Baqara surasining 255-oyati hisoblangan “Oyatal Kursiy”ni barcha o‘rinlarda ko‘proq o‘qib yurish va har kecha yotog‘iga yotgan vaqtda uni o‘qish mustahabdir.
Bu borada Ali roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan quyidagi hadislarni rivoyat qilganlar: “Oylarning sayyidi Muharram, kunlarning sayyidi Juma, so‘zlarning sayyidi Qur’on, Qur’onning sayyidi esa oyatul kursiydir. Oyatul kursiyda ellikta kalima bo‘lib, har bir kalimada ellikta baraka bordir”. (Daylamiy “Musnadul Firdavs”da rivoyat qilgan.)
Ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Alloh taolo Baqara surasidagi “Alloh – Undan o‘zga iloh yo‘q. U Hayy va Qayyumdir...” oyatidan ulug‘roq osmonni ham, yerni ham, jannatni ham, do‘zaxni ham yaratmagan”. (Abu Ubayd va Hokim rivoyati.)
Sufyon ibn Uyayna aytadi: “Chunki Oyatal Kursiy Allohning kalomidir, Allohning kalomi esa maxluq emasdir. Va Allohning kalomi osmon va yerdan iborat Allohning maxluqotlaridan ulug‘dir”. (Imom Termiziy “Qur’on fazilatlari”da zikr qilgan.)
Ubay ibn Ka’bdan rivoyat qilinadi: “Muhammadning nafsi qo‘lida bo‘lgan Zotga qasamki, albatta, bu oyatning – “Oyatal Kursiyning” tili va ikkita labi bor, Arshning poyida Alloh taoloni ulug‘laydi”. (Imom Muslim va Abu Dovud rivoyati.)
Abdurohman ibn Avf[1] uyiga kirsa, uyining to‘rtta burchagida Oyatal Kursiyni o‘qir edi. Buning ma’nosi – go‘yoki Oyatal Kursiy u kishining to‘rtala tomonidan qo‘riqchi bo‘lib, uyining burchaklarida turib, undan shaytonlarni haydashini xohlardi. Ibn Abbos roziyallohu anhu: “Qur’ondagi eng ulug‘ oyat Oyatal Kursiydir”, deganlar. Bazi ulamolar: “Chunki Oyatal Kursiyda Allohning ismi zamir va zohir ism ko‘rinishida o‘n sakkiz marta zikr qilingan”, deganlar.
Jaloliddin Hamroqulov
"Novza" jome’ masjidi imom-xatibi
Toshkent islom instituti kafedra mudiri
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.
Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.
Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.