Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Dekabr, 2025   |   7 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:48
Peshin
12:29
Asr
15:19
Shom
17:05
Xufton
18:23
Bismillah
27 Dekabr, 2025, 7 Rajab, 1447

Asmo binti Yazid

16.02.2017   13319   3 min.
Asmo binti Yazid

Sahobiya ayollar

Asmo binti Yazid ansoriy ayollardan bo‘lib, kuchli iymon, sabr, shijoat, aql egasi edi. Unda hotirlash, ta’sirchan gapirish, chiroyli o‘qish qobilyati mujassam edi. U bizga Rasululloh (salollohu alayhi vasallam) haqlaridagi qissalarni o‘ziga hos usul bilan yetkazib berganlardan biridir.

Ibn Hojar bunday deydi: “Asmo binti Yazid ibn Sakkon ibn Rofe’ ibn Imriul Qays ansorlardan bo‘lib avs qabilasning ashhal urug‘idandir. “Ummu Omir” va “Ummu Salam” kunyalari bor.

Asmoning Quron karim oyatlarini, hadisi sharifni o‘rganinshga o‘ta mohir edi.

Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam) sahobalar davrasida o‘tirganlarida Asmo binti Yazid huzurlariga keldi va: “Ota, onam sizga fido bo‘lsin, ey Allohni elchisi! Ayollar nomidan keldim. Ular so‘zimni maqullashdi. Alloh taolo sizni erkak ayolga payg‘ambar qilgan. Biz ayollar homilador bo‘lamiz. Erkaklar jamoat namozlarida ishtirok etishadi, hamda Alloh yo‘lida safarga chiqish bilan darajalari yuksaladi. Qachon safarga ketishsa, biz ularni bolalarini va mollarni qo‘riqlaymiz. Ayting-chi, savobda ular bilan teng bo‘lamizmi?”  deb so‘radi. Shunda Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam) sahobalarga “Dini haqida yahshi savol bergan ayollarning so‘zini eshitdingizmi? – dedilar. So‘ngra yana Asmoga yuzlanib: “Ey Asmo ortingdagi ayollarga bildir, ulardan qaysi biri eriga yaxshi xotin bo‘lsa, uning roziligini istab yaxshiliklariga ergashsa, barcha savobda eri bilan teng sherik bo‘ladi” deb marhamat qildilar.

Asmo binti Yazid (raziyallohu anho) bunday rivoyat qiladi: “Bir kuni tengdosh ayollar orasida turgan edim. Yonimizdan Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam) o‘tib qoldilar. Bizlarga salom berib: “Kufroni ne’mat qilishdan saqlaninglar”, dedilar. So‘rashga juratlirog‘i men edim. “Ey Rasululloh, kufroni ne’mat nima?” deb so‘radim. U zot marhamat qildilar: “Sizlardan biringiz  ota-onasi bilan yashaydi. So‘ngra Alloh taolo unga er bersa, eridan farzand ato qilsa, u g‘azablanadi. Hatto unga: “Men sendan hech yaxshilik ko‘rmadim” deydi. Bu voqea ayollarga Payg‘ambarimiz tarbiyalarining bir ko‘rinishi edi.

Amr ibn Qatoda (raziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam) eng birinchi bay’at bergan ayollar Ummu Said, Kabashata binti Rofe Ummu Omir (Asmo) binti Yazid ibn Sakkon va Havo binti Yazid ibn Sakkondir”.

Asmo birinchi bay’at qilganidan faxrlanib: “Men Rasulullohga bay’at qilgan ayollarning birinchisiman”, der edi.

Asmo binti Yazid ishlarni ishonch va diqqat bilan o‘rganar edi. Oisha                  (raziyallohu anho) maqtab: “Ansor ayollar qanday ham yaxshidir, dinni o‘rganishda hayolari ularni  (masala) so‘rashdan to‘sib qolmadi ”, deganlarida Asmo binti Yazid kabi ayollarni nazarda tutganlari shubhasiz.

Sahiylik ansorlarning oliy sifati edi. Asmo binti Yazid rivoyat qiladi: “Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam) uyimizga tashrif buyurganlarida: “Bu uylarda qanday yaxshilik bor, bu arsorlarning yaxshiligidir”, deb marhamat qildilar.

Asmo binti Yazid yana shunday fazilatlari bois Rasululllohning hurmatlarini qozondi. Hudaybiyadagi daraxt ostida Asmo Rizvon bay’atini bergan edi. Payg‘ambar (salollohu alayhi vasallam): “daraxt ostida bay’at berganlardan hech biri do‘zaxga kirmaydi”, deganlar.

Davomi bor...

Manbalar asosida

Toshkent islom instituti 4-kurs talabasi

Tojiddinov Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li tayyorladi

Boshqa maqolalar
Videolar

Amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi

24.12.2025   10022   4 min.

Shu yil 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbusi o‘tkazib kelinayotgan amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi.

Tadbirga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchilik qildi. Shuningdek, unda Diniy idora bo‘limi boshliqlari Islomiddin domla Zuhriddinov, Muzaffar domla Kamolov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi yetakchi mutaxassisi Dilmurod Rahimovlar qatnashdi.

Mazkur tumandagi “Islomobod” masjidida o‘tkazilgan tashkiliy yig‘ilishda Toshkent shahar vakilligi rahbariyati, tuman-shaharlar bosh imom-xatiblari va Olmazor tumanidagi masjid imom-xatiblari ham ishtirok etdi.

Tadbir avvalida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Inson qadri” kitobi taqdimoti o‘tkazildi. Unda Zayniddin domla Eshonqulov mazkur kitob bugungi hayotimiz bilan naqadar uyg‘un ekani, dinimizda ham inson va uning qadr-qimmati yuksak ulug‘lanishi, har bir diniy soha xodimining faoliyati uchun dasturamal bo‘lib xizmat qilishini alohida ta’kidlab o‘tdi. Ushbu kitob barcha ishtirokchilarga tarqatildi.

Tadbir davomida tuman bosh imom-xatiblari uchun namunaviy maxsus kiyim namunasi taqdimot qilindi. Unda chakmon, duxoba va milliy do‘ppilar namoyish qilindi.

Shuningdek, Toshkent shahri, xususan, Olmazor tumanida 2025 yil davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisob qilindi. Unda shahardagi imom-xatiblar faoliyatidagi yutuqlar e’tirof etilib, ba’zi kamchiliklar bo‘yicha tegishli tavsiyalar berildi.

Shundan so‘ng Toshkent shahar bosh imom xatibi o‘rinbosari Rustamov Ergashali boshchiligida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, ular Olmazor tumanidagi 21 ta masjid va mahallasiga biriktirildi.

Tadbir doirasida amaliyoti nazarda tutilgan yo‘nalishlar bo‘yicha quyidagilar amalga oshirildi:

Birinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatiblar 7 toifaga mansub 105 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi: Xususan:  

- 20 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, tushunchalari to‘g‘rilandi;

- 15 ta xonadonda jazo muddatini o‘tayotganlarning oila a’zolari, muqaddam sudlanganlar bilan suhbat qilindi;

- 20 ta notinch oila o‘rganilib, muammoning sabablari bartaraf etish, arazlashganlarni yarashtirish choralari ko‘rildi;

- 15 ta xonadonda ichkilikka ruju qo‘yganlar bilan suhbat qilinib, zararli odatlardan saqlanish to‘g‘risida nasihat qilindi;

- nogiron, kasal, ehtiyojmand fuqarolar, shuningdek, tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 20 ta oilaga kirilib, ulardan hol-ahvol so‘rash barobarida sovg‘a-salomlar ulashildi, davolanish va dori-darmon uchun moddiy yordam ko‘rsatildi.

Kirilgan 105 ta xonadonning ichidan moddiy imkoniyati cheklanganlariga  homiylarni jalb qilgan holda jami 42 000 000 (qirq ikki million) so‘mlik ro‘zg‘orlik mahsulotlari ehson qilindi. Ular orasidan o‘ta nochor bo‘lganlarining moddiy ta’minotidan xabardor bo‘lib turish rejalashtirildi;

Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatib faoliyati o‘rganildi. Jumladan, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar yaratish jihatlari ko‘rib chiqildi.

Uchinchi yo‘nalish bo‘yicha Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan 21 ta masjidda peshin namozini ado qilib, jamoatga ma’ruza qilib berdilar. Tinchlik ne’mati, shukronalik, aqidada adashmaslik, mazhabga ergashish kabi muhim mavzudagi chiqishlarda 3800 ga yaqin tinglovchi qamrab olindi.

Shuningdek, yakuniy yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov qish mavsumini betalofat o‘tkazish bo‘yicha so‘z yuritdi.

Yig‘ilishda mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari bilan muloqatni muntazam yo‘lga qo‘yish, kadrlar masalasiga e’tiborni kuchaytirish, ma’ruzalarni Fatvo markazidan chiqarilgan juma tezislari va qo‘shimcha adabiyotlardan foydalangan holda boyitish, haftaning dushanba va payshanba kunlari ma’ruzalar qilish haqida so‘zladi.

Diniy idora Moliyaviy nazorat va tahlil bo‘limi boshlig‘i Islomiddin Zuhriddinov masjidlarda ish yuritish hujjatlarini takomillashtirish, ehson qutilardagi tushumlarni komissiya a’zolari ishtirokida dalolatnoma asosida bankdagi hisob raqamlarga kirim qilish, to‘y va marakalarni ixchamlashtirish, janoza marosimlarda bid’at-xurofatlarga chek qo‘yish to‘g‘risida gapirdi.

Masjidlar bilan ishlash bo‘limi boshlig‘i Muzaffar Kamolov mavjud mahallalarga barcha imom-xatib va imom-noiblarni biriktirish, mahalla yettiligi bilan homkorlikda ishlarni yo‘lga qo‘yish, shar’iy dalil va hayotiy misollar asosida ma’ruza qilish, kiber jinoyatchilikning oldini olish haqida aytib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Olmazor tumani imom-xatiblari yutuq va kamchiliklari yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

VIDEO