Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Muloyimlik – g‘azabga mag‘lub bo‘lmaslik, dag‘al so‘z aytish va qo‘pol muomala qilishdan saqlanishdir. Banda birovning fikriga qarshi ekanini qo‘pollik va qo‘rslik qilmasdan ham bildirishi yoki xayrixohlik, tavoze va mehribonlik ko‘rsatgan holda e’tiroz qilishi ham mumkin.
Agar biror yosh bolaning tarbiyasi uchun unga g‘azab qilish zarur bo‘lsa ham faqat kerakli miqdorda va me’yorda bo‘lsin.
Shuningdek, har mavzuda odamlar bilan tortishish, bahs qilish va janjallashishdan saqlansin va ular bilan imkon qadar yaxshi gumonda bo‘lib muomala qilsin. Kim bilandir oldi-sotdi va boshqa muomala qilishga to‘g‘ri kelsa, narx-navo va kelishuvlarda aytganida qaysarlik bilan turib olmasin. Agar ish ma’qul kelsa, qabul qilsin, bo‘lmasa, tark etsin. Lekin boshqalarni o‘zining gapini tan olishga majbur qilmasin.
رَحِمَ اللَّهُ رَجُلاً سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى
Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Sotganda, sotib olganda va qarzini talab qilganda oliyjanoblik ko‘rsatgan kishiga Alloh rahm qilsin», dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).
مَنْ أَنْظَرَ مُعْسِرًا أَوْ وَضَعَ لَهُ أَظَلَّهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تَحْتَ ظِلَّ عَرْشِهِ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Kim kambag‘alga muhlat bersa yoki qarzini kechsa, soya bo‘lmagan Qiyomat kunida Alloh uni O‘z arshi soyasida soyalantiradi», dedilar (Imom Muslim rivoyati).
«Nasihatlar guldastasi» kitobidan
Shayx Abu Ali Termiziy rivoyat qiladi, Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim ushbu duoni har bir namoz ortidan o‘qisa, albatta olim bo‘ladi", dedilar. Duo budir:
“Robbi zidniy ’ilman, va vassi’ liy rizqan. Va barik liy fiyma rozaqtaniy. Vaj’alniy mahbuuban fiy quluubi ’ibadika va ’azizan fiy ’uyunihim. Vaj’alniy vajiyhan fid dunya val axiroti va minal muqorrobiyn.
Ya kasiyron navvaal, ya hasanal fi’aal, ya qoiman bilaa zavaal! Ya mubdi’an bilaa misaal! Lakal hamdu va lakal minnatu va lakash sharafu ’alaa kulli haal!”.
Ushbuni u zot shayx Ibrohim Zamzamiyning xati bilan “An nafasul yamaaniy”da zikr qilganlar.