U zot Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning farzandlari bo‘lib, 603 yili 1 Yanvarda Makkada tug‘ilganlar. Onalari Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho bo‘ladilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam payg‘ambar bo‘lishlaridan oldin dunyoga kelgan, U zotning avvalgi farzandlari hisoblanadilar. Shuning uchun ham Rasululloh sollallohu alayhi va sallam “Abu Qosim” nomi ila kunyalangan (chaqirilgan) lar.
U zot hali sutdan chiqmay turib, bu foniy dunyodan abadiylik hayotiga safar qiladilar. Rivoyatlarga ko‘ra U zotning vafot etgan yoshlari borasida quyidagi so‘zlar aytilgan:
“Musnadul Firyobiy” da rivoyat qilinishicha: Rasululloh sollallohu alayhi va sallam o‘g‘illari Qosim vafot etgan vaqtda Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anhoning huzurlariga kirdilar. Qarasalar U zot roziyallohu anho yig‘layotgan ekanlar. Ana shunda Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga: “Ey Allohning rasuli! Qosim hali sutdan chiqmagan edi. Agar hech bo‘lmaganda sutdan chiqqanida edi, albatta bu musibat menga, bunga nisbatan yengil bo‘lar edi” dedilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam U zotga: “Albatta siz uni jannatda ham emizasiz. Agar hohlasangiz Alloh taolo sizga jannatdagi uni ovozini eshittirishi mumkin” dedilar. Xadija binti Xuvaylid roziyallohu anho: “Yo‘q! Shart emas. Men Alloh va Uning Rasuliga ishonaman” dedilar.
Yuqoridagi rivoyatdan Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning farzandlari, U zot payg‘ambar bo‘lganlaridan so‘ng vafot etgani ma’lum bo‘ladi.
Toshkent islom instituti 4 kurs talabasi
Abdus Somad Abdul Bosit
Prezident Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlariga oid Farmonni imzoladi.
Hujjat Konstitutsiyaviy sud faoliyatini sifat jihatidan yangi bosqichga olib chiqish, fuqarolarning konstitutsiyaviy odil sudlovga erishish imkoniyatlarini kengaytirish hamda sud ishlarini yuritishda shaffoflik va samaradorlikni oshirishga qaratilgan. Unda quyidagilar nazarda tutilgan:
– fuqarolar va yuridik shaxslarning Konstitutsiyaviy sudga murojaat qilish tartib-taomillarini soddalashtirish, ortiqcha byurokratik to‘siqlarni bartaraf etish;
– konstitutsiyaviy shikoyat institutini takomillashtirish va sud himoyasini kuchaytirish;
– davlat organlari faoliyati ustidan ta’sirchan konstitutsiyaviy nazoratni ta’minlash;
– 2026–2027 yillarda Konstitutsiyaviy sud faoliyatini raqamlashtirish dasturini amalga oshirish;
– sud ishlarini yuritishda "E-KSUD" axborot tizimini joriy etish, elektron murojaatlar, onlayn kuzatuv va videokonferensiya orqali sud majlislarida ishtirok etish imkoniyatlarini yaratish;
– sud majlislarini jonli efirda uzatish, audioyozuv orqali qayd etish va elektron bayonnomalarni shakllantirish;
– davlat organlari axborot tizimlari bilan integratsiya orqali fuqarolar va tadbirkorlarni ortiqcha ovora qilmasdan zarur ma’lumotlarni elektron shaklda olish amaliyotini joriy etish.
Farmon Konstitutsiya ustuvorligini ta’minlash, inson huquq va erkinliklarini ishonchli himoya qilish hamda sud tizimida zamonaviy, ochiq va xalqqa yaqin mexanizmlarni joriy etishga xizmat qiladi.