Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Nihoyat Makka fath qilindi. Unga o‘zligi qaytarildi. Tavhid qiblasi, mo‘minlar qalbining ma’shuqasi shirk botqog‘idan qutqarildi. Endi navbat butun arab jazirasini shirkdan qutqarishga kelgan edi.
Nabiy sollallohu alayhi vasalom islom arsloni Ali ibn Abi Tolib roziyallollohu anhuni chaqirdilar. U zotni qo‘shinga bosh qilib, Toy qabilasi buti Fulsni parchalagani yubordilar.
Hazrati Ali karramallohu vajhahu qo‘shin bilan borib yuklatilgan vazifani a’lo darajada bajarib asirlar bilan Madinaga qaytdilar. Asirlarni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam nima qilish haqida mashvarat qilish uchun masjid oldida qo‘ydilar.
Ertasi kuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam masjidga kirayotganlarida u zotni asir ayollardan biri to‘xtatib dedi:
– Ey Muhammad! Agar mumkin bo‘lsa meni ozod qilsang. Arablar mendan kulishmasa yaxshi bo‘lar edi. Otam o‘ldi. Kelib-ketuvchilar to‘xtadi. Menga iltifot qil, Alloh ham senga iltifot qilsin! Otam qavmining sayyidi edi. U qiynalganlarga yordam qilar, jinoyat qilganlarni avf qilar, qo‘shnichilikni saqlar, sharafni himoya qilar, faqirlarni suyar, ularga taom berar, salomni tarqatar, yuki og‘irlarning yukini ko‘tarar, taqdir zarbalariga uchraganlarga yordam berar edi. Hojatini so‘rab kelgan biror kishini noumid qilgan emas. Men Hotam Toiyning qizi Saffona bo‘laman.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unga dedilar:
– Bular haqiqiy musulmonning sifatlaridir. Agar otang musulmon bo‘lganida biz Allohdan unga rahm qilishini so‘ragan bo‘lar edik.
So‘ngra sahobalarga qarab:
– Uni qo‘yib yuboringlar. Uning otasi go‘zal axloqqa da’vat qilar edi, dedilar.
Yuqoridagi sifatlar haqiqatdan ham musulmonlarning sifati. Biz e’tibor beradigan joy mana shu yer.
Haqiqiy din masjidda emas, joynamoz ustida ham emas.
Haqiqiy din tijorat va mansabdagi omonatdorlikda.
Haqiqiy din ota-ona oldidagi kamtarlikda.
Haqiqiy din aka-ukalar va opa-singillarga qilinadigan yaxshilikda.
Haqiqiy din jufti halolning aziyatiga sabr etish va farzandlarga rahm qilishda.
Haqiqiy din qo‘shnilaring bilan qilinadigan muomalada.
Haqiqiy din bemorga pul yig‘ilganida baxillik qilmaslikda.
Haqiqiy din birov g‘iybat qilinganda g‘iybatchilarga qo‘shilib ketmaslikda.
Haqiqiy din odamlarning aybini yashirishda.
Haqiqiy din ishonib aytilgan sirni saqlay olishda.
Tavhid, namoz, ro‘za va boshqa ibodatlar Allohning bandalari ustidagi haqqidir. Ular dinning yarmi. Qolgan yarmi esa, boshqalar bilan qanday muomala qilishingdadir.
Hayotda ko‘rinmaydigan dindorlik ichi bo‘sh dindorlikdir.
Seni yumshoq, saxiy va birovga zarari tegmaydigan bo‘lishingni ta’minlamagan iymon nuqsonli iymondir.
To‘g‘ri, kishi agar kufrda vafot etsa bu axloqlar unga foyda bermaydi. Ammo xulqsiz iymon ham oqsoq iymondir.
Ushbu ibrat naqadar o‘rinli: «Dinning barchasi xulqdir. Kim sendan xulqda o‘zib ketgan bo‘lsa, demak dinda o‘zib ketibdi!».
Shu yil 23 dekabr kuni Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti, Toshkent shahar va viloyatlar vakilliklarining huquqshunoslari, kadrlar masalalari bo‘yicha mutaxassislari uchun onlayn seminar-trening o‘tkazildi.
Unda O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kadrlar bo‘limi mudiri Salohiddin Sherxonov, Huquqshunoslik bo‘limi mudiri v.b. Jahongir Xotamov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi mudiri Muzaffar Kamolov huquqiy va hujjat yuritish bo‘yicha nutq qildilar. Jumladan, diniy tashkilotlar faoliyatida qonuniylikni ta’minlash, qonunchilik hujjatlari mazmun-mohiyatini barcha mas’ul xodimlarga yetkazish orqali ularning huquqiy savodxonligini muntazam ravishda oshirib borish masalalari muhokama qilindi. Shu bilan birga, qabul qilingan qonunchilik hujjatlarining mazmun-mohiyati ijrochilarga to‘liq yetkazish, mehnat qonunchiligiga oid hujjatlarni to‘g‘ri yuritish va mas’ul xodimlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirib borish, huquqbuzarliklarning oldini olish masalalari ham ko‘rib chiqildi.
Shuningdek, diniy soha xodimlarini qonunchilikdagi o‘zgarishlar to‘g‘risida o‘z vaqtida xabardor qilib borish, kadrlar faoliyatiga oid buyruqlarni to‘g‘ri rasmiylashtirish, hujjatlar almashinuvini to‘liq tizimlashtirish, ro‘yxatdan o‘tkazuvchi tashkilotlarga o‘z vaqtida hisobot taqdim etish, mavjud muammo va kamchiliklarni bartaraf etish kabi masalalarga ham urg‘u qaratildi.
Yig‘ilishda mutaxassislar tomonidan berilgan savollarga mas’ullar javob berish barobarida kelgusida amalga oshiriladigan ishlar bo‘yicha tegishli tavsiya va topshiriqlar berildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati