Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Oktabr, 2025   |   30 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:24
Quyosh
06:43
Peshin
12:12
Asr
15:49
Shom
17:36
Xufton
18:48
Bismillah
22 Oktabr, 2025, 30 Rabi`us soni, 1447

Sadaqaning 63 ta foydasi

25.03.2025   9597   4 min.
Sadaqaning  63 ta  foydasi

Ustoz ulamoi kiromlarimiz aytadilar: 

“Juda oz bo‘lsa ham,

kuniga sadaqa qilishni odat qiling!"

Chunki "SADAQA – RADDI BALO".

 

  1. Sadaqa – jannat eshiklaridan biridir.
  2. Sadaqa – solih amallarning eng afzali. 
  3. Sadaqa Qiyomat kuni o‘z sohibiga soyabon bo‘ladi.
  4. Sadaqa qabr issig‘ini pasaytiradi.
  5. Sadaqa – mayyitga qilinadigan eng yaxshi va eng foydali hadyadir. Alloh taolo uni ko‘paytirib beradi. 
  6. Sadaqa nafsni poklaydi.
  7. Sadaqa Qiyomat kunidagi qo‘rqinchdan omonlik beradi.
  8. Sadaqa xato va gunohlarga kafforat bo‘ladi.
  9. Sadaqa – o‘lim oldi xotimani go‘zal qiladi.
  10. Sadaqa xursandchilikka sabab bo‘ladi.
  11. Sadaqa qiluvchi – odamlarning eng yaxshisidir.
  12. Sadaqa sohibiga juda ham ko‘p va beqiyos buyuk yaxshiliklar va juda ham ulkan savoblar va’da qilingan.
  13. Sadaqa qilish – taqvodorlarning sifatlaridandir. 
  14. Sadaqa – saxovatning belgisidir.
  15. Sadaqa – duo qabul bo‘lishiga sababdir.
  16. Sadaqa – tashvishning arishiga sababdir.
  17. Sadaqa baloni qaytaradi.
  18. Sadaqa umrni uzaytiradi. 
  19. Sadaqa – dardga davo, kasallikka – shifo, eng foydali muolajadir.
  20. Sadaqa o‘t tushishidan, suvda cho‘kishdan, o‘g‘ri urishidan asraydi.
  21. Sadaqaning savobi – naqd, garchi u hayvon-parrandalarga qilinsa ham.
  22. Sadaqaning afzali – ochga taom berishdir.
  23. Sadaqa qiluvchi kishi odamlar mehrini qozonadi.
  24. Sadaqa – sadaqa qiluvchining mol-davlatini ko‘paytiradi. 
  25. Sadaqa rizq ziyoda bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
  26. Sadaqa – sadaqa qilgan kishini odamlar yaxshi ko‘rishlariga sabab bo‘ladi.
  27. Sadaqa nusratga sabab bo‘ladi.
  28. Sadaqa ishida qatnashganlar savobga sherik bo‘ladilar.
  29. Sadaqa – balo va qazolardan himoya qiladi.
  30. Sadaqa o‘z egasini yomon o‘limdan asraydi.
  31. Sadaqa bergan bilan mol-dunyo kamayib qolmaydi.
  32. Sadaqa beradigan odamning moliga farishtalar baraka tilab duo qiladilar.
  33. Sadaqa Parvardigorning g‘azabini o‘chiradi.
  34. Sadaqa – sadaqa beruvchining shaytonlar ustidan g‘alabasidir.
  35. Sadaqa Qiyomat kunida bu dunyoda boy berilgan narsalarga afsus qildirmaydi.
  36. Sadaqa – g‘am-anduhdan xoli etguvchidir.
  37. Sadaqa Qiyomat kuni to‘siq bo‘lib, himoya qilib, sadaqa qiluvchini do‘zaxdan to‘sadi.
  38. Sadaqa qalbning qattiqligini yumshatadi.
  39. Sadaqa – Qiyomat kunida sadaqa qilganning yuzining jilosidir.
  40. Sadaqa qilingan mayyitga ham, sadaqa qilgan odamga ham Alloh taolo savoblarini ko‘paytirib beradi.
  41. Sadaqa – yomonliklarni daf etish uchun sababdir.
  42. Sadaqa farishtalarning duosiga sabab bo‘ladi.
  43. Sadaqa savoblarni ko‘paytiradi.
  44. Sadaqa – qayg‘udan asraguvchidir.
  45. Sadaqa – qabr olovini so‘ndirguvchidir.
  46. Sadaqa – hasanotlarni o‘n hissaga ko‘paytirguvchidir.
  47. Sadaqa bu dunyodagi 70 xil yomonlik eshiklarini yopadi.
  48. Sadaqa – sohibini qabr azobi va olovdan ozod etguvchidir.
  49. Sadaqa – sadaqa beruvchining quvonchiga sababchidir.
  50. Suv ho‘l-quruqni kuydirib borayotgan olovni o‘chirgani kabi, insonning ikki dunyosini kuydirib borayotgan xato va gunohlarini sadaqa o‘chiradi.
  51. Sadaqa vafotingizdan keyin ham ajr-savobingizni ko‘paytirib turadi.
  52. Sadaqa qiluvchi Alloh taologa yaqin bo‘lib, O‘zining mehriga sazovor bo‘ladi.
  53. Uzr sababli tutolmay qolgan farz qilingan ro‘zani ham sadaqa bilan kaforat etiladi. 
  54. Sadaqa Ramazon oyida tutilgan ro‘zani mukammal qilib beradi.
  55. Sadaqa qilayotganingizda mablag‘laringizni yo‘qotayotgan bo‘lmaysiz, balki uni boshqa payt uchun o‘zingizga jo‘natayotgan bo‘lasiz.
  56. Sadaqa – saxiy va himmatli ishlardan va ezgu alomatlardan biridir.  
  57. Sadaqa – duoning ijobat bo‘lishiga sababchidir.
  58. Sadaqa qiluvchilarni O‘zining go‘zal mukofotlari ila siylaydi. 
  59. Sadaqa – Qiyomat kunida sadaqa qilganning yuzini yorug‘ qiladi.  
  60. Sadaqa – sadaqa beruvchidan va uning yaqinlaridan baloni daf qiladi.
  61. Sadaqa – sadaqa beruvchining obro‘ va hurmatini saqlaydi.
  62. Sadaqa beradigan xonadonga Xudoi taoloning rahmati yog‘iladi.
  63. Sadaqa beradigan odamga fayzu ilohiy, xayr-baraka beriladi. 

(Kalomulloh – Qur’oni Karimning oyati karimalari va Janobi Payg‘ambarimiz Rasululloh sallallohu alayhi vasallamning muborak hadisi shariflaridan).

 

Ibrohimjon domla INOMOV

 

Boshqa maqolalar
Maqolalar

Imom Abu Hanifa rahimahullohning fatvo berish borasidagi mas’uliyati

20.10.2025   2350   3 min.
Imom Abu Hanifa rahimahullohning fatvo berish borasidagi mas’uliyati

Abu Hanifa aytdilar: "Men dahr’ (abadiy vaqt) nima ekanini bilmayman." Ya’ni, "Men unga "dahr" gapirmayman," degan iboradagi "dahr" so‘zidan qancha muddat qasd qilinganini bilmaganlar. Shuningdek, Imom Abu Hanifa quyidagi masalalarda ham tavaqquf qilib javob bermaganlar. Jumladan:

Birinchi savol: "Faqat najosat bilan oziqlangan hayvonning go‘shti qachon halol bo‘ladi?"

Bu masalada ulamolar ixtilof qilganlar: ba’zilar uch kundan keyin halol bo‘ladi, degan bo‘lsalar, boshqalari yetti kundan keyin, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.

Ikkinchi savol: "Ovchi itni qachon "o‘rgatilgan" deb hisoblash mumkin?"

Imom bu masalaning yechimini amaliy tajriba bilan shug‘ullangan kishiga qoldirganlar. Ushbu masalada ba’zi ulamolar: "Agar it uch marta ovini yemasa, u o‘rgatilgan hisoblanadi", deganlar.

Uchinchi savol: "farzandni xatna qilish yoshi qachon?"

Bu masalada ulamolar ixtilof qilganlar: ba’zilar bolani 10 yoshida sunnat qilish kerak, deganlar; ba’zilar esa 7 yoshida yoki 12 yoshida qilish kerak, deb aytganlar. Imom Abu Hanifa esa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.

To‘rtinchi savol: "Xunasa (ya’ni ikki jinsli odam) siydikni ikki joydan chiqarsa, uni erkak yoki ayol ekaniga qanday hukm beriladi?"

Bu masalaning javobini Imom Abu Hanifa ushbu dart ila balolangan kishiga qoldirib: "Siydikning qaysi joydan ko‘proq chiqishiga qaraydi", deb to‘xtalganlar.

Beshinchi savol: eshakning ortgan suvining pokligi masalasi bölib,

Abu Hanifa eshakning ortgan suvining pok yoki nopokligi masalasida qaror chiqarmaganlar.

Oltinchi savol: "Farishtalar payg‘ambarlardan afzalmi yoki yo‘qmi?"

Bu masalada ba’zi ulamolar payg‘ambarlar va maxsus insonlar farishtalardan afzal, deganlar. Imom Abu Hanifa esa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.

Yettinchi savol: "Mushriklarning yosh holatda vafot etib ketgan bolalari oxiratda qayerda bo‘ladi?"

Bu masalada ba’zi ulamolar mushriklarning bolalari jannatda bo‘ladi, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.

Sakkizinchi savol: "Masjid devorini shaxsiy mol bilan bezash mumkinmi?"

Ba’zi ulamolar zarurat bo‘lsa, masjidni bezash mumkin, deganlar. Imom Abu Hanifa ushbu masalada tavaqquf qilib javob bermaganlar.

To‘qqizinchi savol: "Jinlarning itoat va ibodatlari tufayli oxiratda insonlar kabi mukofotlanishlari masalasi"

Bu masalada Imom Abu Hanifa jinlar ham insonlar kabi mukofotlanadimi yoki yo‘qmi, degan savolda aniq bir fikr bildirmaganlar.

Xulosa qilib aytganda, bu holatlar Imom Abu Hanifaning chuqur ilmiy ehtiyotkorligi, taqvosi va shar’iy masalalarda asosli dalillarsiz qaror chiqarmaganliklarini ko‘rsatadi. Shuningdek, ular Qur’on va Sunnatni ijtihodlarining asosiy manbasi sifatida ko‘rganlar va qiyosni hech qachon ulardan ustun qo‘ymaganlar.

Azizbek Boqiyev,
Mir Arab oliy madrasasi o‘qituvchisi

MAQOLA