomoni, shuningdek, "Umra+Samarqand" dasturini ommalashtirishda har tomonlama ko‘mak ko‘rsatishga tayyorligini bildirib, bugungi nutqi o‘zining ijtimoiy tarmoqlardagi akkauntlarida joylashtirilishi va keng jamoatchilikka yetkazilishini urg‘uladi.
Shuningdek, targ‘ibot va tashviqot qilish orqali "Umra+Samarqand" turpaketini ommalashtirish va Indoneziyadan O‘zbekistonga turistlar sonini keskin oshirish imkoniyati mavjud ekanligini ta’kidlandi.
Tadbir doirasida "Qanot Sharq" aviakompaniyasi vakillari va Indoneziyaning "ASITA" turizm agentliklari tashkiloti raisi Rusmiati Nunung o‘rtasida Jakarta - Samarqand - Jidda yo‘nalishida aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘yish va indoneziyalik turistlarga xizmat ko‘rsatish to‘g‘risida hamkorlik memorandumi imzolandi.