23 Сентябр, 2025, 1 Рабиъус сони, 1447
23 Сентябр, 2025, 1 Рабиъус сони, 1447
Мусулмонлар Қурайш карвонига эга чиқиш учун Мадинадан ташқарига чиқишди. Чунки Маккалик мушриклар уларнинг бор-будини тортиб олган эди. Қурайшнинг катталари уларнинг молини мусодара қилган эди. Аммо Абу Суфён мусулмонлардан карвонни олиб қочиб узоқроқ жойга тушди ва Маккадан ёрдам кучи сўраб киши жўнатди. Қўшин келди.
Мусулмонлар ўзлари ўйламаган жанг олдида туришар эди. Жанг бошланишидан олдин Саъд ибн Муоз розиёллоҳу анҳу кучлар нисбатига боқиб мушрикларнинг кўплигини аниқлади. Улар жуда қаттиқ тайёргарлик билан жангга келишган эди. Мусулмонлар эса оз бўлиб улар фақат карвонни мақсад қилишган эди. Саъд розиёллоҳу анҳу Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламга бирор зарар етишидан қўрқиб деди:
– Эй Аллоҳнинг Расули! Сизга бир чайла қуриб берамиз. У ерда уловингизни ҳозирлаб қўямиз. Агар душманга йўлиққанимизда Аллоҳ бизга нусрат берса бу биз севган иш бўлади. Агар бошқача иш бўлса уловга ўтириб ортимиздаги мусулмонларга етиб оласиз. Ортимизда сизни биздан ҳам кўпроқ севадиган кишилар туришибди. Улар сизнинг бу урушга киришишингизни билишганларида Мадинада қолишмас эдилар.
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам Саъд розиёллоҳу анҳунинг ҳаққига дуойи хайрлар қилдилар. Сўнгра Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламга чайла қуриб беришди. Жанг бошланди. Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам ҳам тушиб мусулмонларга ёрдам бердилар. Аллоҳ мусулмонларга нусрат берди.
Саъд розиёллоҳу анҳунинг режаси Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламни урушга қатнаштирмаслик эди. У зотни қўшин ортида чайлада туришларини истаган эди. Олдиларида югурик от ҳозир эди. Агар мусулмонлар мағлуб бўлишса Мадинага қайтишлари лозим эди. Чунки исломнинг тақдири у зот саллоллоҳу алайҳи ва салламга боғлиқ эди.
Саъд розиёллоҳу анҳу Мадинада қолган мусулмонларни Расулуллоҳ саллолоҳу алайҳи ва салламга: “Кўрдингизми, улар сиз билан чиқишмади. Сиз билан биз чиқдик. Биз сизни улардан кўра кўпроқ севамиз!”, демади. Балки, оппоқ қалб билан, чиройли гумон билан Мадинада қолганлар Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламни бу ердагилардан кўпроқ яхши кўришларини, улар Расулуллоҳнинг фақатгина карвонни олиш учун келган деб ўйлаб ортда қолишганини, Қурайш билан уруш бўлишидан бехабар эканликларини айтди.
Биз ортда туриб бир-биримизни муҳофаза қилганмизми? Ҳузуримизда бўлмаганларнинг фазилатларини гапирганмизми? Ёки фурсатни ғанимат билиб ўзгаларни ёмонлаб, ўзимизни кўтарганмизми?
Ота-онангни шифокорга олиб борсанг қолган ака-укаларингни маломат қилма. Ажрингни зое қилма. Ота –онангга: “Сизларга фақат мен қараяпман. Бошқа ака-укаларим қарашмаяпти” , дема. Балки, “уларнинг ишлари бор экан, шароитлари хизмат қилишга йўл бермаяпти. Агар имконлари бўлганида улар ҳам хизмат қилган бўлишар эди. Улар сизни мендан ҳам кўпроқ яхши кўришади”, дегин.
Агар фақирларга ёрдам берсанг “фақат биз ёрдам берамиз. Бошқалар ёрдам беришмайди”, дема. Балки “фалончиларнинг ҳам садақа беришга имконлари бору, аммо шароитлари ҳозир шунақа бўлиб қолган. Йўқса улар биздан кўра сахийроқдирлар”, дегин.
Биз бир яхши иш қилсак ва сўнгра ўша ишимиз каби ишларни қилмаганларни гапирсак, ёмонласак ва ғийбат қилсак, танқид қилсак гўё уни қилмагандек бўламиз.
Яхшиликларимизни зое қиламиз.
Шерозий роҳимаҳуллоҳ айтади:
“Бир кеча отам билан таҳажжудга турдим. Атрофимизда кишилар ухлаб ётишар эди. Отам намоз ўқидилар. Мен ҳам ўқидим. Сўнгра отамга: “Булар ҳам туриб икки ракаат намоз ўқисалар бўлмайдими?!”, дедим. Шунда отам: “Эй ўғлим! Уларни гапирганингдан кўра ухлаганинг сен учун яхшироқ эди!”, дедилар.
Абдулқодир Полвонов
С.Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг биринчи ўқиган намозлари қайси?
Ж.Пешин намози.
С.Одам алайҳиссаломдан Нуҳ алайҳиссалом давригача бўлган оралиқ вақт қанча?
Ж.Ўн аср.
С.Ҳамма оятида Аллоҳнинг исми зикр қилинган сура қайси?
Ж.Мужодала сураси.
С.Қайси оятда араб ҳарфларининг барчаси ишлатилган?
Ж.Фатҳ сурасининг охирги оятида.
С.Инсонни Дажжол фитнасидан асрайдиган ўнта оят қайси?
Ж.Каҳф сурасининг аввалги ўнта ояти.
С.Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аёлларга ўрганишни тавсия қилган сура қайси?
Ж.Нур сураси.
С.Мерос ҳукмлари келган сура қайси?
Ж.Нисо сураси.
С.“Кичик Нисо сураси” деб номланган сура қайси?
Ж.Талоқ сураси.
С.“Мунжия” (нажот берувчи) деб номланмиш сура қайси?
Ж.Мулк сураси.
С.Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг исломга киришларига сабаб бўлган сура қайси?
Ж.Тоҳо сураси.
С.Расуллулоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким қиёматни кўзи билан кўрмоқчи бўлса ўқисин", деб айтган суралари қайси?
Ж.Таквир, Инфитор, Иншиқоқ суралари.
С.Қайси саҳобийдан фаришталар ҳам ҳаё қилар эди?
Ж.Усмон ибн Аффон разияллоҳу анҳудан.
С.Қориларнинг саййиди деб ном олган саҳобий ким?
Ж.Убай ибн Каъб разияллоҳу анҳу.
С.Байтул маъмур қаерда жойлашган?
Ж.Осмонда.
С.Халойиқ ичида энг охири ўладиган ким?
Ж.Ўлим фариштаси.
С.Жаннатнинг энг олий даражаси қайси?
Ж.Фирдавс.
С.Таровиҳ намозига одамларни жамлаган ким?
Ж.Умар ибн Хаттоб разияллоҳу анҳу.
С.Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг нечта фарзандлари бўлган?
Ж.Еттита.
С.Жаннат хазинабонининг исми нима?
Ж.Ризвон.
С.Дўзах хазинабонининг исми нима?
Ж.Молик.
С.Жаннатнинг нечта эшиги бор?
Ж.Саккизта.
С.Дўзахнинг нечта эшиги бор?
Ж.Еттита.
С.Аъроф нима?
Ж.Аъроф – жаннат билан дўзах ўртасидаги аросат жой.
С.Аъроф эгалари қаерга тушади, жаннатгами ёки дўзахга?
Ж.Жаннатга тушадилар.
С.Ҳикмат берилган, пайғамбарлик берилмаган киши ким?
Ж.Луқмони ҳаким.
С.Бир куни рўза тутиб, бир куни оғзи очиқ юришни одат қилган пайғамбар ким?
Ж.Довуд алайҳиссалом.
С.Дарахтни ичига яширинганда арралаб ўлдирилган пайғамбарнинг исми нима?
Ж.Закариё алайҳиссалом.
С.Душманининг қўлида тарбияланиб катта бўлган пайғамбар қайси?
Ж.Мусо алайҳиссалом.
С.Бешикда гапирган ва ҳозиргача тирик бўлган пайғамбар қайси?
Ж.Исо алайҳиссалом.
С.“Мен икки қурбонлик қилинган зотларнинг ўғлиман” деган пайғамбар қайси?
Ж.Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васаллам.
С.Марям алаҳиссаломни ўз кафиллигига олган пайғамбар қайси?
Ж.Закариё алайҳиссалом.
С.Нуҳ алайҳиссаломнинг аҳлидан нажот топмаган икки киши ким?
Ж.Хотини ва ўғли.
С.Масиҳи Дажжолни ўлдирадиган пайғамбар ким?
Ж.Исо алайҳиссалом.
С.Муҳаммад алайҳиссаломнинг туяларининг исми нима эди?
Ж.Қасво.
С.Тўфондан сўнг Нуҳ алайҳиссаломнинг кемалари қаерда қўнди?
Ж.Жудий тоғига, Ашуро куни.
С.Ейиш мумкин бўлган, аммо сотиш мумкин бўлмаган таом қайси?
Ж.Қурбонлик гўштидан тайёрланган таом.
С.Башарият тарихида энг олисга қилинган сафар қайси?
Ж.Исро ва Меърож.
С.Сидратул мунтаҳо нима?
Ж.Еттинчи осмондаги буюк дарахт.
С.Муқаддас руҳ ким?
Ж.Жаброил алайҳиссалом.
С.Жаброил алайҳиссаломнинг қанотлари нечта?
Ж.Олти юзта.
С.Исо алайҳиссалом қаерда туғилганлар?
Ж.Фаластинда Байти Лаҳмда.
С.Қавмини ўттиз йил динга даъват этган, аммо бирорта ҳам киши имон келтирмаган пайғамбар қайси?
Ж.Лут алайҳиссалом.
С.Қайси пағамбарлар уйланмай бўйдоқ ўтишган?
Ж.Яҳё ва Исо алайҳиссаломлар.
С.Кўз ўнгида аёлини фаришталар куйдириб юборган пайғамбар қайси?
Ж.Лут алайҳиссалом.
С.Саждада турган ҳолида боши чопилган пайғамбар қайси?
Ж.Яҳё алайҳиссалом.
С.Қиёмат кунида хотинидан қочадиган пайғамбар қайси?
Ж.Лут алайҳссалом.
С.Жаннат аҳлининг ёши неча ёшда бўлади?
Ж.Ўттиз уч ёшда.
С.Қиёмат куни одамлар орасида биринчи ҳукм қилинадиган масала қайси?
Ж.Ноҳақ тўкилган қонлар.
С.Биринчи бўлиб фитна туфайли ўлимни орзу қилган зот ким?
Ж.Юсуф алайҳиссалом.
С.Жаннат аҳлининг саййидалари ким?
Ж.Хадича бинт Хувайлид, Фотима бинт Муҳаммад алайҳиссалом, Марям бинт Имрон ва Фиравннинг аёли Осиё розияллоҳу анҳунна.
С.Биринчи бўлиб соатни жорий қилган ким?
Ж.Нуҳ алайҳиссалом, кемада намоз вақтларини аниқлаш учун.
С.Каъбанинг ичида нозил бўлган оят қайси?
Ж.Нисо сурасининг 58-ояти
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа