Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Ноябр, 2024   |   23 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:59
Қуёш
07:22
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
24 Ноябр, 2024, 23 Жумадул аввал, 1446

Уйида кашфиёт қилган олим ёхуд карантинни фойдали ўтказиш ҳақида

31.03.2020   2475   3 min.
Уйида кашфиёт қилган олим ёхуд карантинни фойдали ўтказиш ҳақида

Коронавирус туфайли юртимиз ва кўплаб дунё мамлакатларида миллионлаб одамлар уйларида ертаю кеч қўноқ топган. Бу кўпчилик билан ишлаб ўрганган кишилар учун осон бўлмаётгани тайин.
Ушбу муддатдан унумли фойдаланиш мумкин. Бунга 10 йил уйида ўтирган буюк ислом олими ал-Ҳасан ибн ал-Ҳаймиянинг ҳаёти ёрқин мисол бўлади. Бу ҳақда Islamic Self Help нашри маълумот берди.
Ҳасан ибн ал-Хаймия оптика, астрономия, математика, метеорология, визуал идрок ва илмий усул соҳаларига катта ҳисса қўшган машҳур мусулмон олимлардан бири. У 965 йилда Ироқдаги Исломнинг олтин асрида туғилган, Бағдод олимларидан чуқур илм ўрганиб, ёшлигидаёқ машҳур олим бўлиб етишган.
Кунларнинг бирида Миср ҳукмдори Ибн ал-Хаймияни Мисрга таклиф қилиб, ундан Нил дарёси бўйида тўғон қуришни сўрайди. Бу борадаги режа ва имкониятларни ўрганиб чиққан олим бу ишнинг иложсиз экани, лойиҳани амалга ошириш учун технологиялар йўқлигини айтади. Ҳукмдор бу хулосадан норози бўлиб, олимни ўн йил уйида чиқармай ўтиришга буюрди.
Ибн ал-Хаймия умидсизликка тушмади, балки ҳар қандай вазиятдан унумли фойдаланим мумкинлигини тушунди. У вақтини ўқиш, тадқиқот ва тажрибалар ўтказиш, турли хил илмий тушунчаларни ўрганишга сарфлади ва катта ютуқларга эришди. У оптика билан боғлиқ катта кашфиёт қилди. Ушбу соҳада энг яхши манбалардан бири бўлган “Оптика” номли китоб ёзди.
Ушбу кашфиёт одамларга кўзнинг қандай ишлашини тушунишга, илк камералар моделини ишлаб чиқишга ёрдам берди, кўзойнак ихтиро қилинишига сабаб бўлди. Шунингдек, бугунги кунда ҳам қўлланиладиган илмий усуллардан бирини ишлаб чиқди. Буларнинг барчаси у уйида туриб қилди.
Ибн ал-Хаймия ҳаёти ва фаолияти ҳеч қачон вақтни беҳуда сарфламаслик ва вақт, шароитдан етарлича маҳсулдорликка эга бўлишни ўрганиш мумкин. Албатта, ўн йил кўп муддат. Аммо бир неча ҳафталик уйимиздаги карантин вақтида ҳам кўп ишлар қилишимиз мумкин.
Шу ўринда карантин вақтидан унумли фойдаланиш бўйича баъзи маслаҳатлар билан ўртоқлашамиз:
1. Китоб ўқиш;
2. Онлайн курслар орқали илм ўрганиш;
3. Китоб ёки мақола ёзиш;
4. Имонимизни мустаҳкамлаш, ўзингимиз ва бошқалар учун дуо қилиш;
5. Тафаккур ва фикрлашга вақт ажратиш;
6. Оиламиз билан вақтни мароқли ўтказиш, уларнинг тарбияси билан шуғулланиш;
7. Янги ғоялар устида ишлаш. Бундан бошқа кўплаб ишларни қилиш имконига эгамиз.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Икки неъмат борки, кўп одам уларни бой бериб қўяди: соғлиқ ва бўш вақт” (Саҳиҳ ал-Бухорий 6049).
Азизлар, бўш вақтингиздан унумли фойдаланинг! Эҳтимол, шу вақт ўзингизни англашингиз, бутун умр ёдингизда қоладиган ажойиб хотираларга эга бўлишингиз, инсоният учун янги кашфиётлар қилишингиз мумкин. Балки бу вақт ичида сиз қалблар ва илм-фан кашфиётчисига айланарсиз!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (2-мақола)

22.11.2024   1860   4 min.
Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (2-мақола)

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

العَظِيمُ

34. Ал-Аъзийм.

Ақл тасаввур қила олмайдиган даражада азаматли ва улуғ.

 

الغَفُورُ

35. Ал-Ғафур.

Кўп мағфират қилувчи.


الشَّكُورُ

36. Аш-Шакур.

Оз амал учун кўп савоб берувчи.

 

العَلِيُّ

37. Ал-Алий.

Мартабаси олийликда бениҳоя.

 

الكَبِيرُ

38. Ал-Кабийр.

Ҳар бир нарсадан улуғ.

 

االْحَافِظُ

39. Ал-Ҳафиз.

Ҳар бир нарсани муҳофаза қилувчи.

 

المُقِيتُ

40. Ал-Муқийт.

Барча моддий ва руҳий ризқларни яратувчи.

 

الحَسِيبُ

41. Ал-Ҳасийб.

Кифоя қилувчи. Қиёматда бандаларнинг ҳисобини қилувчи.


الجَلِيل

42. Ал-Жалийл.

Сифатлари улуғ зот.


الكَرِيمُ

43. Ал-Карийм.

Биров сўрамаса ҳам, ҳеч бир эваз олмасдан, нарсаларни кўплаб ато қилувчи.


الرَّقِيبُ

44. Ар-Рақийб.

Ҳеч бир заррани ҳам қўймай текшириб турувчи.

 

المُجِيبُ

45. Ал-Мужийб.

Дуоларни ижобат қилувчи.

 

الوَاسِعُ

46. Ал-Восиъ.

Ҳамма нарсани кенг илми ила иҳота қилган. Барчани кенг раҳмати ила қамраб олган.


الحَكِيمُ

47. Ал-Ҳакийм.

Ҳар бир нарсани ҳикмат ила қилувчи.

 

الوَدُودُ

48. Ал-Вадуд.

Барчага яхшиликни раво кўрувчи.

 

المَجِيدُ

49. Ал-Мажийд.

Шон-шарафи ва қадри беҳад юксак.

الباعث

50. Ал-Боъис.

Халқларга пайғамбарлар юборувчи. Кишиларга ҳиммат юборувчи. Ўликларни қайта тирилтирувчи.

 

الشَّهِيدُ

51. Аш-Шаҳийд.

Ҳар бир нарсага ҳозиру нозир. Барчага шоҳидлик берувчи.

 

الحَقُّ

52. Ал-Ҳақ.

Ўзгармас, собит зот. Ҳақни юзага чиқарувчи.

 

الوَكِيلُ

53. Ал-Вакийл.

Барчанинг иши унга топширилган зот.

 

القَوِيُ

54. Ал-Қовий.

Қувватли Зот.

 

المَتِينُ

55. Ал-Матийн.

Машаққат билмас, кучли Зот.

 

الوَلِيُ

56. Ал-Валий.

Муҳаббат қилувчи, нусрат берувчи ва халқининг ишини юритувчи зот.

 

الحَمِيدُ

57. Ал-Ҳамийд.

Барчага мақтовлар ила мақталган зот.


المُحْصِى

58. Ал-Муҳсий.

Барча нарсанинг ҳисобини олувчи зот.

 

المُبْدِئ

59. Ал-Мубдиъ.

Барча нарсаларни аввал бошдан бор қилган зот.

 

المُعِيد

60. Ал-Муъийд.

Йўқ бўлган нарсаларни яна қайтадан бор қилувчи.

 

المُحْيِى

61. Ал-Муҳйи.

Тирилтирувчи. У зот ўликларни тирилтирувчидир.

 

المُمِيت

62. Ал-Мумийт.

Ўлдирувчи. Барча жонзотларнинг жонини олувчи.

 

الحَيُّ

63. Ал-Ҳайй.

У ҳамиша тирикдир, У ўлмайди. Аллоҳнинг ҳаёти абадийдир, ўлим ила йўқ бўлмас. Аллоҳнинг ҳаёти азалий, олдин йўқ бўлган эмас.

 

القَيُّومُ

64. Ал-Қайюм.

Ҳар бир нарса устида турувчи ва ҳар бир турувчи нарса Унинг сабабидангина туради.

 

الوَاجِد

65. Ал-Вожид.

Хоҳлаган нарсасини топувчи. Бу ишда биров Уни тўса олмайди.

 

المَاجِد

66. Ал-Мажид.

Улуғлик ва шараф соҳиби.

 

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар