Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Yanvar, 2025   |   12 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:34
Shom
17:18
Xufton
18:37
Bismillah
12 Yanvar, 2025, 12 Rajab, 1446

Takbiri tahrima: qo'llar quloq barobarigacha ko'tariladi

4.12.2023   415   10 min.
Takbiri tahrima: qo'llar quloq barobarigacha ko'tariladi

Namozga kirishda qo'llar quloq barobarigacha ko'tarilib, qo'lning bosh barmog'i quloqning yumshog'iga etkaziladi va takbiri tahrima – “Allohu akbar” lafzini aytib namozga kiriladi.

Qo'llar ko'tarilganda kaftning ichki tomoni Qiblaga qaratilib, barmoqlar biroz ochilgan holatda bo'ladi. Namozga kirishda qo'llar quloq barobarigacha ko'tarilishi haqida bir qancha hadislar kelgan bo'lib, quyida ulardan ba'zilarini keltiramiz:

Voil ibn Hujr roziyallohu anhu: MenNabiysollallohualayhivasallamninamozgakirishdatakbiraytib, qo'llariniko'tarib, quloqlaribarobarigako'targanlariniko'rdim”, dedilar (ImomMuslimrivoyati).

Molik ibn Huvayris roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasulullohsollallohualayhivasallamqachon(namozgakirishuchun) takbiraytsalar, ikkiqo'llariniquloqlaribarobarigako'tararedilar(ImomMuslimrivoyati).

Anas ibn Molik roziyallohu anhu rivoyat qilinadi: Rasulullohsollallohualayhivasallamnamozgakirishdatakbiraytib, ikkiboshbarmoqlariniquloqlaribarobarigachako'tararedilar(ImomHokim,ImomDoraqutniyrivoyati).

Ulamolarimiz: Hadislardakelganqo'lniquloqbarobarigako'tarishdanmaqsaduniquloqqatekkizishdir,chunkiquloqningyumshog'igaqo'ltegishiqo'lningquloqbarobarigako'tarilganininganiqbelgisidir”, deganlar.

Bu haqda “Al Bahrur-roiq sharhi kanzud-daqoiq” kitobida quyidagilar aytilgan: “Hadisdagi tenglashtirishdan maqsad – ikki qo'lni quloqlarga tenglashganiga ishonch hosil qilish uchun ikki bosh barmoqni quloqlarning yumshoq joyiga tekkiziladi”.

Namozga kirishda ikki qo'lni quloq yumshog'iga tekkizish haqida “Durrul Muxtor” kitobida quyidagilar aytiladi:

“Ikki bosh barmoqni qulog'larning yumshoq joyiga tekkizgan holatda takbir aytish – hadislardagi tenglashtirishdan ko'zda tutilgan narsa shudir. Chunki busiz tenglashganiga ishonch hosil bo'lmaydi”.

Demak, namozga kirishda takbiri tahrima aytiladi va unda qo'llar quloq barobaricha ko'tariladi. Bu hanafiy mazhabimiz ulamolarining ijtihodlari bo'lib, bu borada Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan ko'plab sahih hadislar rivoyat qilingan.

Payg'ambar alayhissalom namozga kirishda muborak qo'llarini elkalari barobarigacha ko'targanlariga dalolat qiladigan hadislarni mukammal o'rgangan ulamolarimiz bu masalada quyidagicha xulosa qilganlar:

Sovuqda Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning qo'llari kiyimlari ichida bo'lgani va u qalin kiyimning engi bo'lmagani sababli namozga kirishda qo'llarini elka barobarigacha ko'targanlar.

Tabiiyki, bunday holatda qo'l elkadan tepaga ko'tarilmaydi. Sovuq bo'lmagan paytlarda Payg'ambar alayhissalomning qo'llari kiyimlarining ichida bo'lmagani uchun namozga kirishda qo'llarini quloqlari barobarigacha ko'targanlar. Bunga mashhur sahobiy Voil ibn Hujrning quyidagi rivoyatlari dalolat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga borga – nimda u zotni ikki qo'llarini quloqlari barobariga ko'targan holda takbir aytganlarini ko'rdim. Keyingi yil borganimda esa ular (Payg'ambarimiz va sahobalar)ning ustilarida (qalin) kiyimlari bor edi. (Ular namozga kirishda) qo'llarini ko'krak barobarigacha ko'tardilar” (Imom Tahoviy rivoyati).

Mashhur muhaddis Imom Abu Ja'far Tahoviy rahmatullohi alayh mazkur hadisdan quyidagi xulosani chiqarganlar: “Demak, Voil ibn Hujr roziyallohu anhuning (Payg'ambarimiz va sahobalar namozga kirishda) qo'llarini elkalarigacha ko'tarar edilar degan hadislari qo'llari kiyimlari ichida bo'lgan paytga tegishlidir. Ammo (Payg'ambarimiz va sahobalar namozga kirishda) qo'llarini quloqlarigacha ko'tardilar, degan hadislari qo'llari kiyimlari ichida bo'lmagan paytga tegishlidir.

Shunday ekan, biz hanafiylar takbiri tahrimada qo'l ko'tarish haqidagi Voil ibn Hujr roziyallohu anhu rivoyat qilgan hadislarini barchasiga amal qilamiz: Sovuq sababli qo'llar kiyim ichida bo'lgan paytda qo'lni ko'tarish mumkin bo'ladigan joygacha ko'taramiz. U ham bo'lsa elka barobaridir. Agar qo'llar kiyim ichida bo'lmasa Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga o'xshab qo'llarimizni quloqqacha ko'taramiz” (“Sharh maoni-l-osor” kitobi).

Ma'lumki, hozirgi kunda qo'llar kiyim ichida bo'lmaydi, sababi barcha kiyimlarning engi bor. Demak, hozirgi paytda namozga kirishguvchi kishi qo'llarini qulog'i barobarigacha ko'taradi.

Takbiri tahrima (Allohu akbar)ni aytgandan so'ng dunyoviy narsalar haqida fikrlash, gaplashish va turli harakatlar qilish mumkin emas.

“Sunnatga muvofiq namoz o'qing” kitobidan olindi.

Jaholatga qarshi ma'rifat
Boshqa maqolalar

Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi

11.01.2025   2729   2 min.
Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi

Shu yil 9 yanvar kuni Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi Ubaydulloh domla Abdullayev boshchiligida vakillik xodimlari, shahar-tuman bosh imom-xatiblari va iqtidorli imomlar ishtirokida tuzilgan ishchi guruh O‘zbekiston tumaniga tashrif buyurdi.

Dastlab tumandagi 7 ta masjid va 7 ta mahallada, shuningdek, “Haj — 2024” ziyoratchilari va mahalla fuqarolar yig‘ini raislari ishtirokida yig‘ilish o‘tkazilib, amaliy tadbir rejasi tuzildi.

Ishchi guruh a’zolari va imom-xatiblarga biriktirilgan mahalla hududidan “Haj – 2024” ziyoratchisini ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarga jalb etdi. Birgalikda mahallaning eng kamida 3 tagacha muammoli xonadoniga kirib, u yerda yashayotganlardan hol-ahvol so‘radi. Ularning muammolarini o‘rgandi, taklif, fikr-mulohazalarini tingladi. Imom-xatiblar 22 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi. 

Shuningdek, tumandagi "Qudash" muruvvat uyiga tashrif buyurilib, tashrif chog‘ida muruvvat uyida yashovchi imkoniyati cheklangan, mehr-muruvvatga muhtojlarni holidan xabar olinib, muruvvat uyi uchun maishiy texnika va maishiy jihozlar hamda boshqa turdagi zaruriy ashyolar xayriya qilindi. 

Shu bilan birga, muruvvat uyida "Yashil makon" dasturi doirasida 100 tup mevali va manzarali ko‘chatlar ekildi.

Tumanning "Bog‘i Eram" mahallasida yashovchi kam ta’minlangan oilaga homiylar ko‘magi bilan zamonaviy qulay sharoitlarga ega bir xonalik uy qurib berildi. Ishchi guruh mazkur xonadonga tashrif buyurib, xonadon egalari bilan muloqot qildi. 

Peshin namozi so‘ngida masjidlarda jamoatga ma’ruza qilinib, odamlarga manfaat yetkazishning fazilati, ofiyat ulkan ne’mat ekani, yoshlar tarbiyasi doimiy e’tibor markazda bo‘lishi zarurligi, bu borada ota-onalarning o‘rni haqida ilmiy va hayotiy misollar yordamida tushuntirildi.

Masjidlar va imomlar faoliyati ko‘zdan kechirildi hamda mavjud kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan kerakli tavsiyalar berildi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Farg‘ona viloyati vakilligi 
Matbuot xizmati

Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi Targ‘ibot tadbirida aholi muammolari hal etildi