“Agar Alloh bu ummatni azoblashni hohlaganida edi. Ularga Ramazon oyi va Ixlos surasini ato qilmas edi.”( Hazrati Ali r.a)
Ramazon mehru-muruvvat, xayr-u saxovat oyi. Ramazon qalb, ruh va jasadimiz poklanadigan oy. Ramazon oyi duolarimiz ijobat bo‘ladigan, qadr kechasi, taroveh namozlariyu xatmi Qur’onlar barakasi, ro‘zadorni iftorlantirishning savobidan bahramand bo‘ladigan, xayrli amallarimiz uchun savoblar, ajrlar ko‘paytirib beriladigan, fazilatli, barokatli oy. Zero, Payg‘ambarimiz (sallallohu alayhi va sallam) “Agar ummatim Ramazon oyida ular uchun qancha fazilatlar borligini bilganlarida edi, yilning hammasini Ramazon bo‘lishini hoxlar edilar”, - deganlar. Ramazon oyida avvalo qalbni poklash, agar bir-biri bilan xusumatlashgan bo‘lsa, gina va xusumatlarni unutib bir-biri bilan yarashish, qo‘ni-qo‘shni mahallada, qarindoshlar orasida yordamga muxtojlarga muruvvat ko‘rsatish, yordam qo‘lini uzatish, qarindoshlarga siylai rahm qilish, bemorlarni ziyorat qilish, yetimlar boshini silash, yolg‘iz keksalar, nogironlar holidan xabar olish, savobli ishlarga shoshilishligu, barcha gunoh ishlardan o‘zini tiyish, birovning diliga ozor yetkazib qo‘yishdan, birovning haqqiga tajovvuz qilishdan saqlanishlikka bu ishlarni amlga oshirishlik bilan bo‘ladi. Bir oylik ertayu-kech qilinayotgan anna shunday qizg‘in ibodatlarga mukofoto‘laroq gunohlarimiz mag‘firat qilinadi, aybu nuqsonlarimiz kechiriladi. Shuning uchun bu oyning avali rahmat, o‘rtasi mag‘firat, nihoyasi do‘zaxdan najotdir.
Ramazon oyi poklanish oyi ekan, avvalo qalbimizni poklaylik. Agar qalbimiz pok bo‘lsa, boshqa a’zolarning gunoh qilishiga imkon bermaydi. Chunki, qalbi pokiza odamdan doimo yaxshilik umid qilinadi. Ramazon oyi yil ichidagi eng afzal oy hisoblanadi. Uning fazli haqida ko‘plab hadisi shariflar ulug‘ ulamolarimizning so‘zlari, madhlari, she’rlar aytilgan, kitoblar bitilgan. Lekin bu haqidagi ta’riflarning gultoji Robbil Olamiynning O‘z kalomida aytgan madhidir. Bu madh turli oyatlarda kelgan. Ushbu oyatdagi ta’rif Ramazoni sharifning eng ulkan fazilatlari haqidadir. Ya’ni: Baqara surasining 185-oyatida: “Ramazon oyiki, unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq bayonotlar bo‘lib, Qur’on tushurilgandir. Sizdankim bu oyda hozir bo‘lsa, ro‘zasini tutsin. Kim bemor yoki safarda bo‘lsa, bas, sanog‘i boshqa kunlardan. Alloh sizlarga yengillikni xohlaydi va sizlarga qiyinlikni xohlamas. Sanog‘ini mukammal qilishingiz va sizni hidoyatga boshlagan Allohni ulug‘lashingiz uchun. Shoyadki, shukr qilsalaringiz”.
Hazrati Mavlono Zulfiqor Ahmad Naqshbandiy hafizahulloh aytadilar: “Ro‘za Alloh taolo bilan banda o‘rtasidagi bir maxfiy ahdlashuvdir. Alloh taolo hadisi qudsiyda: “Ro‘za men uchundir. Uning mukofotini O‘zim beraman” deydi. Chunonchi, boshqa har turli ibodatning savobini farishtalar yozadilar. Magar, ro‘za borasida farishtalar “Bu banda ro‘za tutdi” deb yozadilar, xolos. Unga beriladigan savob va mukofotni qiyomat kuni Alloh taoloning O‘zi beradi.
Bunda bir nozik jihat bor, uni yaxshilab tushunib olaylik, har bir beruvchi o‘zining darajasiga ko‘ra beradi. Faraz qilaylik, biror tilanchi kelib mendan so‘rasa, men o‘zimning holatimga muvofiq, unga bir so‘m berib yuboraman. Agar ayni shu tilanchi biror mulkdor odamdan so‘rasa, u bir so‘m berishga uyaladi. Ehtimol, u unga ming so‘m berib yuborishi mumkin. Agar ayni shutilanchi biror mamlakatning podshohidan borib so‘rasa, u ming so‘m berishga uyaladi. U unga yuzming so‘m berib yuboradi, balki million so‘m berib yuborar. Undan kam bermaydi. Dunyoning buyuk shaxslari o‘zlarining darajasi va holatiga ko‘ra berganlarida, bu o‘rinda shuni anglab olish lozimki, Alloh taolo ham qiyomat kuni ro‘za ibodatiga savob berganda, O‘zining buyukligiga muvofiq beradi.
Alloh taolo barchamizni Ramazon savoblaridan bahramand aylasin.
“Jo‘ybori Kalon” ayol-qizlar o‘rta maxsus islom bilim
yurti mudarrisasi Husnigul Halimova
Otalari ularga birinchi maktubni yubordi. Lekin ular uni o‘qish uchun ochmadilar, balki har birlari maktubni peshonalariga surtib: “Bu buyuk habibimizdandir”, dedilar. Ushbu xatning ko‘rinishiga nazar qilib, uni chiroyli qutiga solib qo‘yishdi. Bolalar boshqa paytlarda maktubning changini artish uchun olishar va yana joyiga qo‘yib qo‘yishardi. Otalari oilasiga yuborgan hamma xatlarni shunday qilishdi.
Yillar o‘tdi. Ota uyga qaytdi. Lekin ulardan birgina farzand qolgandi. Ota undan so‘radi:
– Onang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Ular qattiq kasal bo‘ldilar. Bizda onamni davolash uchun mablag‘ topilmadi va vafot etdilar.
Ota dedi:
– Birinchi maktubimni ochmadingizmi?! Men sizlarga katta mablag‘ yuborgan edim-ku!
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q!
Ota yana so‘radi:
– Ukang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Siz uning ba’zi o‘rtoqlarini tanirdingiz. Onamning o‘limidan keyin unga nasihat qiladigan va uni to‘g‘ri yo‘lga soladigan kimsa topilmadi. U do‘stlari bilan ketdi.
Ota hayratlanib dedi:
– Nima uchun?! Yomon o‘rtoqlarini tark qilib, mening oldimga kelishini yozgan maktubimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il javoban:
– Yo‘q, – dedi.
Ota dedi:
– La havla va la quvvata illa billah. Opang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Turmushga chiqish uchun maslahat so‘ragan haligi yigit bilan nikohlandi va u hozir baxtsiz yashayapti.
Ota darg‘azab bo‘lib dedi:
– Sizlarga bu yigitning obro‘si, xulqi yomonligi va bu to‘yga noroziligim haqida yozgan xatimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q! Biz xatlaringizni bir chiroyli qutida saqladik. Doim uni ziynatladik, peshonamizga surtdik, lekin o‘qimadik.
Bu oilaning ahvoli, uning birligi qanday tarqalib ketgani, otaning maktubini o‘qimay, undan manfaat olmay, balki uni muqaddaslab, unda yozilganlarga amal qilmay, hayotlarini qiyinlashtirganliklari haqida tafakkur qildim. So‘ng stol ustidagi chiroyli qutiga solib qo‘yilgan Qur’oni Karimga nazar soldim... Sho‘rim qurisin!
Albatta, men Allohning Maktubiga anavi bolalar otalarining xatlariga muomala qilganlari kabi munosabatda bo‘lyapman. Men Mus'hafni stolim ustiga qo‘yganman-u, lekin uni o‘qimayman, undagi narsalardan foydalanmayman ham. Axir, u butun hayotimning dasturi-ku!
Robbimga istig‘for aytdim. Mus'hafni ochdim va hech qachon uni tark etmaslikka qaror qildim.
Arab tilidan Ziyoda Mirahmatova tarjimasi