Shu yil 22 oktyabr kuni Parij shahrida YUNЕSKO Bosh qarorgohida bo‘lib o‘tgan YUNЕSKO Ijroiya kengashining 220-sessiyasi yig‘ilishida "Sun’iy intellekt odob-ahloqi sohasidagi ilmiy tadqiqotlar uchun Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO-O‘zbekiston mukofotini ta’sis etish to‘g‘risida"gi qaror YUNЕSKO Ijroiya kengashiga a’zo-davlatlar tomonidan bir ovozdan ma’qullandi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Mazkur mukofotni ta’sis etish tashabbusi O‘zbekiston Prezidenti tomonidan ilgari surilgan edi. Shuningdek, 2023 yil 25 avgustida O‘zbekiston Prezidentining "Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO - O‘zbekiston xalqaro mukofotini ta’sis etishni qo‘llab-quvvatlash to‘g‘risida"gi qarori qabul qilindi.
Mukofot sun’iy idrok sohasida odob-axloq, inklyuzivlik va madaniy xilma-xillikni rag‘batlantirishi ko‘zda tutilgan. Shu bilan birgalikda, u jahon tamadduniga ulkan hissa qo‘shgan buyuk mutafakkir va qomusiy olim Abu Rayhon Beruniyning ilmiy-ma’rifiy merosini xalqaro darajada chuqur o‘rganishga bo‘lgan qiziqishni oshirish va keng targ‘ib qilishga ham xizmat qiladi.
Beruniy nomidagi xalqaro mukofot O‘zbekiston va YUNЕSKO o‘rtasidagi tobora rivojlanib borayotgan hamkorlik aloqalarida yangi sahifa ochib, nafaqat YUNЕSKO doirasida, balki butun BMT tizimi doirasida ham sun’iy intellektning odob-ahloq qoidalariga muvofiq rivojlanishiga va undan foydalanishga ko‘maklashuvchi hamda ushbu sohadagi ilmiy yutuqlar va xalqaro hamkorlikni rag‘batlantirishga qaratilgan birinchi xalqaro mukofot hisoblanadi.
Mukofot har ikki yilda bir marotaba uchta g‘olibga sun’iy intellekt odob-ahloqi bo‘yicha tadqiqotlarni rivojlantirishga hissa qo‘shadigan, bu sohadagi ilmiy hamkorlikni rag‘batlantiradigan va sun’iy intellekt axloqiy tamoyillarining amaliy qo‘llanilishini namoyish qiladigan aniq loyihalar va tashabbuslar uchun taqdim qilinadi. G‘oliblar pul mukofoti, sertifikat hamda medal bilan taqdirlanadilar.
Beruniy nomidagi mukofotga nomzod sifatida YUNЕSKOga a’zo barcha davlatlardan alohida shaxslar, ilmiy-tadqiqot institutlari, boshqa muassasalar va nohukumat tashkilotlar tomonidan ko‘rsatilishi mumkin. G‘oliblar sun’iy intellekt sohasida katta tajriba va mavqeyga ega mustaqil xalqaro hakamlar hay’ati tavsiyasi asosida aniqlanadi.
Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO-O‘zbekiston mukofotining dastlabki g‘oliblarini taqdirlash marosimi 2025 yil noyabr oyida Samarqand shahrida o‘tkaziladigan YUNЕSKO Bosh konferensiyasining 43-sessiya doirasida tashkil etish rejalashtirilgan.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
1. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, eng afzal amalni ado etgan bo‘ladi. Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu Payg‘ambarimiz alayhissalomdan “Eng afzal amal qaysi?” deb so‘raganlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “O‘z vaqtida o‘qilgan namoz”, deganlar.
2. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, shayton qulog‘iga bavl qilmaydi. Payg‘ambarimiz alayhissalomga tong otganda uxlab yotib, namozga turmagan bir kishi haqida aytishganida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Uning qulog‘iga shayton bavl qilibdi”, deganlar.
3. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, o‘sha kungi rizqiga baraka kiradi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Allohim! Ummatimning erta tongdagi ishlarini barakotli qilgin”, deb duo qilardilar.
4. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, Allohning zimmasida bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bomdod namozini o‘qisa, Allohning ahdi va omonida (zimmasida)dir. Alloh sizlarni hargiz ahdini zoye qilgan holda topmasin”, dedilar.
5. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, jannatga kiradi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bomdod va asr namozlarini ado etsa, jannatga kiradi”, deganlar.
6. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, munofiqlikdan uzoq bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Munofiqlarga eng og‘ir namoz xufton va bomdod namozlaridir”, deganlar.
7. Kim bomdod namozini o‘z vaqtida o‘qisa, bu dunyo va undagi narsalardan eng yaxshisi ega bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bomdodning ikki rakati dunyo va undagi narsalardan yaxshidir”, dedilar.
Davron NURMUHAMMAD