“Агар Аллоҳ бу умматни азоблашни ҳоҳлаганида эди. Уларга Рамазон ойи ва Ихлос сурасини ато қилмас эди.”( Ҳазрати Али р.а)
Рамазон меҳру-мурувват, хайр-у саховат ойи. Рамазон қалб, руҳ ва жасадимиз покланадиган ой. Рамазон ойи дуоларимиз ижобат бўладиган, қадр кечаси, таровеҳ намозларию хатми Қуръонлар баракаси, рўзадорни ифторлантиришнинг савобидан баҳраманд бўладиган, хайрли амалларимиз учун савоблар, ажрлар кўпайтириб бериладиган, фазилатли, барокатли ой. Зеро, Пайғамбаримиз (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) “Агар умматим Рамазон ойида улар учун қанча фазилатлар борлигини билганларида эди, йилнинг ҳаммасини Рамазон бўлишини ҳохлар эдилар”, - деганлар. Рамазон ойида аввало қалбни поклаш, агар бир-бири билан хусуматлашган бўлса, гина ва хусуматларни унутиб бир-бири билан ярашиш, қўни-қўшни маҳаллада, қариндошлар орасида ёрдамга мухтожларга мурувват кўрсатиш, ёрдам қўлини узатиш, қариндошларга сийлаи раҳм қилиш, беморларни зиёрат қилиш, етимлар бошини силаш, ёлғиз кексалар, ногиронлар ҳолидан хабар олиш, савобли ишларга шошилишлигу, барча гуноҳ ишлардан ўзини тийиш, бировнинг дилига озор етказиб қўйишдан, бировнинг ҳаққига тажоввуз қилишдан сақланишликка бу ишларни амлга оширишлик билан бўлади. Бир ойлик эртаю-кеч қилинаётган анна шундай қизғин ибодатларга мукофотўлароқ гуноҳларимиз мағфират қилинади, айбу нуқсонларимиз кечирилади. Шунинг учун бу ойнинг авали раҳмат, ўртаси мағфират, ниҳояси дўзахдан нажотдир.
Рамазон ойи покланиш ойи экан, аввало қалбимизни поклайлик. Агар қалбимиз пок бўлса, бошқа аъзоларнинг гуноҳ қилишига имкон бермайди. Чунки, қалби покиза одамдан доимо яхшилик умид қилинади. Рамазон ойи йил ичидаги энг афзал ой ҳисобланади. Унинг фазли ҳақида кўплаб ҳадиси шарифлар улуғ уламоларимизнинг сўзлари, мадҳлари, шеърлар айтилган, китоблар битилган. Лекин бу ҳақидаги таърифларнинг гултожи Роббил Оламийннинг Ўз каломида айтган мадҳидир. Бу мадҳ турли оятларда келган. Ушбу оятдаги таъриф Рамазони шарифнинг энг улкан фазилатлари ҳақидадир. Яъни: Бақара сурасининг 185-оятида: “Рамазон ойики, унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту фурқондан иборат очиқ баёнотлар бўлиб, Қуръон тушурилгандир. Сизданким бу ойда ҳозир бўлса, рўзасини тутсин. Ким бемор ёки сафарда бўлса, бас, саноғи бошқа кунлардан. Аллоҳ сизларга енгилликни хоҳлайди ва сизларга қийинликни хоҳламас. Саноғини мукаммал қилишингиз ва сизни ҳидоятга бошлаган Аллоҳни улуғлашингиз учун. Шоядки, шукр қилсаларингиз”.
Ҳазрати Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳафизаҳуллоҳ айтадилар: “Рўза Аллоҳ таоло билан банда ўртасидаги бир махфий аҳдлашувдир. Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда: “Рўза мен учундир. Унинг мукофотини Ўзим бераман” дейди. Чунончи, бошқа ҳар турли ибодатнинг савобини фаришталар ёзадилар. Магар, рўза борасида фаришталар “Бу банда рўза тутди” деб ёзадилар, холос. Унга бериладиган савоб ва мукофотни қиёмат куни Аллоҳ таолонинг Ўзи беради.
Бунда бир нозик жиҳат бор, уни яхшилаб тушуниб олайлик, ҳар бир берувчи ўзининг даражасига кўра беради. Фараз қилайлик, бирор тиланчи келиб мендан сўраса, мен ўзимнинг ҳолатимга мувофиқ, унга бир сўм бериб юбораман. Агар айни шу тиланчи бирор мулкдор одамдан сўраса, у бир сўм беришга уялади. Эҳтимол, у унга минг сўм бериб юбориши мумкин. Агар айни шутиланчи бирор мамлакатнинг подшоҳидан бориб сўраса, у минг сўм беришга уялади. У унга юзминг сўм бериб юборади, балки миллион сўм бериб юборар. Ундан кам бермайди. Дунёнинг буюк шахслари ўзларининг даражаси ва ҳолатига кўра берганларида, бу ўринда шуни англаб олиш лозимки, Аллоҳ таоло ҳам қиёмат куни рўза ибодатига савоб берганда, Ўзининг буюклигига мувофиқ беради.
Аллоҳ таоло барчамизни Рамазон савобларидан баҳраманд айласин.
“Жўйбори Калон” аёл-қизлар ўрта махсус ислом билим
юрти мударрисаси Ҳуснигул Ҳалимова
Савол: Намоздан кейин имом «Оятал курсий»ни бошидан ўқиганда жамоат қолганини ичида давом эттирадими ёки бошидан бошлайдими? Зикрларни айтишдачи?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Намоздан кейин оятал курсий ва тасбеҳларни айтиш мустаҳаб амал саналиб, уларни имом ҳам, жамоат ҳам ўқишлари мандуб, яъни гўзал ва савобли иш ҳисобланади. Шунинг учун имом бошлаб берганидан кейин жамоатдагилар ҳам оятал курсийни бошидан ўқийдилар.
Шунингдек, тасбеҳларни 33 тадан айтадилар. Имом уларни овоз чиқариб бошлаб беришининг сабаби жамоатга айтиладиган зикрни эслатиш учундир.
Пайғамбаримиз алайҳиссалом фарз намозлардан кейин «Оятал курсий»ни ўқишнинг фазилати ҳақида бундай дейдилар: “Ким ҳар бир фарз намозидан кейин Оятал курсийни ўқиса, кейинги намозгача Аллоҳ таолонинг зиммасида бўлади” (Имом Табароний ривоятлари).
Бошқа бир ҳадиси шарифда бундай дейилади:
“Ким ҳар бир фарз намознинг ортидан Оятал курсийни ўқиса, уни жаннатга киришдан фақатгина ўлим тўсиб туради” (Имом Насоий ривояти).
Намоздан кейин тасбеҳларни айтиш борасида Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ҳар намоздан кейин ўттиз уч марта Аллоҳга тасбеҳ айтса, ўттиз уч марта Аллоҳга ҳамд айтса, ўттиз уч марта Аллоҳу акбар”, деса ҳаммаси тўқсон тўққиз бўлади. Юзинчисида “Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ала кулли шайьин қодийр”ни айтса, унинг гуноҳлари денгиз кўпикларича бўлса ҳам мағфират қилинади”, дейилган (Имом Муслим ривояти).
Шунга кўра имом домла “Субҳаналлоҳ”, “Алҳамдулиллаҳ”, “Аллоҳу акбар” дейиши ўзи учун ҳисобга ўтади. Жамоатдаги намозхонлар 33 тадан ўзлари айтишлари керак бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.