Hazrat Junayd Bag‘dodiy rahmatullohi alayh aytadi: Allohning yo‘lida yurish uchun shu narsa zarurki, bir qo‘lda Allohning kitobi bo‘lsin va ikkinchi qo‘lda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlari bo‘lsin. Shu ikkisi qo‘lida bo‘lgan banda, albatta, Alloh taologa yetishadi.
Boyazid Bistomiy rahmatullohi alayh aytadi: “Allohga yetishishning yo‘llari xaloyiqning nafaslari adadichadir“. Biroq, Allohga yetishishning barcha eshiklari yopilgandir. Faqat bir eshik ochiq va u Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ergashish eshigidir. Ya’ni, kimki Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ergashsa, aynan o‘sha Allohga yetishadi.
Hazrat Mavlono Shoh Fazlurrohman rahmatullohi alayh aytadi: “Keling, biz sizga bir noyob usulni aytib beraylik. U shuki, biz nima ish qilsak ham, unda sunnatga diqqat qilaylik. Masalan, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlari deb bilib, qachonki, taom yesak, u holda cho‘kkalab o‘tirib yoki bir oyoqni ko‘tarib (tizzani bukib) yeylik. Xuddi shundoq uxlash uchun yotsak, o‘ng yongbosh tarafga qarab yotaylik, bu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlaridir. Ayni shunday har ishni qalbda bu Allohning Habibining sunnati deb hozir qilib qilaylik. Bir necha kun shunday qilib olsin, shunda u komil valiy bo‘lib ketishiga, men mas’ulman. “Bas, menga ergashing”ning ma’nosi aynan shudir.
Manbalar asosida
“Hazrati Ali” jome masjidi imom noibi
Abdulqayyum KOMIL
tayyorladi.
Savol: Biz tomonlarda qattiq yomg‘ir yog‘ib, Juma va ikki hayit namozlarida odamlar tashqarida namoz o‘qiy olmay, masjid ichiga tiqilib ketadi. Sunnatni almashib o‘qib olishadi, ammo farz namozda buning imkoni yo‘q-ku. Bu holatda qanday yo‘l tutiladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu kabi uzrli hollarda ya’ni savolda zikr qilinganidek, Juma va ikki hayit namozlarida orqadagilar oldingi safdagi namozxonlarning bellariga sajda qilib, namozni ado etsalar bo‘ladi.
Buning kayfiyati shunday: Avvalgi safdagilar odatdagidek ruku va sajda qiladilar. Ularning orqasidagilar esa, rukuda imkon qadar egiladilar, so‘ng sajdada oldingi safdagi odamlarning orqa bellariga boshlarini qo‘yib, sajda qiladilar. Farzni shunday o‘qisalar, sunnatlarni savolda aytilgandek almashib o‘qib olaveradilar. Chunki belga sajda qilish zarurat tufayli joiz bo‘ladi. Sunnat namozni o‘qishda esa, bunday zarurat bo‘lmaydi.
Bundan tashqari, bu kabi uzrli holatlarda oldindagi odamning oyoqlari ustiga yoki o‘zining soniga ham sajda qilish mumkin. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.