Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Avgust, 2025   |   14 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:55
Quyosh
05:25
Peshin
12:34
Asr
17:27
Shom
19:36
Xufton
20:59
Bismillah
08 Avgust, 2025, 14 Safar, 1447

Qur'onni tahoratsiz ushlash mumkinmi?

11.01.2024   1332   5 min.
Qur'onni tahoratsiz ushlash mumkinmi?

Cavol: Ayol kishiman, uzrli kunlarimda Qur'oni karimni o'qiy olmasligimni bilaman. Lekin uni ushlashim, o'pib ko'zimga surishim mumkinmi?

Javob: Bismillahir rohmanir rohiym.

Yo'q unday qilib bo'lmaydi. Chunki tahoratsiz kishilar, hayz ko'rgan ayollar, junub bo'lganlar Qur'oni karim kitobini, Qur'on oyatlari yozilgan qog'oz, tanga yoki suvinerlarni ushlashlari joiz emas. Zero, Qur'oni karim Alloh taoloning kalomidir. Uni pokiza holda ushlash bilan ham unga hurmat va ta'zim ifoda qilinadi.

Hakim ibn Hizom roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam meni Yamanga yuborayotganlarida Qur'oni karimni faqatgina pok holingda ushlagin – degan edilar” (ImomHokimMustadrakkitoblaridarivoyatqilganvabuhadisnisahihdeganlar).

Vatandoshimiz alloma Alouddin Kosoniy rahimahulloh ham ayni shu ma'noda aytadilar: “Qur'oni karimni tahoratsiz ushlash mumkin emasligiga bizning dalilimiz Alloh taoloning mana bu oyati, ya'ni Uni (Qur'onni) tahoratlikishilardano'zgalarushlamaslar(Voqeasurasi 79-oyat) va Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning Qur'onnifaqatpokinsonginaushlaydi”, degan hadislaridir.

Qolaversa, Qur'oni ulug'lash vojibdir, mushafni (Qur'oni karim kitobini) nopok qo'l bilan ushlash esa uni ulug'lash emas” (“Bado'iussanoi'kitobi).

Yana bir mo''tabar manba, Imom Marg'inoniy rahimahullohning “Hidoya” asarida ham shunday deyiladi:

“Hayz yoki nifos ko'rayotgan, junub bo'lganlar mushafni faqat g'ilofi bilan, Qur'oni karimdan sura yoki oyatlar yozilgan tangalarni hamyon bilan ushlashlari mumkin. Tahoratsiz kishi ham mushafni g'ilof bilan ushlaydi”(“Hidoya” kitobi).

Shu o'rinda yana bir narsani ta'kidlash kerakki, nafaqat Qur'oni karim, balki Qur'onni boshqa tillarga qilingan tarjimalari, tafsirlarini ham nopok holda ushlash joiz emas. Fiqhiy manbaalardan Bahrur roiq kitobida:

“Agar Qur'oni karim fors tilida (shuningdek boshqa tillarda) yozilgan bo'lsa, junub kishi va hayz ko'rgan ayol uni ushlashi harom bo'ladi. Shu hukmga barcha ulamolar ijmo' qilganlar va shu gap sahihdir” – deyiladi.

Demak, tahoratsiz kishilar, hayz yoki nifos ko'rayotgan ayollar, junub bo'lganlar Qur'oni karimni g'ilofsiz ushlashlari yoki savolda so'ralganidek o'pib ko'zga surishlari joiz emas. Vallohu a'lam.

 O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Dunyo tashvishlari sizni “mast” qilmasin!

06.08.2025   4181   2 min.
Dunyo tashvishlari sizni “mast” qilmasin!

O‘tgan solihlardan biri Alloh taoloning ushbu: ...Mast holingizda, to aytayotgan gapingizni biladigan bo‘lmaguningizcha, namozga yaqinlashmang... (Niso surasi, 43-oyat) oyatini eshitib, bunday dedi: Qanchadan-qancha namozxonlar borki, ular xamr ichmaganlar, lekin dunyoning mashg‘ulotlari ularni mast qilib qo‘yganidan namozida nima deyayotganini bilmaydi.

 

Izoh: Demak, inson nafaqat aroq yoki boshqa mast qiluvchi ichimliklardan, balki dunyoning ko‘plab chalg‘ituvchi, o‘ziga tortuvchi ishlari, tashvishlari va ularni hal qilishga bo‘lgan harakatlar natijasida ham “mast” bo‘lishi mumkin ekan.

Ya’ni, inson shunchalik ko‘p dunyoviy ishlarga sho‘ng‘ib ketadiki, ular uning fikri-yodini egallab oladi va oqibatda u Allohga ibodat qilayotganida ham dunyoni o‘ylayveradi, namozida nima deyayotganini tushunmay qoladi.

Shuningdek, dunyoga bo‘lgan haddan tashqari muhabbat va u bilan band bo‘lish insonning ruhiy holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishini, natijada ibodatlarning qadri va mohiyati ham yo‘qolib qoladi.

Xuddi mast inson kabi, bunday kishi ham o‘zining holatini to‘liq anglab yetmaydi va ibodatning haqiqiy huzuridan mahrum bo‘ladi.

 

Eslatma: Qur’oni karimdagi: Mast holingizda, to aytayotgan gapingizni biladigan bo‘lmaguningizcha, namozga yaqinlashmang.. oyati ichkilik xususida nozil bo‘lgan ikkinchi oyatdir.

Agar birinchi oyatda (Baqara surasi, 219-oyat) ichkilikda ko‘p foyda va zararlar bor, ammo uning zarari foydasidan ko‘proq, deyilgan bo‘lsa, bu yerda musulmonlar uchun eng ulug‘ maqom bo‘lgan namoz o‘qish paytida mast holda bo‘lmaslikka buyurish bilan Qur’on uning harom narsa ekanligiga ishora qilib, unga nisbatan mo‘minlarda nafrat uyg‘otmoqda.

Navbatdagi ichkilik to‘g‘risida keladigan oyatda uni harom, deb e’lon qilinadi. Shariatning barcha hukmlari ana o‘sha so‘nggi oyatga asoslanadi.