Сизга бир киши: «Фалон шаҳарга бордим, жуда чиройли экан. Унинг таърифига сўз ожиз. Шаҳарда ўтмиш, бугун ва келажак мужассамлашгандек, гўё» деса, у ерга боргингиз келмайдими? Албатта, келади. Бор-будингизни аямай, ўша жойга отланасиз. Ошиб борса, нафсингиз ором олади, роҳатланасиз ўша ерда.
Энди бир тасаввур қилинг: «Бир маъво бор. Шундай маъвоки, у ердан бир зум бўлса-да, мусулмонларнинг қадами узилмайди. Ҳар йили миллионлаб мўмин-мусулмонлар муқаддас жойга бориб, худди онадан туғилган чақалоқдек гуноҳларидан фориғ бўлиб келади.
Бир маскан бор. Шундай масканки, у ерда оламларнинг Султони, башарият гултожи, кўз қувончи, қалб сурури, сизу бизни тўғри йўлга чорлаган Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам мангу қўним топган. У зотга ёндон икки нафар буюк саҳобанинг ҳам муборак қабрлари бор» дейилса, ўша табаррук масканларга ошиқмайсизми..?
Боз устига, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Одобу арконига риоя қилиб адо этилган ҳажнинг мукофоти фақат жаннат бўлади» (Имом Аҳмад ривояти), деб марҳамат қилганлар.
Ҳар йили курраи заминимиздаги миллионлаб мусулмонлар Аллоҳнинг уйи – Каъбатуллоҳга оқиб келиши, Расулллоҳнинг табаррук равзаларини зиёрат қилиши бежиз эмас. Бу муқаддас заминга бир бор борган киши яна ва яна боргиси келаверади.
Муборак сафардан қайтганимизга ҳали бир ой бўлмаган эса-да, яна боргим, яна зиёрат ва тавоф қилгим келиб қолди. Ожизона дуога қўл очиб, юракдаги, қалбдаги ният ва орзуларни шундоққина Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак равзалари олдида, Арафотда, Минода, Сафо ва Марвада, Каъбатуллоҳ ёнида сўрашга нима етсин! Илк ваҳийга гувоҳ бўлган, инсониятнинг муаллими – Пайғамбаримизни бағрига олган Ҳиро ғорини кўрган киши борки, қалбида ўзгача шавқ, ўзгача шукуҳ туяди.
Руҳим ўша ерларда қолгандек, гўё.
Бу йил 7200 нафардан зиёд юртдошларимиз сафида мен ҳам оламлар Сарварига салом бериб, у Зотнинг қабрларини зиёрат қилиш, Каъбатуллоҳни тавоф қилиш шарафига муяссар бўлганим учун Аллоҳ таолога чексиз ҳамду санолар айтаман.
Ҳаж шукуҳи, фазилатини, умр сафари давомида кўрган-кечирганларимни таърифлашнинг завқи ўзгача. Завқки, уни ифодалашда, аввало, гуноҳларга тавба қилиб, кўзлардан оққан истиғфор ёшлари билан қоришиб кетган умид ашклари кишига ҳузур, ҳаловат ва хотиржамлик бағишлайди.
Қушдай енгил бўласиз. Вужудингиз она Ватанга қайтган бўлса-да, руҳингиз ҳар куни яна ва яна мусулмонлар қибласи сари парвозга шайланаверади...
Аллоҳ таоло Қуръони каримда:
الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ
“Ҳаж (мавсуми учун) маълум ойлар (белгиланган). Бас, ким шу ойларда ҳажни ўзига фарз қилса (ҳажни ният қилса), ҳаж давомида хотинига яқинлашиш, гуноҳ-маъсият ва жанжал (каби ишларга рухсат) йўқ. Ҳар қандай яхши (савобли) иш қилсангиз, албатта, уни Аллоҳ билур. (Ҳаж сафарига) озуқа олиб чиқинг. Энг яхши озуқа тақводир. Тақвони Менга қилингиз (Мендан қўрқингиз), эй, оқиллар!” (Бақара сураси, 197-оят), дея марҳамат қилади.
Ҳажга бораётган юртдошларимиз учун барча қулайликлар яратилган. Аэропортда ҳожиларимизни кузатиш ва кутиб олиш ишлари гўзал тарзда амалга оширилди. Ҳожиларимизни Мадина ва Макка шаҳридаги меҳмонхона ходимлари, ишчи гуруҳ томонидан кўтаринки кайфият билан салавотлар остида кутиб олиниши, меҳмонхоналардаги қулайликлар инсонни баҳридилини очади. Шифокорлар ҳар бир ҳожини тиббий кўрикдан ўтказди. Масжиди Ҳаромга боришда ҳожиларимиз учун автобуслар доимо хизматда бўлди.
Ҳожиларимиз ҳаж амалларининг гўзал тарзда адо этилганини ҳис қилишлари учун юртга қайтиб келганидан сўнг ҳожиларимиз ҳусни хулқда бўлишлари даркор. Эл-юртнинг, маҳалладошларнинг, оила аъзолари ҳақига янада кўпроқ дуода бўлишлари мақсадга мувофиқдир. Атрофдагилар ҳожиларга ҳавас билан қарашади.
Ҳожилик унвон ёки мансаб эмас, балки Аллоҳнинг фарзини адо этиш йўлида қалбан покланиб, ўзининг ва атрофдагиларнинг ҳаётини янада гўзал қилишга бўлган масъулиятдир.
Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳожи билан учрашсанг унга салом бергин ҳамда у билан қўл бериб кўришгин ва уйига киришидан илгари сен учун истиғфор айтишини сўрагин. Чунки, у (ҳожи) гуноҳлари кечирилинган кишидир” дедилар” (Имом Аҳмад ривояти).
Аллоҳ таоло Исломнинг бешинчи арконини бажарган барча юртдошларимизнинг ҳажларини мабрур, гуноҳларини мағфур, саъйларини машкур айласин.
Мунира АБУБАКИРОВА,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу
Бугун сиз азизларга сўзлаб берадиган ҳикоям Макка шаҳрида бундан бир неча юз йиллар олдин содир бўлган ҳаётий воқеа ҳақидадир. Бу воқеа билан Саудияда нашр этиладиган газеталардан бирида танишганман.
Умра ибодатини адо этиш учун Макка шаҳрига борганимда газетадаги “Нима учун нурингни ортингда қолдирдинг?” деган мақолага кўзим тушди. Бу қизиқарли сарлавҳа мени ўзига жалб қилди. Бу нима дегани экан деб қизиқдим. Ҳикояни ўқиб, унинг мазмунини англадим.
Қадим замонда ўта бадавлат одам яшаган экан. У пайтлар қуллик даври эди. Бу бойнинг ҳам барча шахсий ишларида унга хизмат қиладиган қули бор эди.
Бомдод намозига азон айтилганда, хизматкор таҳорат учун сув тайёрлар ва хўжайинини уйғотарди. Таҳоратга ёрдамлашиб бўлгач, милтиллаб ёнадиган фонуси билан йўлини ёритиб масжидга олиб борарди. Бу даврларда ҳали электр ток, чироқлар йўқ, йўллар зимистон, чанг, кўчаларда тош ва чуқурлар кўп эди.
Шу зайлда қул 20 йилдан ортиқ хўжайинига хизмат қилди. Кунларнинг бирида одатдагидек бомдод намозига кетишаётганида бой юришдан тўхтаб, жойида бироз жим туриб қолди-да, кейин: “Гапларимни эшит эй Саид”, деди. Қулнинг исми Саид эди.
Бой: “Эй Саид, мен васиятномамда вафот этганимдан кейин меросхўрларим сени озод қилишларини ёздим. Бу сенга 20 йилдан бери менга қилган содиқ хизматларинг учун мукофот бўлади”, деб айтди.
Лекин бу гапдан Саид хурсанд бўлмади, хўжайинига ташаккур ҳам изҳор этмади, ҳатто бир оғиз сўз ҳам айтмади.
Эртаси куни яна одатдагидек масжид томон фонусни ёқиб йўлга тушишди. Аммо бу сафар ҳар гал хўжайиннинг йўлларини ёритиб кетадиган хизматчи орқа томонга ўтиб олганди. Хўжайин нега бундай қилаётганини тушунмай: “Нега орқамдан кетаяпсан? Саид сенга нима бўлди? Нега олдинда йўлни ёритиб кетмаяпсан?” деб сўради.
Бу гапларни эшитиб бой одам қаттиқ таъсирланди. Унга: “Эй Саид шу дақиқадан эътиборан сен озодсан”, деди. Саид унинг бу таклифини рад этиб: “Мен сизнинг итоаткор хизматкорингизман”, деди.
Ушбу қиссадан қандай ибрат олинади. Кўпчилик ўз нурини олдида эмас, балки ортида қолдиради. Бу нима дегани? Айримлар: “Бой бўлсам фалон-фалон ишларни қиламан”, “Вафот этсам камбағалларга тўплаган бойликларимни тарқатишади”, “10 йилдан кейин фалон ишларни қиламан” дейишади. Нега ўша ишларни ҳаётлик вақтингизда, имконингиз борида қилмайсиз? Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз, олдингизда эмас. Нега яхшиликлар қилишни узоқ йилларга сурамиз. Имкон борида дарҳол яхшилик қилиш ҳақида ўйламаймиз? Бирор яхшилик қилишни имконингиз борми, уни ҳозир қилинг, шунда нурингиз олдинда бўлади. Нурингизни асло орқада қолдирманг!
Даврон НУРМУҲАММАД