Зулҳижжа сўзи қандай маънони англатади? “Ҳаж эгаси” деган маънони билдиради.
Зулҳижжа ойи қандай ой? Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири, ҳижрий-қамарий тақвимнинг охирги ойидир.
Зулҳижжа ойи қандай фазилатларга эга? Ҳаж ибодати адо этиладиган, қурбонлик қилинадиган, Арафа ва Қурбон ҳайити нишонланадиган ой. Бу ойда, айниқса унинг дастлабки ўн кунида қилинган ибодатлар Аллоҳ таоло учун энг севимли амаллардан саналади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Аллоҳ даргоҳида Зулҳижжанинг ўн кунидан афзал кун йўқ”, деганлар (Имом Ибн Ҳиббон ривояти)
Бу ойда тутилган рўза улуғ ажрларга мушарраф этади. Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Арафа кунининг рўзаси ўзидан аввалги бир йил ва ўзидан кейинги бир йилнинг гуноҳларига каффорат бўлишини Аллоҳдан умид қиламан”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Зулҳижжа ойини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам қандай ўтказардилар?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зулҳижжа ойининг дастлабки тўққиз кунида, Ашуро кунида ва ҳар ойдан уч кунда – ойнинг аввалги душанбаси билан икки пайшанбасида – рўза тутардилар (Имом Аҳмад ривояти).
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Аллоҳ таолони янада кўпроқ зикр қилардилар ва: “...Бу кунларда таҳлил (Ла илаҳа иллаллоҳ Муҳаммадур Расулуллоҳ), такбир (Аллоҳу акбар) ва таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) айтишни кўпайтиринглар!” дердилар (Имом Аҳмад, Имом Байҳақий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
тайёрлади
Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази экспозициясидан юзаси араб ёзувидаги оят, ҳадис ва ҳикматлар билан зийнатланган буюмлар муляжи ҳам ўрин олиши режалаштирилган. Жумладан, Марказ экспозициясидан жой олиши кутилаётган Х асрга оид "Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ” ёзуви туширилган кўза Сомонийлар сулоласи даврига мансуб артефакт ҳисобланади.
Ислом дини Марказий Осиёга тарқалгандан кейин хаттотлик санъати шаклланиб ривожланди. Рассомлик ўрнига хаттотлик санъатига кўпроқ эътибор берилди. Буюмлар юзасига ҳикматли сўзларни ёзиш урфга айланди ва араб ёзуви бошқа омиллар қаторида Ислом цивилизацияси шаклланишига туртки берди.
Ислом цивилизацияси маркази
Ахборот хизмати