Башарият тамаддунида унинг ҳаётига хавф солган иллатлар кўп бўлган. Афсуски, бугун жамиятимизга етарлича ташвиш солишга интилаётган қора кучларнинг манфур қилмишларидан бири бу –экстремизм балосидир. Ёмон томони бу бало қисқа фурсатда турлича қиёфага эга бўлди. Ҳозирда экстремизмнинг халқаро кўринишдаги нусхаси бутун бошли миллатлар ва халқлар орасидаги нифоқ уруғини сепади. Энг буюк қадриятларимиз, иймон-эътиқод ва тафаккур илдизига болта урмоқчи бўляпти. Бу залолатга қарши туриш учун эса аввало инсонларнинг қалб кўзи очиқ, маънавий билимлари мукаммал бўлиши лозим.
Айни имконият кишиларни экстремизм балосига қарши куришишида иммунитет вазифасини ўтайди. Муҳим жиҳати шуки, эндиликда мамлакатимизда ушбу ҳолатга қарши курашишнинг қонуний асоси ишлаб чиқилди. Ўзбекистон Республикаси Олий мажлиси Қонунчилик палатаси томонидан 2018 йил 12 июнда қабул қилинган ва Сенат томонидан 2018 йил 28 июнда маъқулланган “Экстремизмга қарши курашиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Ресупбликаси Қонуни 5 та боб ва 24 та моддадан иборат бўлиб унда экстремизмга оид асосий тушунчалар хусусида шундай дейилади: экстремизм –ижтимоий-сиёсий вазиятни беқарорлаштиришга, Ўзбекистон Республикасининг конституциявий тузумини зўрлик билан ўзгартиришга, ҳокимиятни зўрлик ишлатиб эгаллашга ва унинг ваколатларини ўзлаштириб олишга, миллий, ирқий, этник ёки диний адоват қўзғатишга қаратилган ҳаракатларнинг ашаддий шакллари ифодаcи дея эътироф этилган.
Шунингдек қонунда экстремизмни молиялаштириш, экстремистик гуруҳ, экстремистик материал, экстремистик ташкилот каби тушунчаларга ҳам мос таъриф берилган. Ушбу ҳужжатга кўра мамлакатимизда экстремизмга қарши курашиш бўйича фаолиятни амалга оширувчи давлат органлари сирасига Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати, Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитаси, Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси ҳузуридаги Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти каби тизимлар киритилган.
Бу билан юртдошларимиз масъулиятини ўз зиммасидан соқит қилиши керак эмас. Негаки, экстремизмга қарши кураш нафақат ваколатли органлар, балки ҳар бир фуқаронинг асосий вазифаси саналади. Негаки, инсоният бошига турли ташвиш солаётган энг ёмон иллатлардан саналган экстремизм балоси билан ниқобланган разил ва манфур кимсаларнинг одамийликка хос бўлмаган қилмишлари нафақат оилалар, балки айрим давлатлар, сиз билан бизнинг келажагимиз учун жиддий хавф саналади. Хусусан, жаннатмонанд юртимизнинг қулай геосиёсий ҳудудда жойлашганлиги, табиий бойликлари, қулай иқлими ва бетакрор табиатига кўз тиккан қора кучлар йўқ эмас. Шундай экан, ҳаммамиз бу йўлда собит ва хушёр бўлайлик.
Абдулаҳад қори ТОЖИБОЕВ,
Бўз тумани бош имом-хатиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга келиб: «Мен қийналган кишиман», деди. Яъни, оч эканини билдирди.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам хотинларидан бирига овқат сўраб одам юбордилар. «У зотни ҳақ ила жўнатган зотга қасам ичиб айтаманки, уйимда сувдан бошқа ҳеч нарса йўқ!», деди у.
Худди шундай қилиб барча хотинларига овқат сўраб одам жўнатдилар. Уларнинг бари юқоридагидек жавоб берди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Бу кеча бу одамни ким меҳмон қилади, Аллоҳ унга раҳм қилсин», дедилар. Шунда ансорлардан бир киши туриб: «Ё Аллоҳнинг Расули! Уни мен меҳмон қиламан», деди. Сўнгра уни уйига олиб кетди. Бориб хотинига шундай деди:
- Бу одам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг меҳмонлари. Унга таом ҳозирла!
Хотин деди:
Болаларимизнинг овқатидан бошқа овқат йўқ.
Эр деди:
- Болаларингни ухлатиб овқатни олиб кел. Меҳмон овқатга қўл узатганида чироқни ўчириб қўй. Биз қоронғуда ўзимизни овқат еяётгандек кўрсатамиз. Аммо емаймиз. Меҳмон шунда озгина овқатга тўяди.
Улар шундай қилиб оч ухлашди. Меҳмон тўйди. Эрталаб улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига боришгач, у зот дедилар:
- Аллоҳ таоло сизнинг ишингиздан ажабланди. Сиз ҳақингизда Қуръон нозил қилди: «Гарчи ўзларининг ҳожатлари бўлса ҳам, (бошқаларни) ўзларидан устун кўрадилар. Ким ўз нафсининг бахиллигидан сақланса, ундай кишилар, ҳа, ана ўшалар нажот топгувчилардир» (Ҳашр сураси, 9-оятдан).
Дунё чархпалакдир. Замон айланиб туради. Бугун пулинг бор. Эртага йўқ, ишинг орқага кетади. Бугун фақирсан, аммо эртага бойиб кетишинг мумкин. Фақирлик айб эмас, бойлик фазилат эмас. Муҳими қалбдаги нарсадир, чўнтакдаги эмас. Муҳими инсоннинг бойлик ва фақирлик пайтидаги ахлоқидир.
Тасаввур қиляпсизми, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳеч бир аёллари уйидан овқат топилмаяпти! У киши Аллоҳнинг Расули бўлиш билан бирга раҳбар ҳам эдилар. Уйларида сувдан бошқа ҳеч вақо йўғ-а?!
Фақирликни уқубат, бойликни эса мукофот деб ўйлашдан эҳтиёт бўлинг. Дунё бор-йўғи имтиҳон, холос. Имтиҳон саволлари қанчалар қийин бўлмасин, ўтириб қолманг.
Ақлли инсон бошқаларнинг ҳожатини чиқаришга ҳаракат қилади. Уларни қийин аҳволда қолдирмайди. Кишиларга эҳсон қилганингизда улар ўзини айбдор ва нуқсонли санашмасин!
Бемор кишининг фақирлигини билиб қолсангиз, у сўрашидан олдин аҳволидан хабар олишингиз оқилона ишдир. Баъзиларнинг иффати сўрашдан тўсади. Инъомнинг энг афзали инсонларнинг иффатни эҳтиром қилиб, обрўларини муҳофаза қилиб берилган инъомдир!
Эҳсон қилишнинг ҳам одоблари бор. Бир кишига ҳамманинг олдида садақа ёки эҳсон берсангиз, уни хижолатга қўясиз, иффатини жароҳатлайсиз, ожизлигини юзига солгандек бўласиз... Бунақа садақа-эҳсон қилгандан кўра, қилмаганинг афзалдир!
Ансорийнинг одобига боқинг. Овқати озлиги учун хотинига чироқни ўчиришни буюрди. Мақсади меҳмонни хижолат қилмаслик эди. Чироқ ёниб турганида меҳмон овқатнинг камлигини кўриб, уялиб, овқат барчага етиши учун эҳтимол тўйиб ея олмасди.
Кишилардан ноқулайликни кетказиш ҳам уларни хотиржам қилишдир. Хотиржам қилиш эса, ибодатдир!
«Набавий тарбия» китоби асосида тайёрланди