Akademiya bosh kotibi doktor Abdulloh bin Solih Al-Vashmiy anjumandan turli media platformalarda arab tilidagi kontentni boyitish maqsadi ko‘zlanganini ta’kidladi. Bu sa’y-harakat tegishli xodimlarni rag‘batlantirish va qo‘llab-quvvatlash, ularning ilmiy va kasbiy imkoniyatini oshirishga yordam beradi.
UNA-OIC bosh direktori Muhammad bin Abd Rabbo Al-Yamiy arabcha gapirilmaydigan yurtlardagi axborot agentliklari tarkibida arab tili bo‘yicha bo‘limlar, raqamli platformalarda sahifalar ochishga intilish ortayotganini e’tirof etdi.
– Bunday tashabbus ishonchli ma’lumot manbasi yaratish orqali madaniy muloqot ko‘prigini barpo etish va mustahkamlashga qaratilgan, – dedi u.
Vebinarda O‘zbekiston Milliy axborot agentligi Xalqaro axborot tahririyati bosh muharriri o‘rinbosari O‘tkir Alimov va Tarjima tahririyati yetakchi muharriri Fathiddin Samariddinov ham ishtirok etdi.
– Respublikamiz hayotiga oid ijtimoiy-siyosiy axborotlarni tarqatuvchi yetakchi rasmiy axborot agentligi hisoblangan O‘zA bugungi kunda o‘z faoliyatini zamon talabidan kelib chiqib takomillashtirish yo‘lida izchil ish olib bormoqda, – dedi agentligimiz arab tilidagi sahifasi mas’ul xodimi F.Samariddinov. – O‘zA davlat idoralari faoliyati, mamlakatimiz va jahonda yuz berayotgan muhim ijtimoiy-siyosiy voqealarni batafsil yoritib kelmoqda. Agentligimiz 9 tilda, jumladan 2010 yildan arab tilida ham tezkor, xolis axborot uzatib keladi. Chunonchi, O‘zbekiston so‘nggi yillarda xorijiy davlatlar bilan do‘stona munosabatni rivojlantirish borasida sezilarli natijaga erishayotgani, mamlakatimizdagi ijobiy o‘zgarishlar dunyo hamjamiyatida yurtimizga nisbatan jiddiy qiziqish uyg‘otayotgani, davlatimizning xalqaro maydondagi nufuzi oshishiga xizmat qilayotganidan birinchilardan bo‘lib ommani xabardor qiladi. O‘z navbatida, tuzilmamiz jahonning yetakchi axborot agentliklari bilan hamkorlikni muntazam rivojlantirish, muntazam axborot almashishni yo‘lga qo‘yish, dunyoda ro‘y berayotgan voqealar to‘g‘risida aholini xolis, haqqoniy axborot bilan tezkor ta’minlash imkoniyatini izchil kengaytirmoqda. Xususan, arab tilidagi axborotlarimizda Ko‘rfaz davlatlari bilan ikki va ko‘p tomonlama aloqalar jadal rivojlanayotgani yaqqol aks etmoqda.
Vebinarda “Arab tilida so‘zlashmaydigan IHTga a’zo davlatlar axborot agentliklarida arabcha mazmun muammosi” va “Podshoh Salmon nomidagi arab tili global akademiyasining arab tilida so‘zlashmaydigan davlatlar axborot agentliklarida arabcha mazmunni yaxshilashga qarashi” mavzulari muhokama qilindi.
Sessiyalarda tilshunoslikni rivojlantirishga hissa qo‘shadigan mexanizm va dasturlar, tegishli axborot agentliklari duch kelayotgan masalalar ham ko‘tarildi. Ayni muammolarni bartaraf etishning maqbul yo‘llari, yechimi ko‘rib chiqildi. Institutsional tilshunoslik bo‘yicha o‘quv dasturlari va rejalar ishlab chiqish, arab tilidan foydalanish ko‘lamini kengaytirishga hissa qo‘shadigan uslubiy yondashuvlar ishlab chiqish zarurligi qayd etildi.
Vebinar yakunida tilni targ‘ib qilishda OAV ahamiyatini inobatga olgan holda, xorijiy axborot agentliklarida arab tilidagi kontentni ko‘paytirish bo‘yicha tavsiya berildi. Podshoh Salmon Global akademiyasi va UNA raqamli makonda arab tili mavjudligini qo‘llab-quvvatlash, arab tilida so‘zlashmaydigan davlatlarda ayni masalaga bag‘ishlangan forumlar tashkil etish uchun hamkorlikni rivojlantirishga chaqirildi.
Muharrama Pirmatova, O‘zA
Shukuh
Mamlakatimizda muborak Qurbon hayitini ko‘tarinki kayfiyatda nishonlash yaxshi an’anaga aylangan. Bayram kunlari yurtimizda mehr-oqibat, insonparvarlik, shukronalik, saxovat va bag‘rikenglik kabi xalqimizga xos ezgu fazilatlar yanada yorqin namoyon bo‘ladi.
Ushbu muborak ayyomda qarindosh-urug‘lar, yaqinlar, yolg‘iz keksalar holidan xabar olinadi, ko‘makka muhtoj insonlarga yordam beriladi, qisqacha aytganda, jamiyatda birdamlik va ahillik muhiti yana ham mustahkamlanadi.
Kezi kelganda, bugun mamlakatimiz yangi taraqqiyot bosqichiga chiqqanini, barcha sohalar qatori diniy-ma’rifiy jabhada ham ko‘plab islohotlar amalga oshirilayotganini, yutuqlarga erishilayotganini alohida qayd etish lozim.
Yangi O‘zbekistondagi bu muvaffaqiyatlar zamirida fuqarolarning vijdon erkinligi huquqlarini ta’minlash borasidagi yangilik va yengilliklarni alohida qayd etish, xususan, ikki muhim hujjatni eslab o‘tish lozim.
Birinchisi — “O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Qonun, ikkinchisi — Prezidentimizning “Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni. Ushbu ikki muhim hujjat tom ma’noda diniy-ma’rifiy soha samaradorligini yangi bosqichga olib chiqishning mustahkam huquqiy asosi bo‘ldi.
Farmonga asosan, ko‘hna Buxoroda Bahouddin Naqshband ilmiy-tadqiqot markazi tashkil etildi. Bu xalqimiz, xususan, diniy-ma’rifiy soha vakillari uchun katta xushxabardir. Ushbu markaz tom ma’noda buyuk ajdodimiz Bahouddin Naqshband va naqshbandiylik tariqati allomalarining yuksak insonparvarlik g‘oyalarini ilmiy asosda o‘rganish, yosh avlodni bag‘rikenglik hamda o‘zaro hurmat ruhida tarbiyalashda muhim o‘rin tutadi. Shuningdek, tasavvuf ta’limoti tarixi va uning bugungi kundagi ahamiyatini ilmiy tadqiq etish, “Yetti pir” allomalari va aziz avliyolarning boy ilmiy-ma’naviy merosini xalqaro maydonda keng targ‘ib qilish kabi asosiy vazifalarni bajaradi. Naqshbandiylik ta’limotining ezgu g‘oyalarini tadqiq etish uchun ilmiy-nazariy va uslubiy masalalarga bag‘ishlangan anjuman, konferensiya, ko‘rgazma, seminar-trening, tanlovlar hamda boshqa madaniy-ma’rifiy tadbirlar tashkil etadi. Tasavvuf ta’limotining ilmiy asoslangan g‘oyalarini targ‘ib qiladi va soxta tariqatchilikning oldini olish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqadi.
Sirasini aytganda, ushbu markaz ham Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi singari uchinchi Renessansni qaror toptirish yo‘lidagi yana bir mustahkam ilm va aql markazi bo‘ladi, albatta.
Shu o‘rinda, O‘zbekiston Prezidentining Qurbon hayiti munosabati bilan yo‘llagan tabrigida ta’kidlanganidek, buyuk tariximiz va madaniyatimiz durdonalarini, mashhur allomalarimizning boy merosini to‘plash va keng targ‘ib etishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Jumladan, ko‘hna Sharq mo‘jizasi — Samarqand shahri 2025 yilda Islom madaniyati poytaxti, deb e’lon qilindi, ulug‘ vatandoshimiz Imom Moturidiyning 1155 yillik tavallud sanasi yurtimiz bo‘ylab keng nishonlanmoqda.
Poytaxtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy-ma’naviy yo‘nalishdagi ulkan va noyob loyiha sifatida el-yurtimiz hamda xalqaro jamoatchilikda katta qiziqish uyg‘otmoqda. Bu muazzam maskan ko‘p ming yillik qadimiy tariximiz, boy va betakror milliy madaniyatimizning yorqin timsoli sifatida yangi O‘zbekiston hayotidagi g‘oyat muhim voqeaga aylanajak, albatta.
Shukrki, maqtansak arziydigan bu kabi xushxabar va yangiliklar bisyor. Ayniqsa, ayni hayit kunlarida bu yurtdoshlarimiz kayfiyatini yanada ko‘tarishi, bayramga o‘zgacha shukuh qo‘shishi muqarrar.
Kezi kelganda aytish joizki, muborak Qurbon hayitining ahamiyati yangi O‘zbekistonda ijtimoiy davlat barpo etish jarayonlari hal qiluvchi bosqichga kirayotgan bugungi sharoitda tobora ortib bormoqda. Bu muborak kunda yaqinlar bilan ko‘rishish, uzoqlashgan do‘stlar bilan yarashish, qarindosh-urug‘larga ziyoratga borish — barchasi mehr-oqibat va insonlar o‘rtasidagi uzviy aloqalarni mustahkamlaydi.
Hayit faqat bayramgina emas, balki ming yillar davomida shakllangan qadriyatlarimiz tarannumi hisoblanadi. Odatda ushbu ayyomda hamma bir-birini bayram bilan samimiy muborakbod etadi, qurbonliklar qilinadi. Qurbonlik go‘shtidan va taomidan ehtiyojmand, kam ta’minlangan insonlar, turli millat va din vakillariga ulashiladi. Bu, o‘z navbatida, saxiylik, shukronalik, jamiyatdagi tenglikni ta’minlashga qaratilgan ulkan ibrat hamda muhtojlar, yetim-yesirlar va e’tiborga muhtoj insonlar haqida qayg‘urishning amaliy ifodasi, qolaversa, o‘zaro mehr-oqibat rishtalarining yanada mustahkamlanishiga sabab bo‘ladi.
Hayit ayyomingiz muborak bo‘lsin!
Homidjon ISHMATBЕKOV,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari.