Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
23 Декабр, 2024   |   22 Жумадул сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:21
Қуёш
07:46
Пешин
12:27
Аср
15:17
Шом
17:01
Хуфтон
18:21
Bismillah
23 Декабр, 2024, 22 Жумадул сони, 1446

Рамазон вақтларини қандай ўтказайлик?

2.05.2020   2301   2 min.
Рамазон вақтларини қандай ўтказайлик?

 Қуръони каримни кўп тиловат қилинг. Набий саллоллоҳу алайҳи васаллам ўзлари Жаброил алайҳиссалом билан бир-бирларига галма-галдан Қуръони каримни ўқиб берар эдилар.

  • Нафллар ва зикрларни янада кўпайтиринг.
  • Мусулмонларнинг ҳожатлари ва эҳтиёжларини ўйланг ва уларнинг ғамларига шерик бўлинг.
  • Бирор кимсадан озор етса , сабр қилинг ва ўзингиз ҳам ҳеч кимга озор берманг.
  • Бирор кимса сиз билан жанжаллашишни ва беҳуда тортишишни хоҳласа, сиз унга “мен рўзадорман” денг.
  • Фахш сўзлар, балки беҳуда сўзлардан ҳам ўзингизни сақланг.
  • Мухаққиқ уламолар наздида қадр кечаси бирор кунга хос эмас. Шунинг учун ҳар кечада бироз бўлса ҳам ибодат қилишга ҳаракат қилинг. Токи, агар айнан ўша кеча қадр бўлса, у ҳолда бизга ўша кечанинг баракаларидан улуш насиб этсин.
  • Ҳаргиз ёлғон гапирманг ва ҳеч кимни ғийбат қилманг.
  • Нафл ишларнинг савоби фарзларга тенг бўлгани учун имкон қадар мухтожларга молиявий кўмак ҳам беринг.
  • Ўз ходимларингиз ва қўл остидагиларингизнинг ишлари ва масъулиятларида енгиллик қилинг.
  • Ла илаҳа иллаллоҳ, Муҳаммадур Росулуллоҳ ва истиғфорни кўп айтинг.
  • Жаннатни кўп сўранг ва жаҳаннамдан кўп паноҳ сўранг.
  • Ўта ожизлик ва хокисорлик ила кўп дуо қилинг.
  • Газетхонлик ва ҳоказо каби мубоҳ ишларга ҳам камроқ вақт сарфланг.
  • ДВД, ТВ, Кино кўрманг. Шунингдек, радио, магнитафон ва ҳоказолар орқали қўшиқлар ва беҳуда нарсалар эшитишдан жуда қаттиқ сақланинг.
  • Таҳажжуд, ишроқ, чоштгоҳ, аввобийн намозларига хос эътибор қаратинг.
  • Имкон бўлса бутун охирги ўн кунда эътикофга ҳиммат қилинг. Бўлмаса қанча имкон бўлса, шунча эътикоф нийяти ила масжидда ўтказинг. Аёллар ҳам ўз уйларида бирор жойни таъйин қилиб, эътикоф ўтира оладилар. Балки, улар ҳам ҳиммат қилишлари лозим.
  • Бандаларга динни етказиш ва уларга ҳақни етказишга имкон қадар ҳаракат қилинг.
  • Назарни сақланг ва номаҳрамлар ила заруратсиз гаплашишдан жуда қаттиқ сақланинг.
  • Шовқин-сурон, бақир-чақир ва аҳли-аёлга, шунингдек, қўл остидагиларга зулм ва ҳаддан ошишликдан ўзингизни сақланг.

 

“Аҳкааме Рамазан”- китобидан. Мавлоно Муҳаммад Абдулқовий. 11-бет. Абдулқайюм Комил таржимаси

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Фарзандимиз ёш, катта бўлгач ўқир

23.12.2024   588   3 min.
Фарзандимиз ёш, катта бўлгач ўқир

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

 

أَلْعِلْمُ فِى الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِى الْحَجَرِ

Ёшликда олинган билим тошга ўйилган нақш кабидир.

Илм олиш учун энг афзал давр бу инсоннинг ёшлик чоғидир. Чунки ёшликда боланинг хотираси кучли бўлади. Бу вақтда олинган илм бола хотирасида узоқ вақтгача сақланиб қолади. Шунингдек, ёшликда ҳар хил ташвиш ва юмушлардан узоқ бўлган боланинг фикри фақат ўқишда бўлиб, натижада у илмни яхши ўзлаштиради. Катта бўлиб, ишлари кўпайгач, фикри бўлинади ёки илм олишга вақт ажратолмай қолади.

Афсуски, аксарият болалар айни илм олиш пайти келганда ҳам ўйин-кулги ва бекорчи машғулотлар билан овора бўлиб юраверадилар. Ота-оналари ҳам: “Ҳали фарзандимиз ёш, катта бўлгач ўқир”, дея бунга бепарво қарайдилар. Аслида бола тахминан 3-4 ёшларида хотираси энг яхши ишлайдиган давр бўлади. Ўша пайтдан бошлаб, болани секин-аста илмга жалб қилиш яхши натижа беради.

Сўзимизни далили сифатида бир мисол келтирамиз. Машҳур аллома бобомиз Абу Али ибн Сино 4 ёшида Қуръони каримни тўлиқ ёд олган. Бундан ташқари, тарих, фалсафа, тиббиёт, мантиқ ва бошқа фанларни чуқур ўзлаштирган. Ўн саккиз ёшигача ҳаётида керак бўладиган барча илмларни мукаммал ўрганиб, машҳур олим, табиб даражасига кўтарилган. Бундан келиб чиқадики, ота-оналар фарзандларини ёшлик давридан унумли фойдаланиб, керакли илмларни эгаллашлари учун қулай шароитларни таъминлаб беришлари лозим.

 

مَنْ لَمْ يَتَعَلَّمْ صَغِيرًا لَمْ يَتَقَدَّمْ كَبِيرًا

Ким ёшлик чоғида илм олмаса, катта бўлганида юксалмайди.

Ушбу мақолни икки хил маънода тушуниш мумкин:

1. Ким ёшлик чоғини ғанимат билиб, илм эгалламаса, катта бўлганида бунга илож топа олмайди. Кишининг ёши кексайган сари унинг хотираси пасайиши ҳам бор ҳақиқат.

2. Ким ёшлигида илм олмаса, катта бўлганида бирон поғонага кўтарила олмайди, инсонлар орасида ҳам энг кейинги ўринда туради, чунки унинг илм-маърифати йўқ. Илм инсонни юксалтиради ва равнақ топишига ёрдам беради. (Лекин, ўрни келганида шуни ҳам айтиб қўйиш лозимки, илм фақат бирон мартабага эришиш учунгина ўрганилмайди).

 

يُطَيَّبُ القَلْبُ لِلْعِلْمِ كَمَا تُطَيَّبُ الأَرْضُ لِلزِّرَاعَةِ

Ер экин экиш учун тозалангани каби қалб ҳам илм учун тозаланади.

Илмнинг макони қалбдир. Маълумки, илм эзгулик ва нурдир. Киши илмни пухта эгаллаш учун қалбини турли хил маънавий иллатлар, жумладан кибр, ҳасад, гина, кудурат, ғийбат ва шу кабилардан тозалаши лозим. Ушбу камчиликлар бор қалбга илм яхши ўрнашмайди, тезда унутилади ёки бирон манфаат келтирмайди. Шунинг учун илм олишга киришаётган киши биринчи навбатда қалбини тозалаши, сўнгра яхши ният билан илм таҳслига ўтиши керак.

Бола ёшлигида хотираси кучли, қалби тоза ва беғубор бўлади. Бундай пайтда олинган илм ҳар тарафлама пишиқ ва мустаҳкам бўлади. Демак, ота-оналар бу борада масъулиятлироқ бўлсалар, фарзандларининг камолга етиб, олим бўлиб, дини ва юртига фойдасига тегадиган чин инсон бўлишида ҳисса қўшган бўладилар.

 

Одилхон қори Исмоилов

 

Мақолалар