Sayt test holatida ishlamoqda!
25 Iyun, 2025   |   29 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:06
Quyosh
04:51
Peshin
12:31
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
25 Iyun, 2025, 29 Zulhijja, 1446

Qosim ibn Muhammad ibn Abdulloh

28.03.2017   7719   2 min.
Qosim ibn Muhammad ibn Abdulloh

U zot Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning farzandlari bo‘lib, 603 yili 1 Yanvarda Makkada tug‘ilganlar. Onalari Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho bo‘ladilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam payg‘ambar bo‘lishlaridan oldin dunyoga kelgan, U zotning avvalgi farzandlari hisoblanadilar. Shuning uchun ham Rasululloh sollallohu alayhi va sallam “Abu Qosim” nomi ila kunyalangan (chaqirilgan) lar.

 U zot hali sutdan chiqmay turib, bu foniy dunyodan abadiylik hayotiga safar qiladilar. Rivoyatlarga ko‘ra U zotning vafot etgan yoshlari borasida quyidagi so‘zlar aytilgan:

  1. U zot endi yura boshlaganida, 1 yoshdan o‘tib vafot etgan.
  2. Ikki yoshlarida vafot etgan.
  3. 17 oyliklarida vafot etgan.
  4. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam payg‘ambar bo‘lishlaridan oldin vafot etgan.
  5. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam payg‘ambar bo‘lganlaridan so‘ng vafot etgan.

“Musnadul Firyobiy” da rivoyat qilinishicha: Rasululloh sollallohu alayhi va sallam o‘g‘illari Qosim vafot etgan vaqtda Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anhoning huzurlariga kirdilar. Qarasalar U zot roziyallohu anho yig‘layotgan ekanlar. Ana shunda Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga: “Ey Allohning rasuli! Qosim hali sutdan chiqmagan edi. Agar hech bo‘lmaganda sutdan chiqqanida edi, albatta bu musibat menga, bunga nisbatan yengil bo‘lar edi” dedilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam U zotga: “Albatta siz uni jannatda ham emizasiz. Agar hohlasangiz Alloh taolo sizga jannatdagi uni ovozini eshittirishi mumkin” dedilar. Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho: “Yo‘q! Shart emas. Men Alloh va Uning Rasuliga ishonaman” dedilar.

Yuqoridagi rivoyatdan Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning farzandlari, U zot payg‘ambar bo‘lganlaridan so‘ng vafot etgani ma’lum bo‘ladi.

Toshkent islom instituti 4 kurs talabasi

Abdus Somad Abdul Bosit

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Xato – bandaniki

24.06.2025   5378   1 min.
Xato – bandaniki

Bir yigit masjidga kelib biroz o‘tirgach, imomga e’tiroz bildirdi: 
 

– Endi masjidga kelib o‘tirmasak ham bo‘larkan...


Imom undan nima uchun bunday deganining sababini so‘radi. Yigit yon-atrofdagi hamma odam telefonga qarab o‘tirgani, ba’zilari o‘zaro gaplashayotgani uchun shu gapni gapirganini aytdi.


Imom biroz o‘ylab turgach, bunday dedi:

– Yaxshi, e’tirozing o‘rinli. Men bu haqda odamlarga eslatib turibman. Lekin sen endi masjidga kelmoqchi bo‘lmasang bir ish qilib ket.


Yigit rozi bo‘ldi. Imom unga bir piyolani to‘ldirib suv berdi va shu suvni bir tmchi ham to‘kmasdan masjidning ichini bir aylanib chiqishini iltimos qildi. Yigit bor diqqat-e’tiborini jamlab, ohista qadamlar bilan, ikki ko‘zini piyoladan uzmagan holda vazifani muvaffaqiyatli ado etdi.


Imom unga dedi:

– Barakalloh! Endi menga ayt-chi, sen shu topshiriqni bajarayotganingda kimlar gapirib o‘tirdi, kimlar telefoniga qaradi?


Yigit javob berdi:

– Men qayerdan bilay, axir butun diqqatim suvni to‘kib qo‘ymaslikda edi.


Imom dedi:

– Ana ko‘rdingmi? Sen topshiriqni bajarayotganingda butun fikru hayolingni bir joyga jamlading. Allohning huzurida turganimizni his qilib, xayolimizni ibodatga, Uning zikriga qaratsak, boshqalarning xatosini ko‘rishga vaqtimiz ham qolmaydi. Albatta, kimdir xato qilsa bu sening hidoyatdan yuz burib ketishingga sabab bo‘lmasligi kerak. Chunki xato dinniki yo masjidniki emas, balki bandaniki...


Yigit o‘ylab ko‘rib, xato qilganini tushundi. Keyingi jamat namozlarida xushu bilan qatnashishda davom etdi. 


Akbarshoh RASULOV