Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Yanvar, 2025   |   9 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:35
Asr
15:31
Shom
17:15
Xufton
18:34
Bismillah
09 Yanvar, 2025, 9 Rajab, 1446

Hayit mehr-oqibat ayyomi

23.06.2017   98926   2 min.
Hayit  mehr-oqibat  ayyomi

Ulug‘ oy  -  Ramazon oyining   oxirgi kunlarida  turibmiz. Bu oyning fayzli, futuhli kunlari va tunlaridan unumli foydalanishimiz lozim. 

Ba’zi ayollarimiz ramazon ro‘zasini  tutsa-da, oxirgi o‘n kunlikda beparvo bo‘lishadi. Chunki ular hayit ayyomiga tayyorgarlikni boshlab yuborishadi. Kimdir hayitga yangi kiyim olish, kimdir shirinliklar pishirish tashvishida  ulug‘ kunlarni   besamar o‘tkazib yuboradi. Qiz uzatilgan, kelin tushgan xonadonlarda  hayitga alohida taraddud  ko‘riladi.  Ayniqsa, qiz uzatgan  onalar    qizining   kelin bo‘lib tushgan xonadoniga  qutilar va tog‘oralarda  pishiriqlar,  sarxil mevalar, shirinliklar yuborib dasturxon to‘kin  bo‘lishiga harakat qilishadi. Kelinlar  hayit kunlari qaynona, qaynegachi-qaynisingillarini  xursand qilish,   mehmonlarni ko‘nglini  olish, ularni    kelinsalom bilan   kutib olish tashvishida bo‘lishadi. Bularning  barchasi albatta kelinlikning ziynati,   milliy urf-odatlarimiz sirasiga kiradi. Lekin har  narsada  ham me’yor bor.  Hayit   riyokorlik, isrofgarchilikda  kimo‘zarchilik bayrami emas,  balki  saxovat, yaxshilik,  mehr-oqibat ayyomidir.

Hadisi shariflarda   isrofgarchilikdan qaytarilib, tejamkorlikka targ‘ib va tashviq etiladi:“Allohning noz-ne’matlaridan hohlagancha yeb-ichinglar, xayr-ehson qilinglar, kiyinib yasaninglar, lekin isrofgarchilik va manmanlikka yo‘l qo‘ymangizlar!” (Imom Ahmad, Nasaiy, Ibn Mojja rivoyatlari).

 O‘zbekiston musulmonlari idorasining “To‘y, marosim va ma’rakalarni me’yorida o‘tkazish haqida fatvo”sida,   yangi kelin tushgan xonadonda bo‘ladigan hayit marosimlarini ixcham tarzda, faqat qarindoshlar bilan bir kungina o‘tkazish haqida ta’kidlab o‘tilgan.

Opa-singillarimiz   Ramazon oyining so‘nggi kunlarida   isrofgarchilikka ruju qo‘yish  o‘rniga,  ixlos ila Qur’on tilovati,  ibodat,   istig‘for, yaxshilik, xayr-saxovat qilib   o‘tkazishsa ikki dunyo saodatiga erishishadi. Zero,  Alloh taolo Qur’oni karimning Niso surasi 114-oyatida shunday marhamat qiladi: “Ularning ko‘pgina shivir-shivirlarida - sadaqa berishga yoki ezgulikka buyurishga yohud odamlar  o‘rtasini isloh qilishga buyurmagan bo‘lsa – yaxshilik yo‘qdir.  Kimda-kim Alloh rizosi uchun shuni qilsa, unga ulkan mukofot berajakmiz”.

M.Abdullayeva,

O‘MI mutaxassisi

 

Ramazon
Boshqa maqolalar

Dindor odamlarga qanday qaraysiz? Badavlat odamlarga-chi?

8.01.2025   2419   1 min.
Dindor odamlarga qanday qaraysiz? Badavlat odamlarga-chi?

Mol-dunyo masalasida o‘zingizdan pastroqdagilarga qarang, dedik. Lekin dinu diyonat masalasida doim o‘zingizdan oldindagilarga qarang, ulardan ibrat oling, ularga yetib olishga intiling. Dunyo, boylik, sog‘lik va go‘zallik borasida o‘zingizdan quyidagilarga qarab, cheksiz marhamati uchun Allohga shukr qilsangiz, hayotingiz baxt-saodatga to‘ladi, Alloh taolo sizni shukr va sabr qiluvchilar safiga yozib, fazlu marhamati bilan ularga beriladigan mukofotlaridan sizga ham beradi.


Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:

«Kimda ikki xislat bor bo‘lsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kimda bu ikki xislat bo‘lmasa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi. Dinu diyonatda o‘zidan yuqoridagilarga qarab, ularga ergashsa; mol-dunyoda esa o‘zidan pastdagilarga qarab, o‘zini ulardan afzal qilgan Allohga hamd aytsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kim din borasida o‘zidan pastdagilarga, dunyo borasida esa o‘zidan yuqoridagilarga qarab, o‘zi yetisha olmagan narsaga afsuslansa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi» (Imom Termiziy rivoyati).


Uch xil qarash qalbingizdagi mahzunlikni ketkazadi:

- birovlardagi narsalarga rozilik ko‘zi bilan qarash;
- musibatga uchraganlarga ibrat ko‘zi bilan qarash;
- ahvoli sizdan yomonroq, holi xarobroq odamlarga qarash.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.