“Agar Alloh bu ummatni azoblashni hohlaganida edi. Ularga Ramazon oyi va Ixlos surasini ato qilmas edi.”( Hazrati Ali r.a)
Ramazon mehru-muruvvat, xayr-u saxovat oyi. Ramazon qalb, ruh va jasadimiz poklanadigan oy. Ramazon oyi duolarimiz ijobat bo‘ladigan, qadr kechasi, taroveh namozlariyu xatmi Qur’onlar barakasi, ro‘zadorni iftorlantirishning savobidan bahramand bo‘ladigan, xayrli amallarimiz uchun savoblar, ajrlar ko‘paytirib beriladigan, fazilatli, barokatli oy. Zero, Payg‘ambarimiz (sallallohu alayhi va sallam) “Agar ummatim Ramazon oyida ular uchun qancha fazilatlar borligini bilganlarida edi, yilning hammasini Ramazon bo‘lishini hoxlar edilar”, - deganlar. Ramazon oyida avvalo qalbni poklash, agar bir-biri bilan xusumatlashgan bo‘lsa, gina va xusumatlarni unutib bir-biri bilan yarashish, qo‘ni-qo‘shni mahallada, qarindoshlar orasida yordamga muxtojlarga muruvvat ko‘rsatish, yordam qo‘lini uzatish, qarindoshlarga siylai rahm qilish, bemorlarni ziyorat qilish, yetimlar boshini silash, yolg‘iz keksalar, nogironlar holidan xabar olish, savobli ishlarga shoshilishligu, barcha gunoh ishlardan o‘zini tiyish, birovning diliga ozor yetkazib qo‘yishdan, birovning haqqiga tajovvuz qilishdan saqlanishlikka bu ishlarni amlga oshirishlik bilan bo‘ladi. Bir oylik ertayu-kech qilinayotgan anna shunday qizg‘in ibodatlarga mukofoto‘laroq gunohlarimiz mag‘firat qilinadi, aybu nuqsonlarimiz kechiriladi. Shuning uchun bu oyning avali rahmat, o‘rtasi mag‘firat, nihoyasi do‘zaxdan najotdir.
Ramazon oyi poklanish oyi ekan, avvalo qalbimizni poklaylik. Agar qalbimiz pok bo‘lsa, boshqa a’zolarning gunoh qilishiga imkon bermaydi. Chunki, qalbi pokiza odamdan doimo yaxshilik umid qilinadi. Ramazon oyi yil ichidagi eng afzal oy hisoblanadi. Uning fazli haqida ko‘plab hadisi shariflar ulug‘ ulamolarimizning so‘zlari, madhlari, she’rlar aytilgan, kitoblar bitilgan. Lekin bu haqidagi ta’riflarning gultoji Robbil Olamiynning O‘z kalomida aytgan madhidir. Bu madh turli oyatlarda kelgan. Ushbu oyatdagi ta’rif Ramazoni sharifning eng ulkan fazilatlari haqidadir. Ya’ni: Baqara surasining 185-oyatida: “Ramazon oyiki, unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq bayonotlar bo‘lib, Qur’on tushurilgandir. Sizdankim bu oyda hozir bo‘lsa, ro‘zasini tutsin. Kim bemor yoki safarda bo‘lsa, bas, sanog‘i boshqa kunlardan. Alloh sizlarga yengillikni xohlaydi va sizlarga qiyinlikni xohlamas. Sanog‘ini mukammal qilishingiz va sizni hidoyatga boshlagan Allohni ulug‘lashingiz uchun. Shoyadki, shukr qilsalaringiz”.
Hazrati Mavlono Zulfiqor Ahmad Naqshbandiy hafizahulloh aytadilar: “Ro‘za Alloh taolo bilan banda o‘rtasidagi bir maxfiy ahdlashuvdir. Alloh taolo hadisi qudsiyda: “Ro‘za men uchundir. Uning mukofotini O‘zim beraman” deydi. Chunonchi, boshqa har turli ibodatning savobini farishtalar yozadilar. Magar, ro‘za borasida farishtalar “Bu banda ro‘za tutdi” deb yozadilar, xolos. Unga beriladigan savob va mukofotni qiyomat kuni Alloh taoloning O‘zi beradi.
Bunda bir nozik jihat bor, uni yaxshilab tushunib olaylik, har bir beruvchi o‘zining darajasiga ko‘ra beradi. Faraz qilaylik, biror tilanchi kelib mendan so‘rasa, men o‘zimning holatimga muvofiq, unga bir so‘m berib yuboraman. Agar ayni shu tilanchi biror mulkdor odamdan so‘rasa, u bir so‘m berishga uyaladi. Ehtimol, u unga ming so‘m berib yuborishi mumkin. Agar ayni shutilanchi biror mamlakatning podshohidan borib so‘rasa, u ming so‘m berishga uyaladi. U unga yuzming so‘m berib yuboradi, balki million so‘m berib yuborar. Undan kam bermaydi. Dunyoning buyuk shaxslari o‘zlarining darajasi va holatiga ko‘ra berganlarida, bu o‘rinda shuni anglab olish lozimki, Alloh taolo ham qiyomat kuni ro‘za ibodatiga savob berganda, O‘zining buyukligiga muvofiq beradi.
Alloh taolo barchamizni Ramazon savoblaridan bahramand aylasin.
“Jo‘ybori Kalon” ayol-qizlar o‘rta maxsus islom bilim
yurti mudarrisasi Husnigul Halimova
1. Allohga taqvo qilishni tijorat deb bil, shunda u senga molsiz foyda keltiradi.
2. O‘zingni senga muhtoj bo‘lmagan, lekin sen unga muhtoj bo‘lgan kishining o‘rniga qo‘y.
3. Xarsang toshlarni joyidan ko‘chirish, ongsiz odamga anglatishdan osonroqdir.
4. Jannatni talab qilishda oliy himmatli bo‘l.
5. Allohdan shunday umid qilki, u bilan Uning makridan omonda bo‘lma va Allohdan shunday qo‘rqki, u bilan Uning rahmatidan umidsiz bo‘lma.
6. Men hech qachon sukutdan afsuslanmadim. Agar gap kumush bo‘lsa, sukut — oltin.
7. Hikmat kambag‘allarni podsholarning majlislarida o‘tkazgan.
8. “Yo Robbim, meni mag‘firat qil” — deb ko‘p takrorla, zero Allohning bir soati borki, u vaqtda so‘rovchi rad etilmaydi.
9. Kim yolg‘on gapirsa, yuzining suvini (obro‘yi) ketadi, kimning xulqi yomon bo‘lsa, g‘am-tashvishi ko‘payadi.
10. Allohdan qo‘rq, lekin qalbing fojir bo‘laturib, odamlar seni hurmat qilishlari uchun o‘zingni ularga Allohdan qo‘rqadigan qilib ko‘rsatma.
11. Amal faqat yaqiniy ishonch (e’tiqod) bilangina mukammal bo‘ladi, kimning e’tiqodi zaif bo‘lsa, amali ham zaif bo‘ladi.
12. Yolg‘on gapirishdan ehtiyot bo‘l, zero u pishirilgan chumchuq go‘shti kabi ishtahalidir, lekin ko‘p o‘tmay egasini ichini yondiradi.
13. Majlisni ko‘zing bilan ko‘rib tanla, agar Alloh zikr qilinadigan majlis bo‘lsa, u yerda o‘tir. Agar olim bo‘lsang, ilming naf beradi, agar johil bo‘lsang, senga o‘rgatishadi, agar Alloh u majlisga rahmatini nozil qilsa, sen ham shu rahmatdan bahramand bo‘lasan.
14. Qarzdorlikdan ehtiyot bo‘l, chunki u kunduzi xorlik va tunda g‘amdir.
15. To‘qlik ustiga ovqat yemagin — chunki unday taomni yegandan ko‘ra itga tashlagan yaxshiroq.
16. Agar shayton senga shubha va gumon orqali kelsa, uni yaqiniy ishonch va nasihat bilan yeng, agar u tanballik va zerikish tomonidan kelsa, qabr va qiyomatni eslab yeng, agar u xohish va qo‘rquv tomonidan kelsa, unga dunyo tark etiladigan va qoldiriladigan narsadir, deb ayt.
17. Tilingdan chiqqan gaplarga ehtiyot bo‘l, sukut qilgan kishi omonda bo‘ladi, faqat foydasi bor gaplarni gapir.
18. Yuzingni niqoblashdan (ya’ni shubhali qiyofadan) saqlan — chunki, u kechasi odamlarni qo‘rqitadi, kunduzi esa xo‘rlik keltiradi.
19. Men tosh, temir va og‘ir yuklarni ko‘tardim, ammo yomon qo‘shnidan og‘irroq narsani ko‘rmadim.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV