Cavol: Sha'bon oyida ro'za tutishni niyat qilib turibmiz. Og'iz ochish va yopish vaqtlari va duolarini aytib yuborsangiz, iltimos.
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohim. Darhaqiqat, Ko'plab hadisi shariflarda Sha'bon oyida nafl ro'za tutishga targ'ib qilingan. Jumladan, Oisha raziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sallallohu alayhi vasallam Sha'bon oyini juda ham kam (holatlarda) ro'zasiz o'tkazardilar”(Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati).
Usoma ibn Zayd raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: "Bir kuni men Rasululloh sallallohu alayhi vasallamga shunday savol berdim: “Yo Rasululloh, men (Ramazondan tashqari) birorta oyda Sha'bondagidek ro'za tutganingizni ko'rmadim?" Rasululloh sallallohu alayhi vasallam dedilar: "Bu shunday oyki, odamlar Rajab bilan Ramazon o'rtasida undan g'aflatda qolishadi. Bu oyda amallar Robbul a'lamiynga ko'tariladi. Shunday ekan, men amalimni o'zim ro'zador holimda ko'tarilishini yaxshi ko'raman", dedilar (Imom Nasoiy rivoyati).
Nafl ro'zaning vaqti tong otgandan quyosh botguncha. Havo bulutli bo'lmaganda oddiy ko'z bilan ham tong otishi va quyosh botishini bilib olish mumkin. Kishi tong otgani yoki quyosh botganini aniqlay olmasa yoki havo bulutli bo'lsa, namoz vaqtlarini ko'rsatuvchi taqvimdan foydalanadi. Taqvimda “Tong” deb yozilgan vaqt og'iz yopishning oxirgi vaqti. O'sha vaqtdan keyin eb-ichsa, ro'zasi durust bo'lmaydi. Lekin saharlikdan uxlab qolgan odam hech narsa eb-ichmasdan nafl ro'zani niyat qilib, tutib ketaveradi. “Shom” deb yozilgan vaqt esa og'iz ochish vaqtidir. Undan avval og'iz ochib yuborilsa, kuni bo'yi tutgan ro'zasini buzib qo'yadi.
Nafl ro'zaning aksar hukmlari farz ro'zanikiga o'xshaydi, faqat niyatda “Tong otgandan to quyosh botguncha nafl ro'za tutishni niyat qildim”, deyiladi. Og'iz yopishda maxsus duo yo'q, u paytda yuqorida aytilgandek qilib niyat qilinadi. Iftorlik (og'iz ochish) duosi quyidagicha:
اَللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَبِكَ آمَنْتُ وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ، فَاغْفِرْلِى مَا قَدَّمْتُ وَمَا أَخَّرْتُ
O'qilishi: "Allohumma laka sumtu va bika amantu va a'layka tavakkaltu va a'laa rizqika aftortu, fag'firliy ma qoddamtu va maa axxortu".
Ma'nosi: Allohim! Ushbu ro'zamni Sen uchun tutdim, Senga iymon keltirdim, Senga tavakkal qildim va bergan rizqing bilan iftor qildim. Mening avvalgi va keyingi gunohlarimni mag'firat qilgil. Vallohu a'lam.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi.
Bugun, 23 aprel kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov Tayland shayxulislomi o‘rinbosari doktor Abdulloh Numsuk boshchiligidagi delegatsiya bilan uchrashuv o‘tkazdi.
Muloqot avvalida Homidjon domla Ishmatbekov mehmonlarni tashrif bilan qutlab, O‘zbekiston va Tailand davlatlari aloqalari rivojlanib borayotgani, ikki davlat rahbarlarining munosabatlari o‘zaro hamkorlikni yangi bosqichga olib chiqish uchun zamin bo‘layotganini ta’kidladi.
Uchrashuv davomida martabali mehmonga O‘zbekiston musulmonlari idorasi tarixi, maqsad-vazifalari, asosiy faoliyat yo‘nalishlari, masjid-madrasalar faoliyati, diniy ta’lim va haj-umra tadbirlari to‘g‘risida so‘zlab berildi.
O‘z navbatida doktor Abdulloh Numsuk samimiy qabul uchun minnatdorlik bildirib, ikki mamlakat o‘rtasidagi aloqalar taraqqiy etayotgani va tomonlar samarali muloqotlar o‘tkazayotganini mamnuniyat bilan ta’kidladi. U O‘zbekiston zamini dunyo sivilizatsiyasi markazlaridan biri bo‘lgani, bu yurtdan yetishib chiqqan buyuk mutafakkirlar insoniyat taraqqiyotiga katta hissa qo‘shani, xususan, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi allomalar butun musulmon olamiga mashhur ekanini e’tirof etdi.
Shuningdek, delegatsiya vakillari O‘zbekiston bilan ilm-fan, ta’lim-tarbiya, ilmiy-tadqiqot va ziyorat turizmi yo‘nalishlarida ko‘p qirrali hamkorlik qilishdan manfaatdor ekanlarini bildirdi.
Muloqot asnosida Homidjon domla Ishmatbekov Tayland davlati Shayxulislomi o‘rinbosari Doktor Abdulloh Numsukni 2025 yilning sentyabr oyida Islom sivilizatsiyasi markazi va Imom Buxoriy majmuasi ochilishi marosimlariga taklif etdi.
Tashrif davomida mehmonlar “Hazrati Usmon Mus'hafi”ni ziyorat qilib, yurtimizda olib borilayotgan tarixiy ishlarni yuqori baholadi.
Uchrashuv yakunida o‘zaro esdalik sovg‘alari almashdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati