Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Aprel, 2025   |   25 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:05
Quyosh
05:32
Peshin
12:26
Asr
17:11
Shom
19:15
Xufton
20:35
Bismillah
23 Aprel, 2025, 25 Shavvol, 1446

Jamarot

29.07.2016   14005   1 min.
Jamarot

Minoga kelgach tosh otish boshlanadi. Hayitning 1 – kuni yetti dona tosh otiladi. Toshni Muzdalifadan yo xohlagan boshqa joydan terib olsa bo‘ladi. Tosh hajmi no‘xatdek bo‘ladi. Tosh oldin otilgan bo‘lmasligi kerak. Tosh otish Ibrohim (a.s) dan qolgan bo‘lib, u zot o‘g‘lini qurbonlikka so‘yishga olib ketayotganlarida shayton ig‘vo qilmoqchi bo‘lganda, Ibrohim a.s. uni tosh otib quvgan.

Hayitning 1 – kuni Jamratul aqobada tosh otiladi. U jamratul kubro, jamratul uxro deb ham ataladi. Tosh aqobadan besh gaz uzoqlikdan turib, barmoqlarning uchi bilan otiladi. Har bir tosh “Allohu akbar” deb otiladi. Tosh agar maxsus joyga tushmasa, qayta otish vojib bo‘ladi. Birinchi toshni otgan zahoti “talbiya”ni to‘xtatadi. Tosh otish vaqti subhi sodiqdan, keyingi kunning subhigachadir. Tosh otgan zahoti u yerdan ketish kerak bo‘ladi. Keyingi kun subhigacha otilmasa, jonliq so‘yish vojib bo‘ladi. Kechasi otish makruh. Ammo ayollar, qarilar, kasallar kechasi otgani afzal. Tosh otayotgan joy 2 qavatli bo‘lib, qaysidan otsa ham bo‘laveradi.

Uzrli kishilarni toshini boshqa otsa ham bo‘ladi, faqat avval o‘zinikini otishi shart. Tosh otilgach, ifrod hajni niyat qilgan kishi soch oldiradi. Lekin u agar qurbonlik qilmoqchi bo‘lsa, avval qurbonlik qilib keyin sochini oldiradi. Qiron, Tamattu’dagilar shunday qilishi shart. Endi ehromda man qilingan ishlarning ayollardan boshqasi halol bo‘ladi.

Haj va umra
Boshqa maqolalar

Badavlat odam zohid bo‘ladimi?

23.04.2025   915   3 min.
Badavlat odam zohid bo‘ladimi?

Zuhd – dunyoga bemayl, behavas bo‘lishlik, nafsini ti­yishlik, taqvodorlik demakdir. Shunday ekan o‘z-o‘zidan savol tug‘iladi: badavlat odam ham zohid bo‘ladimi?

Sufyoni Savriy rahimahulloh hazratlaridan: “Badavlat odam ham zohid bo‘ladimi?” deb so‘ralganida, u zot: “Ha! Agar mol-dunyosi ko‘payganida shukr qilsa, kamayganida ham shukr, ham sabr qilsa”, deb javob bergan ekanlar.

Aliy roziyallohu anhu: “Agarda bir kishi yer yuzidagi hamma narsani qo‘lga kiritib, u orqali Allohning rizosini ko‘zlasa, demak, u zohiddir! Agar u hamma narsani tashlasa-yu, bundan Allohning roziligini maqsad qilmasa, demak, u zohid emasdir”, deganlar.

Podshoh zohidning oldiga borib: “Sening o‘ta zohidligingni bilib, oldingga keldim”, debdi. Zohid esa: “O‘zimdan-da zuhdda mahkamroq kishiga yo‘llab qo‘yaymi seni?” debdi. “Mayli”, debdi podshoh. Zohid esa: “Bu sensan... Chunki men bu o‘tkinchi dunyodan yuz o‘girdim. Sen bo‘lsang boqiy jannatga orqa o‘girgansan (ya’ni, haqiqiy yuz o‘giruvchi sensan)”, debdi.

Mol-dunyoni ko‘paytirish yoki vaqtinchalik lazzat uchun abadiy jannatdan voz kechish mumkinmi?!

Alloh taolo aytadi: «Ayting: “Albatta, namozim, ibodatim va hayotu mamotim olamlar Parvardigori bo‘lmish Alloh uchundir”»[1].

Xalifa Hishom ibn Abdulmalik Solim ibn Abdullohni ka’baning oldida ko‘rib: “Mendan birorta hojatingizni so‘rang”, dedi.

U zot javoban: “Allohga qasamki, men Allohning uyida turib Allohdan boshqadan so‘rashdan hayo qilaman”, dedi. Baytullohdan chiqqanidan so‘ng Hishom ibn Abdulmalik: “Allohning uyidan ham chiqdingiz, endi so‘rang!” – dedi. “Dunyo hojatlaridanmi yoki oxiratmi?” – dedi Ibn Abdulloh. Hishom ibn Abdulmalik: “Dunyo hojatlaridan”, dedi. Shunda Ibn Abdulloh: “Dunyoga molik bo‘lgan Zotdan so‘ramadim-u, qanday qilib egasi bo‘lmagandan so‘rayman”, degan ekan.

Bir solih zotga: “Dunyodan yuz o‘girib, go‘sht, tuxum va lazzatli taomlarni tark etgan kishi haqida nima deysiz?” – deb savol berishdi. U: “Zuhd bilan lazzatli narsalardan voz kechishning bir-biriga nima aloqasi bor?!  Xohlagan narsasini yeyaversin va Allohga haqiqiy taqvo qilsin”, dedi.

Agar haromdan hazar qilib, haloldan yesangiz, Alloh buni yomon ko‘rmaydi. Alloh harom qilgan narsalardan chetlanib, lazzatli narsalarni yeyayotgan bo‘lsangiz, buning ham karohiyatli joyi yo‘q.

Ota-onangizga yaxshilik qilayapsizmi?!
Yaqin qarindoshlaringiz, qo‘ni-qo‘shnilaringiz bilan munosabatlaringiz qanday?!
Qiynalganlarga yordam beryapsizmi?!
Achchig‘ingiz chiqqanda g‘azabingizni yenga olayapsizmi?!
Sizga yomonlik qilganlarga ham yaxshilik qilish qo‘lingizdan kelyaptimi?!
Kamiga sabr qilib, ko‘piga shukr qilyapsizmi?! 

Mana shu  savollarga to‘liq javob  bera olsangiz, bilingizki siz Allohning roziligiga erishasiz.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  An’om surasi, 162-oyat.