O‘tgan asrning saksoninchi yillarida bir kishi Ar-Riyoddan Jiddaga chipta oldi. Kutish zalida ozgina dam olaman, deb uxlab qoldi. Samolyotga chiqish e’lonini eshitmadi. Uyg‘onganida esa yo‘lovchilar allaqachon chiqib bo‘lgan, samolyot eshiklari yopilgan, uchishga hozirlik boshlangan edi.
U odam o‘zidan xafa bo‘lib, juda muhim yo‘ldan qolgani uchun o‘zini koyib turib qoldi. Bir necha daqiqadan keyin uchishga shay bo‘lgan samolyotda yong‘in chiqdi. Yong‘in samolyotni qurshab oldi. Ekipaj aeroportga qaytishga urindi. Lekin yo‘lovchilarni qutqarish uchun tez yordam ulgurmadi. Afsuski, deyarli uch yuz nafar yo‘lovchining bari halok bo‘lgan edi.
Bu mungli voqeadan qilinadigan xulosa shuki, ba’zan shunaqa kechikish va mahrum bo‘lishlar bizni mahzun qiladi. Bir narsani Allohdan so‘rab duo qilasiz-u, u narsa siz xohlaganday bo‘lmaydi! Yoki kutilmaganda sizga yoqmaydigan hodisalar sodir bo‘lib qoladi. O‘shanday paytlarda unutmang – Alloh bizga nima yaxshi ekanini yaxshi biladi. Buni Qur’oni karimda biz bandalariga aytib qo‘ygan:
“…Balkim, sizlar yoqtirmagan narsa (aslida) o‘zlaringiz uchun yaxshi, yoqtirgan narsangiz esa (aslida) sizlar uchun yomon bo‘lib chiqar. Alloh bilur, sizlar esa bilmaysizlar” (Baqara surasi, 216-oyat).
Akbarshoh Rasulov
Savol: “Muxtasarul viqoya” kitobida asr va xufton namozlaridan oldin to‘rt rakat namoz o‘qish mustahabdir”, deyilgan ekan. Bu gapning dalili bormi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Hanafiy mazhabida yoritilgan masalalar, xususan, ibodatga oid masalalarning dalillari bor. Buni ayrim manbalar zikr qilgan bo‘lsa, “Muxtasarul viqoya” kabi ixcham shaklda yozilgan kitoblar keltirmagan.
Muxtasarul viqoya kitobini sharhlagan olimlardan biri Mulla Ali Qori rahimahulloh ibora ostida quyidagi hadisni zikr qilganlar:
“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim xuftondan oldin to‘rt rakat (nafl) namoz o‘qisa, go‘yoki o‘sha kechasini tahajjud bilan o‘tkazgandek bo‘ladi. Kim ularni xuftondan keyin o‘qisa, go‘yoki qadr kechasini ibodat bilan o‘tkazgandek (savobga ega) bo‘ladi”, dedilar”.
Said ibn Mansur rahimahulloh mazkur hadisni “Sunan”ida rivoyat qilgan. Imom Nasoiy rahimahulloh uni Ka’b roziyallohu anhu so‘zlaridan, imom Bayhaqiy esa Oisha roziyallohu anho so‘zlaridan rivoyat qilgan. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi