Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Yanvar, 2025   |   16 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:46
Peshin
12:38
Asr
15:39
Shom
17:23
Xufton
18:41
Bismillah
16 Yanvar, 2025, 16 Rajab, 1446
Maqolalar

Agar eng baxtli inson bo‘lishni istasangiz

10.09.2024   2830   3 min.
Agar eng baxtli inson bo‘lishni istasangiz

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Doktor Muhammad Rotib Nobulusiy yozadi:

“Agar insonlarning eng baxtlisi bo‘lishni istasangiz, odamlarni xursand qiling, ularning qalbiga shodlik ulashing. Shunda siz ham baxtli bo‘lasiz. Zero, Robbimizning go‘zal ismlaridan biri “Ash-Shakur” ya’ni ko‘p shukr qiluvchi bo‘lib, U Zot qilingan bitta yaxshilikka o‘ntadan yetti yuz barobargacha, hattoki undan ko‘proq ham savob beradi.

Insonlarga, hayvonot va nabotot olamiga qanchalik ko‘p yaxshilik qilsangiz, shuncha o‘zingizni baxtli his qilasiz. Ayniqsa, bir qiynalgan oilaga yaxshilik qilsangiz, oila a’zolarining, ayniqsa yosh bolakaylarning tabassumi sizni qanchalik xursand qiladi.

Bir kam ta’minlangan oilani bilaman. Oila boshlig‘i – ota og‘ir betob edi. Yuragini operatsiya qilish uchun katta mablag‘ talab qilardi. Har gal uni ko‘rgani uyiga borar ekanman, oila a’zolarining g‘am-qayg‘uga botgani, jajji bolajonlarning mayus ko‘zlariga guvoh bo‘lardim.

Bir badavlat odam muolaja pulini to‘lab berdi. Muolaja yaxshi o‘tdi, oila boshlig‘i sog‘ayib ketdi. Ziyorat qilgani borsam, uydagi holat butkul boshqacha, ayniqsa, bolajonlar nihoyatda xursand va quvnoq edi. Buni ko‘rib ko‘zlarim quvnab ketdi.

Odamlarning og‘irini yengil qiluvchi, ularga dalda bo‘lib, ularning qalbiga xursandchilik kiritadiganlarning Alloh taoloning huzurida martabasi balanddir.

Agar eng baxtli inson bo‘lishni istasangiz, odamlarning qalbiga xursandchilik kiriting. Shunda Alloh taolo ham sizni xursand etadi. Zero, Robbimiz – Ash-Shakurdir.

Unutmangki, baxt – mol-dunyoning ko‘pligida emas. Baxt – Alloh bilan bo‘lgan aloqangizdir.

Do‘stlarimdan biri o‘ziga guvoh bo‘lgan ushbu voqeani so‘zlab bergan edi. Xizmat safari bilan xorijdan yarim kechasi soat 12 larda uyga qaytar ekanman, yo‘l chekkasida bolasini ko‘tarib yig‘lab o‘tirgan ayolga ko‘zim tushdi. Ularga yaqin borib, nima bo‘lgani haqida surishtirdim. Ayol farzandi bemorligi, isitmasi 42ga ko‘tarilganini, turmush o‘rtog‘i vafot etgani va yaqin tanishi yo‘q musofir ekani haqida aytdi. Imkon qadar yordam berdim. Bir kasalxonadan boshqa shifoxonaga olib bordim, bir qancha dorixonalarga yugurdim. Nihoyat bolakayning issig‘i tushdi. Soat ertalabgi 5 bo‘lgandi. Bir qiynalgan odamga yordam berganimdan o‘zimni nihoyatda baxtli his qildim. Go‘yoki jannatda yurgandek bo‘ldim.

Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning masjidlarida e’tikofda o‘tirardilar. Ko‘zlari bir tushkunlikka tushgan kishiga tushdi. Uning oldiga borib: “Nega mahzun ko‘rinasiz?” deb so‘radilar.

U: “Qarzlarim ko‘payib ketdi, qaytarishga mablag‘im yo‘q, shuni o‘ylab g‘amga botdim”, dedi. Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu: “Men qarz bergan odam bilan senga muhlat berishini so‘rab gaplashib ko‘raymi?” dedilar. Haligi kishi boshini qimirlatib, rozilik bildirdi.

Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu darhol o‘rinlaridan turib, tashqariga chiqdilar. Odamlar: “Ey, ibn Abbos e’tikof o‘tirganingiz yodingizdan chiqdimi?” dedilar.

Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu: “Yo‘q aslo unutmadim. Lekin Allohga qasamki bir birodarimning hojatini oson qilish, uning qalbiga xursandchilik kiritish yo‘lida sa’y-harakat qilishim men uchun bir oylik nafl ro‘za va masjidda e’tikof o‘tirishdan afzaldir”, dedidar”.

Davron NURMUHAMMAD

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qiyomatning kichik alomatlari: Quddusning fath etilishi (3 qism)

15.01.2025   2218   2 min.
Qiyomatning kichik alomatlari:  Quddusning fath etilishi (3 qism)

Qiyomat qoim bo‘lishining yana bir belgisi – musulmonlarning Quddusni fath etishi sanaladi.


Siyrat va tarix ilmi bo‘yicha mutaxassislar Quddus fathi Umar roziyallohu anhu davrida hijriy 16 yilida yakunlanganini qayd etishgan.


Hazrati Umar roziyallohu anhuning shaxsan o‘zlari Quddusga mahalliy aholi bilan tinchlik shartnomasi tuzish uchun boradilar va u yerda masjid quriladi.


Imom Ahmad Ubayd ibn Adamdan uning Ka’bul Axbor bilan suhbatini keltiradi:


“Umar roziyallohu anhu so‘radilar:

  •  Namozni qayerda o‘qiganim yaxshi, deb o‘ylaysiz?

Ka’b aytadi:

  •  Agar fikrimni qabul qilsangiz, tosh ortida o‘qiganingiz ma’qul. Shunda butun Quddus oldingizda bo‘ladi.

Umar roziyallohu anhu dedilar:

  •  Yo‘q, bu yahudiylarnikiga o‘xshash bo‘lib qoladi. Men namozimni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ado etgan joyda o‘qiyman.

Keyin Umar roziyallohu anhu qibla tomonga qarab namoz o‘qidilar, so‘ng ridolaridan changlarni qoqib tashladilar.


Shu o‘rinda Ka’bul Axbor rahmatullohi alayh haqida to‘xtalib o‘tsak. U ahli kitoblarning buyuk olimlaridan bo‘lgan. Abu Bakr roziyallohu anhu davrida Islomni qabul qilgan. Umar roziyallohu anhu davrida Madinaga ko‘chib o‘tgan. So‘ngra Shomda yashadi va Usmon roziyallohu anhu davrida vafot etgan.  


Ma’lumki, salibchilar Quddusni 100 yil davomida egallab turdi. Nihoyat bu muborak joyni buyuk jangchi va himoyachi Sulton Salohiddin rahimahulloh fath etgan.


Alloh taolo unga Umar roziyallohu anhuning g‘alabasidek g‘alaba berdi. G‘alaba ko‘lami bo‘yicha unga teng keladigani Konstantinopolni zabt etgan Sulton Muhammad Fotih rahimahulloh edi.


Muhammad Fotih (hijriy 832-886 / milodiy 1432-1481) – 1444 va 1451-1481 yillarda Usmonli sultoni. U fath siyosatini faol olib bordi. Usmonli qo‘shinining 26 ta yurishiga rahbarlik qilgan. Konstantinopolni 1453 yil qo‘lga kiritdi va uni Usmonli xalifaligining poytaxtiga aylantirdi.


Vizantiya mavjudligiga nuqta qo‘ydi, keyin Serbiya (1459), Morea (1460), Trebizond imperiyasi (1461), Bosniya (1463), Evbeyani (1471) fath etdi.


Karaman podshohligi (1471), Qrim xonligi va Albaniyani bo‘ysundirdi (1475), Albaniya (1479). Oqqo‘yunli davlati hukmdori Uzun Hasan bilan muvaffaqiyatli urushlar olib borgan.

Manbalar asosida

Bahriddin XUSHBOQOV

tarjimasi.

Ibratli hikoyalar