Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Bir kuni Hasan roziyallohu anhu uyidan yangi, toza kiyimlar kiyib, viqor bilan ko‘chaga chiqdi. Bir guruh do‘stlari, xodimlari bilan Madina ko‘chalarining birida ketayotib, yelkasida bir mesh suv ko‘tarib olgan, qashshoqlikdan ezilgan keksa yahudiyni uchratib qoldi. Qariya Hasan roziyallohu anhuni bunday ko‘rkam kiyimda ko‘rib, chiday olmadi, «Iltimos, birpas to‘xtab, so‘zimga quloq soling!» dedi. Hasan roziyallohu anhu to‘xtadi. Yahudiy: «Ey Rasulullohning nabirasi! Menga rahm qiling, adolat qiling! Bobongiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Dunyo mo‘minning zindoni, kofirning jannatidir», degan edilar. Lekin ko‘rib turibmanki, siz bu dunyoda ham ne’matlarga ko‘milib, farovon yashayapsiz. Unda bo‘lsa, bu dunyo siz uchun jannat, men uchun esa do‘zax ekan-da? Axir men qiyinchilikda, qashshoqlikda yashayapman. Lekin siz mo‘minsiz, men esa unday emas», dedi.

Hasan roziyallohu anhu bunday dedi: «Ko‘zingdan parda olib tashlanganida, Alloh taolo menga va barcha mo‘minlarga jannatda qanday ne’matlar tayyorlab qo‘yganini ko‘rganingda edi, bu dunyo shunchalik go‘zalligiga qaramay, biz uchun zindonligini ko‘rgan bo‘larding. Alloh taolo senga va barcha kofirlarga do‘zaxda qanday azobu qiynoqlar tayyorlab ko‘yganini ko‘rganingda, shunchalik qashshoq, parishonligingga qaramay, bu dunyo sen uchun jannat ekanligini tushungan bo‘larding».

Darhaqiqat, musulmonlar bu dunyoda qanchalik farovon yashamasin, jannatdagi ne’matlar oldida hech narsa emas. Xuddi shunga o‘xshab, musulmon bo‘lmaganlar ham bu dunyoda farovon yashayotgan bo‘lsa, bu Alloh taoloning Rohman ismining bir tajalliysi bo‘lib, vaqtinchalik berilgan inoyatdir, oxiratda ko‘riladigan azoblarning qarshisida hech narsa emasdir.

«Kim dunyoni istasa, dunyo uni yerga uradi!»

Hasan roziyallohu anhu o‘rni kelganda, odamlarga nasihat qilib, hayotda boshqalarga ibrat bo‘lib yashash, go‘zal xulq-atvor egasi bo‘lish lozimligini aytar edi. U o‘zining ijtimoiy hayotga oid maslahatlaridan birida bunday degan: «Kimki dunyoni xohlasa, dunyo uni yerga uradi! Kimki dunyoga qalbini bog‘lamasa, unga parvo qilmaydi. Kimki dunyoni sevsa, u boylarning quliga aylanadi. Kechagi kuni bilan bugungi kuni teng bo‘lgan kishi ziyonda, kimning o‘tmishi bugunidan yaxshiroq bo‘lsa, u ham ziyondadir. O‘zini mukammal deb hisoblagan odamda kamchilik ko‘p bo‘ladi. Go‘zal axloq insonga ziynatdir. Sadoqat boylikdir. Shoshqaloqlik yengillikdir. Qalbi dunyoga bog‘langan odamlar bilan birga o‘tirish dog‘dir. Yomon odamlar bilan birga bo‘lish esa o‘zgalarda shubha uyg‘otadi».

«Millioner sahobalar» kitobidan