Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Yanvar, 2025   |   15 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:47
Peshin
12:37
Asr
15:37
Shom
17:22
Xufton
18:40
Bismillah
15 Yanvar, 2025, 15 Rajab, 1446
Maqolalar

Oyoqlar orasi to‘rt barmoq kengligida ochiladi

18.09.2024   2595   2 min.
Oyoqlar orasi to‘rt barmoq kengligida ochiladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Namozxon qiyom holatida qiblaga yuzlangan, qaddi tik, qo‘llari ikki yonga tushirilgan, ikkala oyoqlarining orasi to‘rt barmoq kengligida ochilgan bo‘ladi.

Namozda qiyomda turganda oyoqlar orasi qanday holatda turishi haqida Abdurrahmon al-Juzayriy rahimahulloh “al-Fiqh ’ala-l-mazohib al-arba’a” asarida quyidagilarni yozgan: “Qiyom holatida ikki oyoqni ochish miqdori juda yaqin ham, juda uzoq ham bo‘lmasligi kerak. Faqat semizlik, to‘lalik, barvastalik va shunga o‘xshash uzr bilan bo‘lsa, joiz. Mazhablarda uning miqdori borasida ixtiloflar

Hanafiylar ikki oyoq orasini to‘rt barmoq miqdori ochish deb belgilaganlar. Undan ortiq yoki kam bo‘lsa, makruh bo‘ladi.

Shofe’iylar esa bir qarich deb belgilaganlar. Ular orasi bundan qisqa yoki ortiq ochilsa, makruh bo‘ladi. Xuddi bu bir oyoq oldinroqda, birisi orqaroqda turgandek makruh bo‘ladi.

Molikiylar ikki oyoq orasini ochishni sunnat emas, balki mandub bo‘ladi, deydilar. Ular fikricha, ikki oyoq orasi bir-biriga tekkizilgan yoki juda ochilgan holatda emas, balki urfda yomon ko‘rilmaydigan holatdagi o‘rtacha ochilishi kerak.

Hanbaliylarning fikrlari ham molikiylar singaridir, faqat ular mandub yoki sunnat deb belgilagan emaslar» (Abdurrahmon al-Juzayriy. al-Fiqh ’ala-l-mazohib al-arba’a. J. 1. – B. 202).

Bu masala bo‘yicha doktor Vahba Zuhayliy «Al Fiqhul Islamiyyu va adillatuhu» (Islom fiqhi va uning dalillari) nomli kitobida (J. 1. – B. 695) quyidagilarni yozadi:

Hanafiylar aytadilar: “Qiyomda ikki oyoq orasini to‘rt enlik miqdoricha ochib turish sunnatdir. Chunki bu xushu’ga yaqinroqdir”

Shofe’iylar aytadilar: “Ikki oyoq orasi bir qarich
miqdorida ochiladi”

Molikiy va hanbaliylar aytadilar: “Ikki oyoqning orasini ochish mandubdir. O‘rtacha holatda bo‘lsin. Ikkisini bir-biriga qo‘shib olmasin yoki juda kengaytirib, urfda noxush sanaladigan bo‘lmasin”.

Demak, to‘rt mazhabning fiqhiy qarashlariga ko‘ra namozda qiyomda turganda ikki oyoq orasi juda katta ochilgan bo‘lmasligi, urfda va odamlar nazarida g‘ayritabiiy ko‘rinmasligi darkor. Shuning uchun ham, namozlarda ikki oyoqlarini kerib, keng ochib turish holati namoz borasidagi diniy an’anaga to‘g‘ri kelmagani bois erish tuyuladi.

“Sunnatga muvofiq namoz o‘qing” kitobidan olindi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Madinaga maktub!

15.01.2025   743   2 min.
Madinaga maktub!

"Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!"

Madina! Senga yillar talpingandik, sog‘ingandik, seni hajringdan ko‘z yoshlarimizni to‘kkandik. Seni sevmagan mo‘min bormi dunyoda, senga intilmagan muslim bormi dunyoda.
Seni goho tushlarimizda ko‘rardik, bu tushlardan hech-hech uyg‘ongimiz kelmasdi, seni nega yaxshi ko‘ramiz, seni nega yurakdan sevamiz!?

Chunki senda eng yaxshi ko‘rganimiz, suyukligimiz, sog‘inganimiz, seni sharaflantirgan Rasululloh alayhissalom borlar!

Chunki senda biz dunyoga kelmasimizdan turib bizni sog‘ingan, bizni yaxshi ko‘rgan Zot bordir.
Chunki senda, oxirga nafaslarida ham "ummatim, ummatim" deya g‘arib ummatlarini holidan tashvishlangan Zot bordir.

Yana senda, agar Rasululloh alayhissalom aytgan bo‘lsalar men hammasiga ishondim deya Siddiq maqomini topgan Zot bordir, Rasululloh alayhissalomni amakisi iymonga kelishini yaxshi ko‘rgan, Rasululloh sut ichganlarida chanqog‘i bosilgan Abu Bakr roziyallohu anhu bordir.

Yana senda, yurgan ko‘chasidan shayton qochgan, so‘zlarini Qur’on tasdiqlagan, "Umar xato gapirdi" deya olgan Amirul mo‘miniyn bordir.

Yana senda farishtalar hayo qilgan Zunnurayn Hazrati Usmon, vafoti Rasulullohni ko‘zlarini yoshlatgan o‘g‘li Ibrohim, qizlari Ummu Kulsum, Ruqayya, Fotima, Azvoju mutohharot onalarimizni va yana o‘n minga yaqin sahobani bag‘riga olgan Jannatul Baqe’ bordir.

Bizni yaxshi ko‘radigan, biz uni yaxshi ko‘radigan, Sayyidi shuhada Hazrati Hamzani bag‘riga olgan Uhud tog‘i bordir.

Yana senda, taqvo asosida barpo qilingan, unda o‘qilgan ikki rakaat namozga umrani savobi beriladigan Masjidil Qubo bordir.

Sendagi fazilatlarni sanasam tugamaydi. Senda sahobalarni izlari bordir, Rasulimizni hidlari bordir.

Allohga hamd bo‘lsinki, oshiq mahbubiga yetganidek seni visolingga yetdik, suyukligimiz jivoriga keldik, yaxshi ko‘rganlarimiz bo‘ylariga to‘ydik. 

Sendan hech ketgim kelmaydi, Madina! 
Chunki, “Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kimki Madinada vafot eta olsa, unda vafot etsin. Chunki, unda vafot etgan kishini shafoat qilaman” dedilar” (Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan Imom Termiziy rivoyati).

Madina! Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!

TII “Qur’on ilmlari” kafedrasi o‘qituvchisi Adham Yusupov

Maqolalar