Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Dekabr, 2024   |   23 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:47
Peshin
12:28
Asr
15:18
Shom
17:02
Xufton
18:22
Bismillah
24 Dekabr, 2024, 23 Jumadul soni, 1446

Vitr namozi haqida

6.11.2017   38854   15 min.
Vitr namozi haqida

عن عائشة رضى الله عنها "أن النبى صلى الله عليهِ وسلم كان يصلىِّ إحدى عشرة ركعة، كانت تلك صلاته – تعنى  بالليلِ – فيسجدُ السجدة من ذلك قدْر ما يقرأ أحدُكُم خمسين آية قبل أن يرفع رأسه، ويركعُ ركعتينِ قبل صلاةِ الفجرِ ثُمّ يضطجعُ على شقه الأيمنِ حتى يأتيه المؤذنُ للصلاةِ"

Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:

“Nabiy sollallohu alayhi va sallam tunda o‘n bir rakat namoz o‘qirdilar. Shu  namozlarida bir sajda qilsalar uning miqdori sizlardan biringiz o‘rtacha ellik oyat o‘qiydigan darajada bo‘lardi. So‘ng boshlarini sajdadan ko‘tarardilar va bomdod nomozidan (ya’ni farzidan) oldin ikki rakat namoz o‘qib,  o‘ng tomonlariga yonboshlardilar to muazzin namozga chaqirib kelguncha (ya’ni bomdodni farzini masjidda jamoatga o‘qib berishni so‘rab kelguncha)”, dedilar.

Sharh: Vitrning lug‘aviy ma’nosi toq, deganidir. Ammo vitrning hukmida mazhab imomlari ixtilof qilishgan. Bizning Hanafiy mazhabimizda Rasulullohning sollallohu alayhi va sallam quyidagi “Albatta Alloh sizlarga bir namozni ziyoda qildi, o‘sha namoz vitrdir” so‘zlariga asoslanib vojib, deyilgan.

Demak, Hanafiy mazhabida vitr namozi vojib, boshqa mazhablar esa vojib emas, deyishgan. Chunki Hanafiy mazhabidan boshqa mazhablarda farz va vojib tushunchalari bir ma’noni, ya’ni Hanafiy mazhabidagi farz ma’nosini anglatadi. Shuning uchun besh vaqt namoz farzligi haqidagi dalil va hujjatlarni keltirib, uch mazhab vakillari vitrni ham vojib, desak olti vaqt namoz bo‘lib qoladi, degan fikrga borishgan. Hanafiy mazhabimizda esa, farz bilan sunnatning orasida vojib borligi va vitr namozi haqidagi dalillar farzdan kuchsiz, sunnatdan kuchli bo‘lgani uchun vojib, deydilar.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam tunda o‘n bir rakat namoz o‘qishni odat qilgandilar. Uni shu darajada chiroyli ado etib, qiroat, ruku’ va sajdalarni uzun qilardilar. Sajdalarining miqdori sizlardan biringiz mo‘tadil holatda Allohning kitobidan ellik oyat o‘qish miqdoricha bo‘lar edi. Bu kabi amal musulmonlar Allohga yuzlanishga, ibodatni g‘aflat paytida ko‘paytirishga undash ma’nosida edi. Ruku’ va sajdalarida “Subhonakallohumma va bihamdika Allohummag‘firliydeb ko‘p aytardilar. Shuningdek, bomdod namozi farzidan oldin ikki rakat namoz o‘qirdilar. Keyin muazzin kelib, masjidda jamoatga bomdod farzini ado etishlarini talab qilib kelgunicha qisqa holda rohat olish uchun yonboshlab olardilar.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam kechani oxirida bedorlik sababli paydo bo‘lgan charchoqdan dam olishlari uchun kechani oxirida yonboshlab rohatlanardilar. Yonboshlashda o‘ng tomonni ixtiyor qilishlari o‘ng tomonni yaxshi ko‘rganliklaridan  va yana hikmatlaridan biri uyquga cho‘mib ketmaslik uchun edi. Chunki qalb chap tomonda joylashgan. Kishi chap tomonga yonboshlab yotgudek bo‘lsa uyquga cho‘mib ketishi osonroq bo‘ladi.

Hadisdan olinadigan foydalar:

1. Vitrdan keyin namoz yo‘qligi.

2. Kechasidagi namozlarni sajdasini ellik oyat miqdorida uzun qilishga targ‘ib etilgani.

3. Bomdodni farzidan oldingi sunnat ikki rakat ekanligi.

4. Bomdod namozidagi afzal narsa avvalgi vaqtidan kechiktirilishi.

5. Muazzinni imomga namoz vaqti bo‘lganidan ogoh etishi.

Jaloliiddin Hamroqulov

Hadisi sharif
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Mehribon aka

23.12.2024   862   1 min.
Mehribon aka

Bir yigit nonvoyning oldiga kelib: -– Amaki, singlimning qorni juda och. Lekin pulimiz yo‘q. Iltimos, unga bir dona non bering. Hech bo‘lmasa bir burda non bering. Pul topishim bilan to‘lab ketaman,– deya yolvora boshladi. 
Nonvoy uning gapiga quloq tutay demasdi. Bola ham yolvorishdan to‘xtamay “singlim och, singlim och” derdi. 
Oxiri nonvoy: – Bu yerga kelchi? Qani singling? Bu yerga olib kel, – dedi. Bola yugurgancha ko‘chaning narigi tomonida turgan singlisini chaqirdi.  
Nonvoy: – Isming nima?, – dedi qizchaga. 
Qizcha: – Maryam. 
Sotuvchi: – Ochmisan? 
Qizcha uyalibgina “Ha” dedi. 
Nonvoy: – Men sizlarga ikki dona non beraman.
Yigitcha: – Yo‘q, amaki faqat bir dona so‘radim. 
Sotuvchi: – Olaver, olaver uyalma – dedi.  
Yigitcha: – Amaki rahmat. Pul topganimda albatta beraman deb xursand bo‘lgan holda ketdi.
Nonvoy: – Qachon sen va singling och qolsangiz darhol mening oldimga kelinglar, – deb yigitning qo‘liga ikkita non berdi.
Aka-uka, opa-singlingiz bormi? Ularning doim qadriga yeting. Ularning haqqiga duo qiling. Hech bo‘lmasa telefon orqali bo‘lsa ham, hollaridan xabar oling. Vaqti soati kelganda ularni topolmay qolishingiz mumkin. 

Akbarshoh RASULOV tarjimasi

Ibratli hikoyalar